Τροποποιήσεις στον Κανονισμό Ασφάλειας Φραγμάτων (ΚΑΦ), με σκοπό την καλύτερη και ορθολογικότερη εφαρμογή του, καθώς και τη βέλτιστη λειτουργία της Διοικητικής Αρχής των Φραγμάτων (ΔΑΦ) θεσπίζονται με απόφαση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών.
Στην ανακοίνωση του υπουργείου Υποδομών σημειώνεται ότι η Ελλάδα είναι μια από τις 13 χώρες της Ευρώπης που έχει ολοκληρωμένο Κανονισμό Ασφάλειας Φραγμάτων και ο οποίος βελτιώνεται στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ασφάλειας των φραγμάτων της χώρας.
Ειδικότερα, με τις αλλαγές που δημοσιεύονται στο ΦΕΚ 1863 Β', που δημοσιεύτηκε στις 26 - 03 - 2024:
- Ενισχύονται οι μηχανισμοί ελέγχου των φραγμάτων.
- Βελτιώνεται ο τρόπος επιλογής των εμπειρογνωμόνων που θα κάνουν τους ελέγχους.
- Προσαρμόζεται ο Κανονισμός στην ισχύουσα νομοθεσία, ώστε να ελέγχονται όλα τα φράγμα πριν ακόμα από το στάδιο της κατασκευής τους.
- Εισάγεται η έννοια του Ηλεκτρονικού Μητρώου Φραγμάτων, δίνοντας τη δυνατότητα να υπάρχει ο μηχανισμός για την καταγραφή όλων των φραγμάτων της επικράτειας και διατηρώντας παράλληλα ένα συνολικό μητρώο ελέγχων για καθένα από αυτά.
- Δίνεται η δυνατότητα κατασκευής Ιστοσελίδας της Διοικητικής Αρχής Φραγμάτων (ΔΑΦ), η οποία είναι και επιφορτισμένη για την τήρηση αυτού του Κανονισμού.
Συγκεκριμένα, οι βελτιώσεις στον ΚΑΦ αφορούν τα εξής:
1. Εφαρμογή του Κανονισμού Ασφάλειας Φραγμάτων και στα έργα Παραχωρήσεων και με ΣΔΙΤ
Σε περιπτώσεις συμβάσεων παραχώρησης από δημόσιο φορέα ή Συμπράξεων Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ), από την έναρξη ισχύος και μέχρι τη λήξη της οικείας σύμβασης μεταφέρονται αυτομάτως και καθ' ολοκληρίαν στον παραχωρησιούχο ή τον Ιδιωτικό Φορέα Σύμπραξης (ΙΦΣ) όλες οι αρμοδιότητες και οι υποχρεώσεις του Κυρίου του Έργου
Σε περιπτώσεις συμβάσεων παραχώρησης από δημόσιο φορέα ή ΣΔΙΤ, και μετά την ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας, η αναθέτουσα αρχή ειδοποιεί τη ΔΑΦ για την υπογραφή της σύμβασης του έργου. Στη συνέχεια ο παραχωρησιούχος ή ο ΙΦΣ που θα αναδειχθεί είναι υποχρεωμένος να υποβάλει τον Φάκελο Κατασκευής Φράγματος στην ΔΑΦ. Στις περιπτώσεις αυτές η ΔΑΦ υποχρεούται εντός δύο (2) μηνών από την υποβολή του ΦΚΦ να απαντήσει, εγκρίνοντας την πληρότητα του ΦΚΦ ή ζητώντας αιτιολογημένα διευκρινίσεις - συμπληρώσεις διορθώσεις επί αυτού. Η προθεσμία των δύο (2) μηνών ισχύει και από την ημερομηνία επανυποβολής ή συμπλήρωσης του ΦΚΦ.
2. Επιθεωρήσεις Ασφαλείας
Οι Επιθεωρήσεις Ασφαλείας είναι ενδελεχείς έλεγχοι του φράγματος και πραγματοποιούνται σύμφωνα με τα καθοριζόμενα στο Σχέδιο Παρακολούθησης, προκειμένου να πιστοποιείται η ασφαλής συμπεριφορά του φράγματος. Οι Επιθεωρήσεις αυτές γίνονται με τη συχνότητα που καθορίζεται στον ΚΑΦ. Για τον έλεγχο χρησιμοποιούνται ειδικοί επιστήμονες κατά περίπτωση οι οποίοι διαθέτουν κατ' ελάχιστον 15ετή αποδεδειγμένη εμπειρία σε φράγματα. Οι Επιθεωρήσεις Ασφαλείας περιλαμβάνουν κατ' ελάχιστον:
- Λεπτομερή οπτική επιθεώρηση του έργου.
- Επεξεργασία και αξιολόγηση των μετρήσεων των οργάνων του φράγματος.
- Έλεγχο συμφωνίας της συμπεριφοράς του φράγματος με τις προβλέψεις της Μελέτης.
- Ειδικούς τεχνικούς ελέγχους κάποιου τμήματος του φράγματος, αν απαιτείται.
- Αξιολόγηση κάθε άλλης πληροφορίας που μπορεί να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση ενδεχόμενης αστοχίας στη συμπεριφορά του φράγματος.
