Ένα νέο, αυξημένο και αναλογικότερο επίδομα ανεργίας θα λαμβάνουν -αρχικώς πιλοτικά και δευτερευόντως καθολικά- οι άνεργοι με προϋπηρεσία και υψηλούς μισθούς.
Το νέο σύστημα στήριξης των ανέργων που σχεδιάζει το υπουργείο Εργασίας σε συνεργασία με τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ) θα «κλειδώσει» εντός του επόμενου διαστήματος, καθώς ο ΟΟΣΑ, που έχει αναλάβει την εκπόνηση ειδικής μελέτης για το θέμα, φαίνεται πως καταλήγει στο σενάριο που θέλει:
α) τη συγχώνευση του επιδόματος ανεργίας και του επιδόματος μακροχρόνια ανεργίας,
β) την κλιμάκωση της παροχής, ώστε κατά τους πρώτους μήνες ανεργίας ο δικαιούχος να λαμβάνει υψηλότερο ποσό, το οποίο με την πάροδο των μηνών θα φθίνει και
γ) τη λήψη επιπλέον ποσού, το οποίο επίσης θα δίνεται αναλογικά, με βάση τον χρόνο συνεχόμενης εργασίας και το ύψος των εισφορών που καταβλήθηκαν και κατά συνέπεια και το ύψος των μισθών του δικαιούχου κατά την περίοδο της εργασίας του.
Στόχος είναι, βάσει και των δεσμεύσεων της χώρας μας έναντι του Ταμείου Ανάκαμψης που χρηματοδοτεί το πρόγραμμα σε πιλοτικό επίπεδο, να εφαρμοστεί εντός του επόμενου διαστήματος κι όταν εκτιμηθεί και αξιολογηθεί, να θεσμοθετηθεί η καθολική του εφαρμογή.
Σύμφωνα μάλιστα με την υπουργό Εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου, βασική φιλοσοφία του νέου μοντέλου είναι η ανταποδοτικότητα στην απονομή του επιδόματος ανεργίας.
Αναλυτικά, βάσει της πλέον πιθανής προς έγκριση πρότασης του ΟΟΣΑ (η οριστική έκθεση θα κατατεθεί στις εθνικές αρχές έως το τέλος Φεβρουαρίου), το νέο μοντέλο θα είναι ως εξής:
- Το επίδομα ανεργίας θα καταβάλλεται σε όλους, ανεξάρτητα από τα έτη προϋπηρεσίας και θα είναι όπως και σήμερα, στο 55% του εκάστοτε κατώτατου μισθού. Εάν δηλαδή ο κατώτατος αυξηθεί από 1η Απριλίου, στα 830 ευρώ, το επίδομα θα ανέρχεται στα 456,5 ευρώ για 12 μήνες. Θα δίνεται όμως εμπροσθοβαρώς, χωρίς σωρευτικά το ποσό να διαφοροποιείται. Αυτό σημαίνει ότι ενώ συνολικά ένας άνεργος για 12 μήνες θα λάβει, ανεξάρτητα από προϋπηρεσία και μισθό, επίδομα της τάξης των 5.478 ευρώ, κατά τους πρώτους δύσκολους μήνες της ανεργίας θα είναι μεγαλύτερο και θα βαίνει μειούμενο, προκειμένου να υπάρχει μια επιπλέον πίεση προς τον άνεργο να αναζητήσει εργασία.
- Εφόσον ο άνεργος ήταν εργαζόμενος για συνεχόμενα χρόνια, 4 ή 6 βάσει του πιθανότερου σεναρίου, τότε γίνεται αυτόματα δικαιούχος και ενός επιπλέον ποσού. Το οποίο βέβαια θα εξαρτάται κι αυτό από τα έτη προϋπηρεσίας -θα κλιμακώνεται δηλαδή ώστε να λαμβάνει υψηλότερο, ανταποδοτικότερο ποσό όποιος έχει περισσότερα έτη στην αγορά εργασίας, αλλά και από τις εισφορές που έχει καταβάλει. Συνεπώς, κάποιος με 10 χρόνια και μισθό 850 ευρώ θα λάβει επιπλέον ανταποδοτικό ποσό, μικρότερο όμως από κάποιον με 20 χρόνια και μισθό 1.500 ευρώ. Προσοχή όμως. Και οι δύο θα λαμβάνουν συνολικά επίδομα και «μπόνους ανταποδοτικότητας» που δεν θα ξεπερνά τον εκάστοτε κατώτατο μισθό, καθώς κάτι τέτοιο θα λειτουργούσε ως ισχυρό αντικίνητρο για την εύρεση εργασίας. Κατά μέσο όρο, το επιπλέον ποσό θα είναι της τάξης των 200 ευρώ.
- Το επίδομα μακροχρόνιας ανεργίας, που σήμερα λαμβάνουν πολύ λίγοι άνεργοι περισσότερους από 12 μήνες γιατί συνδέεται με οικονομικά κριτήρια και κυρίως την οικονομική κατάσταση του δικαιούχου πριν την ανεργία, καταργείται.
Κατά συνέπεια, το νέο σύστημα θα αναγνωρίζει τα χρόνια εργασίας και τις εισφορές που έχει καταβάλει κάποιος και δεν θα εξομοιώνει εντελώς διαφορετικές περιπτώσεις.