Νέα ήθη στον χρόνο στον οποίο πληρώνονται οι προμηθευτές επιχειρεί να βάλει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Με βάση την υπό συζήτηση πρόταση Κανονισμού, η νέα ενιαία μέγιστη προθεσμία πληρωμής θα είναι 30 ημέρες για όλες τις εμπορικές συναλλαγές, συμπεριλαμβανομένων των συναλλαγών μεταξύ επιχειρήσεων (B2B) και μεταξύ δημόσιων αρχών και επιχειρήσεων. Κάτι που ισχύει εν μέρει στην περίπτωση των ευπαθών και ευαλλοίωτων προϊόντων όπως είναι τα νωπά φρούτα, τα κρέατα και τα λαχανικά.
Ο υπό συζήτηση κανονισμός αναιρεί τη διάκριση μεταξύ ευπαθών και λοιπών προϊόντων, μειώνει το όριο για την εξόφληση των τιμολογίων στις 30 ημέρες αυστηρά, ενώ καταργεί επίσης την ισχύουσα παράταση των προθεσμιών πληρωμής σε 60 ημέρες για τους δημόσιους φορείς που παρέχουν υγειονομική περίθαλψη και για τις δημόσιες αρχές που ασκούν οικονομικές δραστηριότητες βιομηχανικού ή εμπορικού χαρακτήρα ως δημόσια επιχείρηση.
Αυτό έχει προκαλέσει την έντονη αντίδραση του EuroCommerce, της ευρωπαϊκής ένωσης που εκπροσωπεί μικρούς και μεγαλύτερους λιανοπωλητές και χονδρεμπόρους, αλλά και των ελληνικών ομίλων.
Σε χθεσινές του δηλώσεις ο Γενικός Διευθυντής του EuroCommerce, Christel Delberghe, ανέφερε ότι «η υπαγόρευση όρων πληρωμής δεν λειτουργεί». Σε κοινή τους δήλωση η Business Europe, η EuroChambres και το EuroCommerce ζητούν την αποκατάσταση της ελευθερίας των συμβάσεων. Μάλιστα υποστηρίζουν πως το κόστος από την προωθούμενη μείωση των ορίων πληρωμών στις 30 ημέρες θα απαιτήσει πρόσθετη χρηματοδότηση 2 τρισ. ευρώ και θα μπορούσε, με τα τρέχοντα επιτόκια, να αυξήσει τις πληρωμές τόκων των επιχειρήσεων κατά 100 δισ. ευρώ, που ισοδυναμεί με απώλεια περιθωρίων κέρδους κατά δύο μονάδες.
Στην Ελλάδα, η Ένωση Σούπερ Μάρκετ Ελλάδος έχει υπολογίσει το χρηματοδοτικό κενό από την εφαρμογή μιας τέτοιας ρύθμισης στα 2 δισ. ευρώ. Σήμερα η πληρωμή των προμηθευτών από τα σούπερ μάρκετ, σε κάποιες -όχι λίγες- περιπτώσεις μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τις 120 ημέρες. Βέβαια υπάρχουν και οι εξαιρέσεις. Πολυεθνικές εταιρείες όπως η Procter & Gamble πληρώνονται στις 7 ημέρες. Οι χαώδεις διαφορές στον χρόνο πληρωμής συνδέονται κυρίως με τη διαπραγματευτική δύναμη των προμηθευτών.
Παρά τις αντιρρήσεις των Ελλήνων σουπερμαρκετάδων, πάντως, στις προωθούμενες αλλαγές υπάρχουν και κάποιες φωνές που εκτιμούν ότι μέσω της μείωσης του χρόνου πληρωμών των προμηθευτών θα επέλθει εξυγίανση.
«Η μεγάλη πίστωση δημιουργεί αρρωστημένες καταστάσεις», αναφέρει στο Euro2day.gr στέλεχος γνωστής αλυσίδας σούπερ μάρκετ. Αλλά η εξυγίανση αυτή θα έχει πιθανότατα και θύματα. «Αν ο νέος κανονισμός εφαρμοστεί, ένα μεγάλο ποσοστό των προϊόντων, κυρίως αυτά που δεν κινούνται γρήγορα, θα φύγει από τα ράφια», αναφέρει άλλο στέλεχος της αγοράς. Όπως υποστηρίζει, οι αλυσίδες θα μειώσουν το στοκ ασφαλείας που τηρούν στις αποθήκες τους και θα κατεβάσουν όσους κωδικούς δεν «τραβάνε».
Άλλη βασική αλλαγή σε σχέση με το υφιστάμενο καθεστώς είναι ότι ο προωθούμενος κανονισμός προβλέπει την αυτόματη και υποχρεωτική καταβολή τόκων μέχρι την εξόφληση της οφειλής. Σε αντίθεση με την ισχύουσα οδηγία, σύμφωνα με τη νέα πρόταση, ο πιστωτής δεν μπορεί να παραιτηθεί από το δικαίωμά του να απαιτήσει τόκο υπερημερίας.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κατά μέσο όρο, η μείωση των καθυστερημένων πληρωμών θα οδηγήσει σε αύξηση των συνολικών ταμειακών ροών κατά περίπου 0,9% για κάθε ημέρα μείωσης του χρόνου πληρωμής. Επίσης η Επιτροπή εκτιμά ότι με τις έγκαιρες πληρωμές, οι εταιρείες θα εξοικονομούν κάθε χρόνο τουλάχιστον πέντε ανθρωποημέρες που χάνονται σήμερα σε ενέργειες κατά των οφειλετών, αριθμός που ισοδυναμεί με 340,2 εκατομμύρια ανθρωποώρες, ή σχεδόν 9 δισ. ευρώ για το σύνολο της οικονομίας της ΕΕ. Παράλληλα η μείωση του χρόνου πληρωμής, που εκτιμάται σε 35%, θα απελευθερώσει τις ταμειακές ροές και θα βελτιώσει την προβλεψιμότητα των πληρωμών.
Σήμερα, σύμφωνα με έρευνα της Intrum που βασίστηκε σε 10.556 στελέχη από 29 χώρες, οι εταιρείες καλούνται να αποδεχτούν ολοένα και μεγαλύτερους όρους πληρωμής από τους πελάτες τους, ενώ με τη σειρά τους, καταλήγουν να πληρώνουν τους δικούς τους προμηθευτές αργότερα, δημιουργώντας έναν φαύλο κύκλο.
Μάλιστα το 65% των επιχειρήσεων λένε ότι εάν οι πελάτες τους πλήρωναν πιο γρήγορα, θα μπορούσαν να πληρώσουν τους δικούς τους προμηθευτές με μεγαλύτερη ταχύτητα.
Με βάση την ίδια έρευνα, οι επιχειρήσεις της Φινλανδίας αλλά και της Ελλάδας ξοδεύουν κάθε χρόνο 83 και 78 ημέρες αντίστοιχα κυνηγώντας καθυστερημένες πληρωμές από πελάτες. Την ίδια στιγμή, το 42% των ελληνικών επιχειρήσεων, με βάση έρευνα της Atradius Hellas για τα συναλλακτικά ήθη, προβαίνει σε πιο αυστηρή διαχείριση στις επί πιστώσει σχέσεις του, καθώς διαπιστώνει ότι είναι μεγάλο το κόστος που σχετίζεται με την απόκτηση εξωτερικών κεφαλαίων για την αντιμετώπιση ελλείψεων ρευστότητας.