Να διευθετήσουν το σύνολο των υποχρεώσεών τους προς τον ΕΦΚΑ όσον αφορά τις ασφαλιστικές τους εισφορές για το 2023 οφείλουν 1,4 εκατ. μη μισθωτοί, καθώς στις 29 Φεβρουαρίου λήγει η ισχύουσα από το περασμένο καλοκαίρι ασφαλιστική τους ικανότητα. Εάν έχουν οφειλές, μη ρυθμισμένες, τότε αυτοί αλλά και οι οικογένειές τους θα χάσουν τη δυνατότητα ιατροφαρμακευτικής κάλυψης και περίθαλψης.
Ήδη στον ΕΦΚΑ διενεργούνται έλεγχοι προκειμένου να διαπιστωθεί ο αριθμός όσων έχουν οφειλές, ώστε να ενημερωθούν και να σπεύσουν να πληρώσουν ή να ρυθμίσουν σε 24 δόσεις, βάσει της πάγιας ρύθμισης που ισχύει, τα χρέη τους προς τον ΕΦΚΑ. Ο ΕΦΚΑ έχει ξεκαθαρίσει άλλωστε, εδώ και σχεδόν 6 μήνες, ότι από το 2024 ασφαλιστική ικανότητα θα συνεχίσουν να έχουν μόνο οι μη μισθωτοί ασφαλισμένοι που δεν έχουν οφειλές προς το ΚΕΑΟ και όλοι οι μη μισθωτοί που, παρόλο που έχουν οφειλές, τις έχουν ρυθμίσει.
Κι έχει επισημάνει σε όλους τους τόνους ότι το 2023 ήταν η τελευταία χρονιά που ίσχυσε η ευνοϊκή προϋπόθεση λήψης ιατροφαρμακευτικής ικανότητας, μόνο με την κάλυψη των εισφορών που αντιστοιχούν στο σκέλος της ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Πλέον, οι μη μισθωτοί θα πρέπει να καταβάλλουν ή να ρυθμίσουν το σύνολο των οφειλών τους. Όπως ισχύει άλλωστε και για όλους τους υπόλοιπους ασφαλισμένους.
Σε αντίθετη περίπτωση μάλιστα, από 1η Μαρτίου, θα μείνουν χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη τόσο οι ίδιοι όσο και τα έμμεσα ασφαλισμένα μέλη των οικογενειών τους. Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με πρόχειρους υπολογισμούς, πέρυσι, και με την ευνοϊκή διάταξη να ισχύει από την 1η Ιουνίου έως και τις 29 Φεβρουαρίου 2024, έμειναν τελικά εκτός, περίπου 400.000 μη μισθωτοί. Οι οποίοι βέβαια είχαν και έχουν δικαίωμα για νοσηλευτική και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εφόσον διαθέτουν ΑΜΚΑ, με ελεύθερη πρόσβαση στις Δημόσιες Δομές Υγείας.
Αναλυτικά, πέρυσι, εν μέσω προεκλογικής περιόδου, αποφασίστηκε για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, οι μη μισθωτοί, προκειμένου να λάβουν ασφαλιστική ικανότητα, να καταβάλλουν έστω το ποσό που αντιστοιχεί στις ετήσιες εισφορές για τον κλάδο υγείας, σε σχέση με την ασφαλιστική κλάση που έχουν επιλέξει οι ίδιοι για το 2022.
Στην πράξη, και για τουλάχιστον το 90% των μη μισθωτών που επιλέγουν την 1η χαμηλή ασφαλιστική κατηγορία, το ποσό που έπρεπε να πληρωθεί, εάν επέλεγαν την καταβολή μόνο των εισφορών υγείας, ήταν 723,6 ευρώ.
Από φέτος όμως, όπως είχε επισημανθεί από την τότε ηγεσία του υπουργείου Εργασίας και του ΕΦΚΑ, πρόκειται να εφαρμοστεί το μοντέλο του ελέγχου του συνόλου των χρεών προς τα Ασφαλιστικά Ταμεία για κάθε μη μισθωτό ασφαλισμένο, ξεχωριστά. Δηλαδή, θα προσφέρεται η δυνατότητα παροχών υγείας μόνο στην περίπτωση που έχει καταβληθεί ή καταβληθεί έως το τέλος Φεβρουαρίου το σύνολο των εισφορών για υγεία και για σύνταξη (κύρια, επικουρική και εφάπαξ). Εισφορών μάλιστα που ήταν σημαντικά αυξημένες κατά 9,5%, λόγω του υψηλού πληθωρισμού.