- Έλεγχος οργάνωσης και επάρκειας του προσωπικού που εμπλέκεται σε θέματα ασφάλειας του φράγματος.
Με βάση τους ανωτέρω ελέγχους συντάσσεται με ευθύνη του Φορέα Λειτουργίας Φράγματος (ΦΛΦ) λεπτομερής έκθεση, η οποία υποβάλλεται στη ΔΑΦ εντός μηνός από τη σύνταξή της.
3. Φράγματα σε στάδιο Λειτουργίας
Για φράγματα που βρίσκονται στο στάδιο της Λειτουργίας, ο ΚτΕ υποχρεούται, να δρομολογήσει τις διαδικασίες για την έγκριση του φράγματος υποβάλλοντας στη ΔΑΦ Φάκελο Έγκρισης Υφιστάμενου Φράγματος (ΦΕΥΦ), ο οποίος περιλαμβάνει τα στοιχεία που προβλέπονται στον ΚΑΦ, πλην του Σχεδίου Πρώτης Πλήρωσης, μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025.
Για φράγματα που βρίσκονται σε εγκατάλειψη ή που δεν χρησιμοποιούνται για τον σκοπό κατασκευής τους, η Περιφέρεια στα διοικητικά όρια της οποίας υπάγονται, οφείλει να δρομολογήσει τη συμμόρφωση με τον παρόντα Κανονισμό, με ευθύνη του αρμόδιου Περιφερειάρχη, και να την ολοκληρώσει μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2025. Επίσης, ανεξαρτήτως κατηγορίας φράγματος, ο Κύριος του Έργου (ΚτΕ) υποχρεούται να δρομολογήσει όλες τις απαραίτητες διαδικασίες, για τη διενέργεια Επιθεώρησης Ασφαλείας μέχρι τις 30 Ιουνίου 2026 και κατά τα λοιπά τηρούνται τα καθοριζόμενα στον ΚΑΦ.
4. Δημιουργία Ιστοσελίδας ΔΑΦ και Ηλεκτρονικό Μητρώο Φραγμάτων
4.1. Η Ιστοσελίδα της ΔΑΦ περιέχει κατ' ελάχιστο γενικές πληροφορίες για φράγματα, νομοθεσία που αφορά τα φράγματα και την ασφάλεια τους, ενημερωτικά και εκπαιδευτικά έντυπα, πληροφορίες για σεμινάρια και δράσεις της ΔΑΦ και το Μητρώο Ελληνικών Φραγμάτων
4.2 Το Ηλεκτρονικό Μητρώο Ελληνικών Φραγμάτων περιλαμβάνει κατ' ελάχιστο:
1) Τα τεχνικά χαρακτηριστικά εκάστου φράγματος.
2) Τις τακτικές, έκτακτες και περιοδικές εκθέσεις, όπως αυτές συντάσσονται από τους ΟΕΦ.
3) Πλήρη αυθεντικοποίηση και πιστοποίηση νομικών και φυσικών προσώπων, μέσω διασύνδεσης με τα συστήματα TAXISNET για την είσοδό τους στο Ηλεκτρονικό Μητρώο.
4) Δομημένη καταγραφή, αποστολή και ανάκτηση των αναγκαίων δικαιολογητικών και δεδομένων, που θα πρέπει να υποβληθούν.
5) Αποθήκευση των δεδομένων με ασφαλή και αξιόπιστο τρόπο σε ηλεκτρονικά μέσα.
Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών ρυθμίζονται τα ειδικότερα θέματα λειτουργίας και διαχείρισης του Ηλεκτρονικού Μητρώου Φραγμάτων.
5. Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Φραγμάτων (ΟΕΦ)
Η Ομάδα Εμπειρογνωμόνων Φραγμάτων (ΟΕΦ) συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κατόπιν σχετικής εισήγησης της ΔΑΦ, μετά από ανοικτή πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος από εξειδικευμένους με αποδεδειγμένες γνώσεις σε φράγματα ιδιώτες επιστήμονες, δημοσίους υπαλλήλους και πανεπιστημιακούς καθηγητές και αποτελεί τον επιστημονικό και τεχνικό Σύμβουλο της ΔΑΦ.
Η ανοικτή πρόσκληση για στελέχωση της ΟΕΦ απευθύνεται από την ΔΑΦ προς ιδιώτες και υπαλλήλους και στελέχη φορέων του δημόσιου τομέα, οργανισμών με αντικείμενο την κατασκευή φραγμάτων και ΑΕΙ, και καθορίζει τον αριθμό των προσώπων που θα στελεχώσουν την ΟΕΦ, ανά ειδικότητα. Για τη στελέχωση της ΟΕΦ απαιτείται να έχουν οι υποψήφιοι τουλάχιστον 15ετή αποδεδειγμένη εμπειρία και ειδικές γνώσεις σε θέματα φραγμάτων, η οποία θα προκύπτει από το υποβαλλόμενο πλήρες βιογραφικό και τα συνοδευτικά αποδεικτικά της εμπειρίας έγγραφα που θα αναφέρονται στην πρόσκληση.
Η θητεία της ΟΕΦ ορίζεται πενταετής και ανανεώνεται με την ίδια διαδικασία.