Η προσωπική διαφορά… ψαλιδίζει τις συντάξεις σε 770.000 συνταξιούχους, παρά τις αυξήσεις των τελευταίων δύο ετών. Παράλληλα, ως …κόφτης στις συντάξεις λειτουργεί πλέον και η Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων, ενώ η ωρίμανση του νόμου Κατρούγκαλου πιέζει προς τα κάτω τις παροχές.
Σχεδόν ένας στους τρεις συνταξιούχους του ΕΦΚΑ εξακολουθεί να έχει προσωπική διαφορά, καθώς οι αυξήσεις που δόθηκαν μετά από πολλά χρόνια, τόσο το 2023, όσο και το 2024 κατάφεραν να μειώσουν, όχι όμως και να μηδενίσουν τον αριθμό των κύριων συντάξεων που παραμένουν «παγωμένες».
Όπως αποκάλυψε ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου απαντώντας σε Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ Φραγκίσκος Παρασύρης με θέμα «Συντάξεις Αποστράτων Ενόπλων Δυνάμεων και Σωμάτων Ασφαλείας», οι δύο αυξήσεις που δόθηκαν για πρώτη φορά μετά από 12 χρόνια, κατά 7,75% το 2023 και 3% το 2024 έχουν περιορίσει τον αριθμό των συνταξιούχων με προσωπική διαφορά σε 770.000.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με στοιχεία του ΕΦΚΑ που παρουσίασε ο υφυπουργός Κοινωνικής Ασφάλισης, ο αριθμός των συντάξεων με προσωπική διαφορά μειώθηκε μεταξύ Σεπτεμβρίου 2021 και Φεβρουαρίου 2024 από περίπου 1.230.000 σε 770.000. Πρόκειται για τους συνταξιούχους αυτούς, που μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου (Ν.4387/2016) και τον επανυπολογισμό των συντάξεών τους, απέκτησαν προσωπική διαφορά, ώστε να μην υποστούν απότομη μείωση του βιοτικού τους επίπεδου.
Αντιθέτως, δήλωσε ο κ. Τσακλόγλου, οι νέοι συνταξιούχοι έλαβαν απευθείας μειωμένες τις συντάξεις τους βάσει του ίδιου νόμου κι επομένως, βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση σε σχέση με τους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά. Να σημειωθεί ότι, η προσωπική διαφορά εξαλείφεται σταδιακά με την αύξηση των συντάξεων, αλλά και μέσω της εφαρμογής των διατάξεων του νόμου 4670/2020 για την αύξηση των ποσοστών αναπλήρωσης όσων έχουν ασφαλιστικό βίο μεγαλύτερο των τριάντα ετών.
Ο τρόπος που επιδρά η εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου στο ύψος των συντάξεων και κατ’ επέκταση στο βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων, παλαιών και κυρίως νέων, φαίνεται άλλωστε και από τα στοιχεία του συστήματος Ήλιος, που τα τελευταία χρόνια δείχνουν μια σημαντική μείωση στις απολαβές μέσω των νέων συντάξεων σε σχέση με τις ήδη καταβαλλόμενες. Όπως δείχνουν βέβαια και ότι 6 στους 10 συνταξιούχους λαμβάνουν κύρια σύνταξη κάτω από 1.000 ευρώ μεικτά.
Αναλυτικά, τα στοιχεία δείχνουν ότι λόγω της αύξησης κατά 3% που εφαρμόστηκε στις συντάξεις για το 2024 με βάση την πορεία του πληθωρισμού και του ΑΕΠ, η μέση κύρια σύνταξη τον Ιανουάριο διαμορφώθηκε στα 817,30 ευρώ, αυξημένη κατά 22,25 ευρώ σε σχέση με τα 795,05 ευρώ που ήταν στο τέλος του 2023.
Βέβαια, οι 1.157.773 ή 60,59% του συνόλου, είναι κάτω από τα 1.000 ευρώ το μήνα, εκ των οποίων μάλιστα οι 320.563 είναι κάτω και από τα 500 ευρώ το μήνα.
Οι νέες συντάξεις γήρατος – συνολικά τον Ιανουάριο καταβλήθηκαν 27.412 νέες συντάξεις από τις οποίες οι 14.167 ήταν γήρατος είναι κατά κύριο λόγο σημαντικά κάτω από τα 1.000 ευρώ. Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις 14.167 νέες συντάξεις γήρατος, οι 7.408 ή 52,29% που χορηγήθηκαν από τον ΕΦΚΑ, αφορούν δικαιούχους που προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα με το μέσο όρο να περιορίζεται στα 733,03 ευρώ. Μεγάλη, είναι βέβαια και η ψαλίδα μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα. Έτσι, τον ίδιο μήνα απονεμήθηκαν 1.233 συντάξεις από το Δημόσιο, με το μέσο όρο γι’ αυτές να ανέρχεται στα 1.205,27 ευρώ.
Ένας άλλος λόγος που οι συνταξιούχοι και δη, όσοι λαμβάνουν υψηλότερες συντάξεις, δεν βλέπουν στην τσέπη τους σημαντικές αυξήσεις, είναι και η κράτηση της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Στο θέμα της αρχιτεκτονικής της ΕΑΣ που χρηματοδοτεί το Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ) και δημιουργήθηκε ως ανάχωμα του ασφαλιστικού συστήματος απέναντι στις πιέσεις της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού, αναφέρθηκε από το βήμα της Βουλής ο κ. Τσακλόγλου, αποδεχόμενος ότι υπάρχουν κάποια προβληματικά σημεία στη δομή της, τα οποία χρήζουν βελτίωσης.
Συγκεκριμένα η ΕΑΣ, σύμφωνα με τον υφυπουργό θα πρέπει να γίνει πιο αναλογική, διασφαλίζοντας ότι μετά την καταβολή της εισφοράς το ύψος της σύνταξης δεν θα πέφτει κάτω από το πλαφόν του κλιμακίου επί του οποίου επιβλήθηκε η εισφορά. «Ωστόσο» δήλωσε, πως «είναι σημαντικό η όποια προσαρμογή και εξομάλυνση να γίνει με όσο το δυνατό πιο δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο, προκειμένου να μη διαταραχθεί ούτε η δημοσιονομική ισορροπία της χώρας, αλλά ούτε και ο προϋπολογισμός του ΑΚΑΓΕ που αφορά σε χρήματα που προορίζονται για τη νέα γενιά».
Να σημειωθεί ότι, ο συνολικός αριθμός των συνταξιούχων είναι 2.483.559 άτομα. Από αυτούς το 36,2% ή 900.133, είναι ηλικίας 71 έως 80 ετών. Σημαντικός όμως είναι και ο αριθμός των συνταξιούχων, ηλικίας 51-70 ετών (819.652 ή 33%).
Τα υψηλότερα ποσά σύνταξης, λαμβάνουν οι συνταξιούχοι ηλικίας 61 – 65 ετών (1.112,27 ευρώ). Ακολουθούν οι συνταξιούχοι ηλικίας 66 – 70 ετών (1.089,57 ευρώ κατά μέσο όρο).