Εναλλακτικά, θα προσφέρεται η λύση της ένταξης των χρεών του οφειλέτη στην πάγια ρύθμιση των έως 24 δόσεων, με την υποχρέωση της εμπρόθεσμης καταβολής των δόσεων εξόφλησης που θα έχουν προκύψει, για να δοθεί ασφαλιστική ικανότητα.
Για το 2024 βέβαια, οι εισφορές των μη μισθωτών θα αυξηθούν τελικά μόλις κατά 3,5%, βάσει των οριστικών στοιχείων της ΕΛΣΤΑΤ. Έτσι, η αύξηση για την 1η και κύρια ασφαλιστική κατηγορία, μιας και σε αυτή υπάγεται σχεδόν το 90% των μη μισθωτών, αναμένεται να ανέλθει στα 8,06 ευρώ το μήνα ή 96,72 ευρώ σε ετήσια βάση.
Ποιοι δεν πληρώνουν τίποτα
Να σημειωθεί ότι όπως κάθε χρόνο, έτσι και για το διάστημα έως τον Φεβρουάριο 2025 αναμένεται να χορηγηθεί ή να παραταθεί η ασφαλιστική ικανότητα σε ασφαλισμένους και ανέργους, καθώς και στα μέλη οικογενείας τους, ως εξής:
α) Στους εργαζομένους στην επιχείρηση με την επωνυμία «Εταιρεία Τροχαίου Υλικού Ελλάδος Α.Ε.», στα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος και στα Ναυπηγεία Ελευσίνας.
β) Στους αναβάτες ιπποδρομιών, στους μαθητευόμενους αναβάτες και στους προπονητές δρομώνων ίππων.
γ) Στα πρόσωπα που υπάγονται στην ασφάλιση του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-Ε.Φ.Κ.Α.) ως μισθωτοί αποκλειστικά βάσει της περ. δ’ της παρ.3 του άρθρου 38 του ν.4387/2016 (Α’ 85).
δ) Στα πρόσωπα που είχαν πληγεί από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018 και υπάγονται στο άρθρο 3 του ν.4576/2018 (Α’ 196) που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση της παρ.2 του άρθρου 8 του ν.2256/1994 (Α' 196).
ε) Σε επιχειρήσεις, εργοδότες ή ασφαλισμένους που διατηρούν επαγγελματική εγκατάσταση ή ασκούν δραστηριότητα στους Δήμους Ιστιαίας - Αιδηψού και Μαντουδίου - Λίμνης - Αγίας Άννας της Περιφερειακής Ενότητας Ευβοίας της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, οι οποίοι επλήγησαν από τις πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν εντός του μηνός Αυγούστου 2021, ανεξαρτήτως επέλευσης υλικής ζημιάς ή όχι στις εγκαταστάσεις τους.
στ) Στα πρόσωπα που έλαβαν, για διάστημα τουλάχιστον 2 μηνών ή 50 ημερών εντός του έτους 2022, αποζημίωση ειδικού σκοπού από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων κατόπιν υποβολής μονομερούς υπεύθυνης δήλωσης.
ζ) Στους ασκούντες το επάγγελμα του ξεναγού κατά τις διατάξεις του ν. 710/1977 (Α’ 283) που υπάγονται στην ασφάλιση του e-Ε.Φ.Κ.Α.
Επίσης, θα παραταθεί η ασφαλιστική ικανότητα για παροχές υγειονομικής περίθαλψης σε είδος των κατωτέρω προσώπων και των μελών των οικογενειών τους:
α) Των ασφαλισμένων του πρώην Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών, του πρώην Τομέα Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Έργων του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (Ε.Τ.Α.Α.) και των ασφαλισμένων του πρώην Τομέα Ασφάλισης Νομικών και του Τομέα Σύνταξης και Ασφάλισης Υγειονομικών του Ε.Τ.Α.Α., της παρ. 7 του άρθρου 30 του ν. 4320/2015 (Α’ 29).
β) Των ανέργων ηλικίας άνω των 29 και έως 55 ετών της παρ. 4 του άρθρου 5 του ν. 2768/1999 (Α’ 273).
γ) Των ανέργων ασφαλισμένων του πρώην Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (Ο.Α.Ε.Ε.), ηλικίας άνω των 30 και έως 67 ετών, που διέκοψαν την άσκηση του επαγγέλματός τους, της παρ. 8 του άρθρου δεύτερου του ν. 3845/2010 (Α’ 65), παραμένουν άνεργοι και ανασφάλιστοι και δεν έχουν οφειλές προερχόμενες από τον πρώην Ο.Α.Ε.Ε. ή έχουν ρυθμίσει τις οφειλές τους και τηρούνται οι όροι της ρύθμισης.