Η ώρα των πρώτων υλών έχει έρθει για την ΕΕ και η Ελλάδα με τα αποθέματα ορυκτού πλούτου, που διαθέτει, μπορεί να πρωτοστατήσει σε αξιόπιστες και ασφαλείς επενδύσεις, όπως προέκυψε από τις σχετικές θεματικές συζητήσεις, οι οποίες έγιναν στο πλαίσιο του 9oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών.
Η υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου, επεσήμανε πως η ΕΕ κινήθηκε πιο γρήγορα από ότι συνήθως για την υιοθέτηση της νέας λίστας των κρίσιμων πρώτων υλών CRM (Critical Raw Materials), που χρησιμοποιούνται σε τομείς όπως η βιομηχανία, η άμυνα και οι τηλεπικοινωνίες.
“Η ελληνική γη έχει κρυμμένα όλα αυτά, που θέλουμε και θα πρέπει να δούμε πώς θα τα αξιοποιήσουμε”, τόνισε η υφυπουργός και πρόσθεσε, ότι για να ξεκλειδώσει η εθνική μεταλλευτική στρατηγική χρειάζεται εξορθολογισμος στους ρυθμιστικούς κανόνες, όπως είναι ο μεταλλευτικός κώδικας.
“Απαιτείται συντόμευση στους χρόνους αδειοδότησης των εξορυκτικών έργων. Δεν ξέρω πώς θα εφαρμόσουμε το CRM για αδειοδότηση σε 2 χρόνια, αλλά πρέπει να το κάνουμε”, υπογράμμισε η κ. Σδούκου, ενώ πρόσθεσε, ότι φέτος δεσμεύτηκαν 15 εκατ. ευρώ για έρευνα από την Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών.
“Δεν θέλουμε να χάσουμε καθόλου χρόνο σε αυτή την προσπάθεια, η στρατηγική αυτονομία περνάει μέσα από την αυτάρκεια”, είπε, κάνοντας λόγο για μία ολιστική αλυσίδα αξίας πρώτων υλών, που περιλαμβάνει εξόρυξη, επεξεργασία και ανακύκλωση πρώτων υλών, ώστε η ΕΕ να πετύχει τους στόχους της για περιβαλλοντικά ουδέτερη οικονομία μέχρι το 2050.
Ο Μαρκ Ραχωβίδης, Επίτιμος Πρόεδρος του “Euromines”, αντιπροσωπευτικού φορέα της ευρωπαϊκής μεταλλευτικής βιομηχανίας, μίλησε για “κυριαρχία” της Κίνας και τόνισε πως Κίνα και Ρωσία χρησιμοποιούν ως “όπλο” τις πρώτες ύλες για γεωπολιτικά παιχνίδια, κάτι το οποίο μπορεί να ανατραπεί με κεφάλαια και πολιτική υποστήριξη.
Ο Αντώνης Αντωνίου Λατούρος, Πρόεδρος Ευρωπαϊκού Συνδέσμου Λατομείων “Aggregates Europe – UEPG”, ανέφερε πως ο κατασκευαστικός τομέας χρειάζεται ετησίως 40 δις τόνους πρώτων υλών, 18 εκ. των οποίων παράγονται στην Κίνα.
Ο Ευθύμιος Βιδάλης, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του ελληνικού Συνδέσμου Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), τόνισε πως η αυτάρκεια σε πρώτες ύλες τείνει να γίνει δόγμα στη μεταποίηση και υπάρχει μετατόπιση από την ανταγωνιστικότητα στην αυτάρκεια σε πρωτες υλες, συμπληρώνοντας πως απαιτειται ολιστική και μακροπρόθεσμη αντιμετώπιση.
Ο Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου, Διευθύνων Σύμβουλος “Geohellas” και Πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων, διαπίστωσε πως βελτιώνεται το επενδυτικο κλίμα στην Ελλάδα, μίλησε ωστόσο για “κανονισμολαγνεία” της ΕΕ, που αυξάνει το κόστος παραγωγής εντός ευρωπαϊκών συνόρων, δημιουργώντας συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού.
