Εποικοδομητική συνάντηση είχε σήμερα στη Λευκωσία η διοίκηση του ΑΔΜΗΕ με το Κυπριακό Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο (KEBΕ) και με την Ομοσπονδία Εργοδοτών & Βιομηχάνων Κύπρου (ΟΕΒ), για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου «Great Sea Interconnector».
Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε μετά από αίτημα των δύο φορέων σε συνέχεια της παρουσίασης της νέας μελέτης κόστους-οφέλους στον Υπουργό Ενέργειας, Εμπορίου & Βιομηχανίας της Κύπρου κ. Γιώργο Παπαναστασίου την Τρίτη.
Στο πλαίσιο της ενημέρωσης, ο Πρόεδρος & CEO του ΑΔΜΗΕ κ. Μάνος Μανουσάκης τους ενημέρωσε για την εξέλιξη της κατασκευής του έργου, την πορεία χρηματοδότησης του και την επίδραση της ηλεκτρικής διασύνδεσης στο κόστος ηλεκτρικής ενέργειας στους καταναλωτές.
Επίσης τους ενημέρωσε για τις προβλέψεις της μελέτης σχετικά με την διαμόρφωση του ηλεκτρικού συστήματος της Κύπρου έως το 2040, λαμβάνοντας υπόψη τους στόχους του ΕΣΕΚ της χώρας και την συμμετοχή της στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας.
Στα οφέλη που αποκομίζουν οι Κύπριοι καταναλωτές από τη διασύνδεση αναφέρθηκαν τα εξής:
• Αυξημένη ενεργειακή ασφάλεια που είναι βασικός παράγοντας της οικονομικής ανάπτυξης
• Ενεργειακή αυτονομία και ανεξαρτησία της Κύπρου με πράσινη παραγωγή ενέργειας μέσω ΑΠΕ και με διατήρηση συμβατικών μονάδων και αποθηκευτικής ικανότητας.
• Φθηνότερη ενέργεια για όλους τους Κύπριους καταναλωτές καθώς και των επιχειρήσεων όλων των κλάδων.
• Δυνατότητα εξαγωγής πράσινης ενέργειας προς την Ευρώπη
• Συνολικό κοινωνικό καθαρό όφελος της τάξης των 6 δισ. ευρώ, ενώ το κόστος κατασκευής του έργου προϋπολογίζεται στα 1,9 δισ. Ευρώ. Αυτό μεταφράζεται σε ετήσια μείωση στο λογαριασμό άνω των 400 ευρώ το χρόνο για ένα μέσο ετήσιο λογαριασμό νοικοκυριού με κατανάλωση 5.000 kWh, ήδη από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας.
Ως προς τα ζητήματα που εθίγησαν κατά τη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκαν τα εξής δεδομένα:
• Όλα τα κράτη μέλη, πλην της Κύπρου, είναι διασυνδεδεμένα στην ενιαία αγορά ηλεκτρικής ενέργειας της ΕΕ.
• Με την ηλεκτρική διασύνδεση, η Κύπρος επιτυγχάνει τον ελάχιστο στόχο απανθρακοποίησης ήτοι βαθμός διείσδυσης ΑΠΕ στο ηλεκτρικό σύστημα 80% έως το 2040
• Το ηλεκτρικό σύστημα της Κύπρου θα αποκτήσει πράσινη, αξιόπιστη, αμφίδρομη διασύνδεση με την υπόλοιπη Ευρώπη.
• Με την ηλεκτρική διασύνδεση αξιοποιούνται σε μεγαλύτερο βαθμό, σε σχέση με το σενάριο απομονωμένης ανάπτυξης, οι ενεργειακές υποδομές συμβατικών καυσίμων (υφιστάμενες και νέες συμβατικές μονάδες, FSRU), οι οποίες σε κάθε περίπτωση θα καλύπτουν τις ανάγκες επάρκειας της Κύπρου (γεγονός που έχει ληφθεί υπόψη στη μελέτη).
• Οι περικοπές θα είναι μειωμένες κατά τουλάχιστον 50% σε σχέση με το σενάριο της απομονωμένης ανάπτυξης.
Προβάδισμα έναντι εναλλακτικών προτάσεων
Ο λόγος που η ηλεκτρική διασύνδεση προκρίνεται -βάσει της μελέτης- ως η πλέον αποδοτική λύση ενεργειακής αναβάθμισης της Κύπρου είναι ότι:
• Οι μπαταρίες που θα χρειαστούν μέχρι το 2040 (επιπλέον απ’ όσες θα χρησιμοποιηθούν ούτως ή άλλως στην προοπτική της διασύνδεσης), θα κοστίσουν περίπου 4 δισ. ευρώ (σε όρους CAPEX), ενώ το αντίστοιχο συνολικό κόστος της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι 1,9 δισ. ευρώ.
• Επιπλέον, το λειτουργικό κόστος των μπαταριών είναι πολλαπλάσιο του αντίστοιχου λειτουργικού κόστους της διασύνδεσης (OPEX). Από τις δύο αυτές παραμέτρους προκύπτει ότι η εξοικονόμηση κόστους στην περίπτωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι υπερδιπλάσια.
• Στην περίπτωση της απομονωμένης ανάπτυξης-αποθήκευσης με μπαταρίες, αφενός το κόστος για τον καταναλωτή εκτοξεύεται όσο η διείσδυση ΑΠΕ αυξάνεται άνω του 80% (π.χ. 85% ή 90%) και αφετέρου ο στόχος της «πράσινης» ηλεκτρικής ενέργειας καθίσταται πρακτικά ανέφικτος.
• Η διασύνδεση θα επιφέρει συνολικό κοινωνικό καθαρό όφελος της τάξης των 6 δισ. ευρώ χάρη στην εξοικονόμηση από την υποκατάσταση καυσίμου, τη μείωση εκπομπών αερίων ρύπων κ.λπ., το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ το κόστος του έργου της διασύνδεσης. Αυτό σημαίνει ότι η διασύνδεση θα έχει υπερδιπλάσιο δείκτη ωφελιμότητας για το κοινωνικό σύνολο (~19% έναντι ~6% για την περίπτωση της απομονωμένης ανάπτυξης).
Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι το κοινωνικό όφελος που παράγει η ηλεκτρική διασύνδεση -το οποίο πιστοποιεί η μελέτη- έχει ήδη αποδεχτεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή με την συμμετοχή της στην χρηματοδότηση του έργου με 657 εκατ. ευρώ, αλλά το κρατικό ταμείο DFC των ΗΠΑ που επιθυμεί να συμμετέχει σε αυτό. Εξίσου σημαντικό είναι το γεγονός ότι η μελέτη θα χρησιμοποιηθεί για τη χρηματοδότηση του έργου από την EIB.