Η ανάγκη για τη διαφοροποίηση της ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η περαιτέρω συνεργασία μεταξύ Ελλάδας-Ρουμανίας-Μολδαβίας ήταν το βασικό σημείο του πάνελ Vertical Corridor - Energy Connectivity στο 9o Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Αλεξάνδρα Σδούκου επεσήμανε ότι για να πετύχουμε όσο το δυνατόν καλύτερη διαφοροποίηση θα χρειαστεί να υπάρξει καλύτερη διασυνοριακή συνεργασία και ότι η χώρα μας μπορεί να γίνει μία πύλη transit για τον ηλεκτρισμό, το αέριο και μακροπρόθεσμα για το υδρογόνο.
Επίσης, η κα. Σδούκου παρατήρησε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ευήκοα ώτα για τη σημασία πρωτοβουλιών όπως ο κάθετος άξονας και παρόμοιες υποδομές και υποστηρίζει τέτοιου είδους projects και το ίδιο κάνουν και οι ΗΠΑ. Η σημασία του κάθετου άξονα ενισχύεται επίσης από το γεγονός ότι παρέχει φθηνή ενέργεια προς τον καταναλωτή και για αυτό το λόγο υπάρχει ανοιχτή επικοινωνία με τους Ευρωπαίους εταίρους. Σημαντική σε αυτή την προσπάθεια είναι και η συμβολή του ΔΕΣΦΑ, με το bargain test να ξεκινάει τον Μάιο και να ολοκληρώνεται στα τέλη του Ιουλίου.
Σχετικά με το τέρμιναλ της Αλεξανδρούπολης η κα. Σδούκου ανέφερε ότι αποτελεί μία κομβική υποδομή για τον κάθετο άξονα και ότι υπάρχει ενδιαφέρον εκ μέρους και της Ρουμανίας για συμμετοχή στο project. Επέστησε, ωστόσο, την προσοχή στο γεγονός της εισόδου ρωσικού φυσικού αερίου από τις αρχές του 2024 στις ευρωπαϊκές χώρες σε πολύ χαμηλές τιμές, γεγονός το οποίο μακροπρόθεσμα θα βλάψε την ενεργειακή διαφοροποίηση της ΕΕ. Για αυτό το λόγο ζήτησε τη συνδρομή της Ένωσης για αντιμετώπιση του προβλήματος.
Καταλήγοντας η κα. Σδούκου ανέφερε ότι η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός παίκτης στο ευρωπαϊκό ενεργειακό τοπίο μέσω του IGB, του ΤΑΡ και του τέρμιναλ της Αλεξανδρούπολης, ενώ πρόσθεσε ότι τέτοιου είδους υποδομές πρέπει να στηρίζονται από την Ε.Ε., έτσι ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ενεργειακής απεξάρτησης από το φυσικό αέριο και να επιτευχθεί η στροφή προς την καθαρή ενέργεια.
Ο State Secretary, Minister of Energy, Constantin Borosan, δήλωσε ότι ο κάθετος άξονας παρείχε ενεργειακή ασφάλεια στη χώρα του από το Δεκέμβριο και τόνισε ότι το project θα παρέχει ενεργειακή επάρκεια στην Κεντρική τη Νότια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Στη συνέχεια πρόσθεσε, ότι ο κάθετος άξονας προσφέρει μεγαλύτερες δυνατότητες για τη μεταφορά ενέργειας εντός του καλοκαιριού, αλλά χρειάζεται να υπάρξει συνεργασία για τις τεχνικές του λεπτομέρειες και θα πρέπει να υπάρξει συναίνεση μεταξύ των ενδιαφερομένων κρατών.
Αναφέρθηκε επίσης, στη ΔΕΠΑ την οποία χαρακτήρισε ως σημαντικό συνεργάτη και πρόσθεσε ότι η Μολδαβία αγόρασε LNG από την Αλεξανδρούπολη. Τέλος, έκανε λόγο για μακράς διάρκειας συνεργασίες και σχολίασε ότι υπάρχει ενδιαφέρον για νέες επενδύσεις.
Από την πλευρά του ο Secretary of State, Ministry of Energy της Ρουμανίας, Dan Dragoș Drăgan, ανέφερε ότι οι επενδύσεις πρέπει να γίνουν σταδιακά και ότι η Ε.Ε. πρέπει να λάβει υπόψη τη χρηματοδότησή τους. Πρόσθεσε ότι θα γίνουν πιο έντονες οι προσπάθειες ένταξης χρηματοδότησης τέτοιου είδους έργων από την Ε.Ε., καθώς πρέπει να επέλθει η διαφοροποίηση και να αυξηθεί η χωρητικότητα, ενώ εκτίμησε ότι μεταξύ του 2026 και του 2028 θα επενδυθούν εκατοντάδες εκατ. Ευρώ σε τέτοιο είδους έργα.
Τέλος, σχετικά με τη συμμετοχή στο Gastrade, ανέφερε ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον και ότι η Ρουμανία αναλύει πιθανά ενδεχόμενα εισόδου στο σχήμα.