Ο Danilo Alfredo Bonato, Διευθύνων Σύμβουλος του ιταλικού οργανισμού ανακύκλωσης “Erion”, επεσήμανε πως ο ευρωπαϊκός στόχος για 25% ανακύκλωση στην κατανάλωση κρίσιμων πρώτων υλών είναι δύσκολος και τόνισε την ανάγκη συνεργασίας με ΗΠΑ και Καναδα, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση από την Κίνα.
Ο Lorenzo Tavazzi, υψηλόβαθμος εταίρος του ιταλικού think tank “The European House - Ambrosetti”, χαρακτήρισε τις CRM “υπαρξιακό θέμα για την ΕΕ”, καθώς στηρίζει το ¼ του ΑΕΠ της, ενώ τόνισε την ανάγκη ευαισθητοποίησης του κοινού για τα WEEE (waste electrical and electronic equipment).
Ο Χρήστος Μπαλάσκας, Vice President, Commercial, Growth and External Relations της “Eldorado Gold” και Πρόεδρος της “Hellas Gold”, χαρακτήρισε “χρυσή ευκαιρία” το νέο πλαίσιο για την εξόρυξη, επισημαίνοντας, ότι ο ανεξερεύνητος ορυκτός πλούτος της Ελλαδας αξιολογείται στα 72 δισ. ευρώ. Ενδεικτικά, τα πρότζεκτ της εταιρείας στη Χαλκιδική περιλαμβάνουν εκτός από χρυσό, χαλκό, ασήμι και μολύβι. “Οι προϋποθέσεις της ανάπτυξης είναι η έρευνα, η γρήγορη αδειοδότηση και η χρηματοδότηση”, ανέφερε, προσθέτοντας ειδικά για την αδειοδότηση, ότι παλιά χρειαζόταν έως και 16 χρόνια αναμονής.
Ο Mario Jorizzo, Head of Technical and Strategic Unit, Department for Sustainability της ENEA, της Ιταλικής Εθνικής Υπηρεσίας Νέων Τεχνολογιών, Ενέργειας και Βιώσιμης Οικονομικής Ανάπτυξης, τόνισε, ότι πρέπει να βρεθεί χρηματοδότηση για έρευνα και καινοτομία, σε ένα καθαρό και σταθερό νομικό πλαίσιο για επιχειρησεις και τραπεζες.
Ο Αθανάσιος Κεφάλας, Πρόεδρος “IMERYS GREECE S.A.”, υποστήριξε, ότι απαιτείται στήριξη της εξορυκτικής αλυσίδας αξίας με διασφάλιση “ανεκτού κόστους ενέργειας” και αποδοχή από τους καταναλωτές, ότι “η ακριβή ενέργεια θα οδηγήσει και σε ακριβότερα προϊόντα”.
Ο Διονύσιος Γκούτης, Γενικός Διευθυντής Ελληνικής Αρχής Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, εκτίμησε, ότι πρέπει να κάνουμε πιο ανταγωνιστικό το πλεονέκτημα του ορυκτού πλούτου, ώστε να ειναι αξιοποιήσιμα τα αποθέματα πχ βωξίτη και χαλκού και να προσελκύσουμε επενδυσεις.
Ο Δημήτριος Λιανός, Διευθυντής Εργοστασίου της “Heidelberg Materials Hellas S.A.”, είπε “ναι στην αναπτυξη και την πρασινη μεταβαση”, πρόσθεσε όμως πως, δεν είναι οι κανόνες ίδιοι για ολους, αναφέροντας ως παράδειγμα την παρανομη λατομευση. Συμπλήρωσε πως “η Ελλάδα πρέπει να καταφερει να απορροφήσει τα κονδύλια της πράσινης μετάβασης”.
Ο Rolf Kuby, Γενικός Διευθυντής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Μεταλλευτικών Βιομηχανιών “Euromines”, μίλησε για το υψηλό επίπεδο κριτηρίων ESG στην ΕΕ, επισημαίνοντας, ότι το ανθρακικό αποτύπωμα για εξόρυξη νικελίου είναι 18 φορές πιο χαμηλό από ότι στην Ινδονησία, ενώ εμφανίστηκε αισιόδοξος, ότι ο στόχος του CRM Act για παραγωγή 10% των κρίσιμων πρώτων υλών στην Ευρώπη μέχρι 2030 είναι εφικτός.