Κατά τη διάρκεια της εγχώριας δημοσιονομικής κρίσης, πέρα από την εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών αναδείχθηκε και το θέμα της μεταβολής του αναπτυξιακού προτύπου της ελληνικής οικονομίας προς κλάδους οι οποίοι παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και υπηρεσίες, με σκοπό η ανάπτυξή της να είναι μακροχρόνια και βιώσιμη.
Για την επίτευξη του συγκεκριμένου στόχου είναι αναγκαία μεταξύ άλλων η μετατόπιση/κατεύθυνση κατάλληλα εξειδικευμένου ανθρώπινου δυναμικού προς κλάδους με παραγωγή διεθνώς εμπορεύσιμη.
Σκοπός του συγκεκριμένου σημειώματος, αναφέρουν οι αναλυτές της Eurobank στο οικονομικό δελτίο "7 Ημέρες Οικονομία", είναι να διερευνήσει κατά πόσο υπάρχουν μεταβολές στην κλαδική απασχόληση (μονοψήφιοι κλάδοι κατά ΣΤΑΚΟΔ 2008) που να δείχνουν μετατόπισή της προς κλάδους με διεθνώς εμπορεύσιμη παραγωγή, χρησιμοποιώντας δεδομένα που δημοσιεύει η ΕΛΣΤΑΤ για την περίοδο 2008-2023.
Σχετικά με το ποιοι κλάδοι έχουν διεθνώς εμπορεύσιμη παραγωγή, για τους σκοπούς του παρόντος σημειώματος ακολουθήθηκε η προσέγγιση των Αναστασάτου και Χαρδούβελη (2012) σύμφωνα με την οποία ως τέτοιοι θεωρούνται ο Πρωτογενής τομέας, και οι κλάδοι Ορυχείων-Λατομείων, Μεταποίησης, Καταλύματος-Εστίασης και Μεταφοράς-Αποθήκευσης.
Από την ανάλυση δεδομένων κλαδικής απασχόλησης για την περίοδο 2008-2023 προκύπτουν ενδείξεις ότι το αναπτυξιακό υπόδειγμα της ελληνικής οικονομίας – τουλάχιστον σε όρους απασχόλησης – μετατοπίζεται, έστω οριακά, προς κλάδους με διεθνώς εμπορεύσιμη παραγωγή. Ωστόσο, η μέχρι τώρα αύξηση του μεριδίου τους στη συνολική απασχόληση είναι αφενός μικρή και αφετέρου στηρίζεται από κλάδους παροχής διεθνώς εμπορεύσιμων υπηρεσιών.
Είναι όμως σημαντικό να ενισχυθεί καθοριστικά η απασχόληση και στους κλάδους που παράγουν διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα. Η ενίσχυση της παραγωγής των συγκεκριμένων κλάδων θα έχει πολλαπλές ωφέλειες για την ελληνική οικονομία αφού θα συνεχισθεί η μείωση της ανεργίας και η δημιουργία περισσότερων και μονιμότερου χαρακτήρα θέσεων απασχόλησης συγκριτικά με κλάδους διεθνώς εμπορεύσιμων υπηρεσιών που παρουσιάζουν έντονη εποχικότητα, ενώ θα βελτιωθεί και το εξωτερικό ισοζύγιο.
Η σημαντικότερη, όμως, ωφέλεια που θα προκύψει για την ελληνική οικονομία θα προέλθει από τις επενδύσεις σε αναγκαίο κεφαλαιουχικό εξοπλισμό, δηλαδή σε αμιγώς παραγωγικές επενδύσεις, οι οποίες θα συμβάλουν στον περιορισμό του μεγάλου επενδυτικού κενού που παρουσιάζει η Ελλάδα συγκριτικά με το σύνολο της Ευρωζώνης.
Η μείωση του μέσω επενδύσεων, τόσο από εγχώριες όσο από άμεσες ξένες επενδύσεις θα συμβάλει στη βελτίωση της παραγωγικότητας της εργασίας, του εθνικού εισοδήματος, του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και συνολικά στη μακροχρόνια βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας.
* Δείτε όλη την ανάλυση, πίνακες και γραφήματα, στη στήλη "Συνοδευτικό Υλικό"