Στο πρώτο υπουργικό συμβούλιο της νέας χρονιάς συζητιούνται οι διατάξεις νόμου του υπουργείου Οικονομικών αναφορικά με την καθιέρωση ελάχιστου πραγματικού φορολογικού συντελεστή 15% στα κέρδη των πολυεθνικών και των μεγάλων εγχώριων ομίλων. Στο ίδιο υπουργικό αναμένεται να εγκριθεί και το νομοσχέδιο για το ενιαίο ηλεκτρονικό σύστημα δημοπρατήσεων χρήσης αιγιαλού και παραλίας, ώστε το ερχόμενο καλοκαίρι να μην υπάρχει λόγος επανάληψης του κινήματος της πετσέτας…
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης έχει πραγματικά βαριά νομοθετική ατζέντα το 2024, με 28 νομοσχέδια στα σκαριά. Ορισμένα θα συμπτυχθούν, για λόγους οικονομίας χρόνου στη Βουλή. Στην κορυφή των νομοθετικών προτεραιοτήτων η ενσωμάτωση της κοινοτικής Οδηγίας για τον ελάχιστο φορολογικό συντελεστή 15% σε πολυεθνικές και ομίλους με τζίρο άνω των 750 εκατ. ευρώ, οι διατάξεις για τον αιγιαλό και την παραλία, αλλά και η παροχή κινήτρων για συγχωνεύσεις που θα ισχυροποιήσουν το ελληνικό επιχειρείν. Αλλαγές στους φορολογικούς συντελεστές δεν σχεδιάζονται, διαμηνύουν κατηγορηματικά αρμόδιες πηγές και οι όποιες μειώσεις φόρων έχουν χρονικό ορίζοντα προς το τέλος της τετραετίας.
Η καθιέρωση ελάχιστου φορολογικού συντελεστή για τους «μεγάλους» έχει χρονικό ορίζοντα εφαρμογής το 2026, αλλά η ενσωμάτωση της Οδηγίας θα έπρεπε να έχει ήδη γίνει. Οι διατάξεις αφορούν την εφαρμογή, σε ενωσιακό επίπεδο, του σκέλους της ελάχιστης φορολόγησης, που είναι γνωστό ως «πυλώνας 2», της διεθνούς φορολογικής μεταρρύθμισης του ΟΟΣΑ.
Τα κέρδη των μεγάλων πολυεθνικών και εγχώριων ομίλων ή εταιρειών με συνδυασμένο ετήσιο κύκλο εργασιών τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ θα έχουν φορολογικό συντελεστή τουλάχιστον 15%. Σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, οι νέοι κανόνες θα μειώσουν τον κίνδυνο διάβρωσης της φορολογικής βάσης και μετατόπισης των κερδών και θα διασφαλίζουν ότι οι μεγαλύτεροι πολυεθνικοί όμιλοι θα καταβάλλουν τον συμφωνημένο παγκόσμιο ελάχιστο συντελεστή φορολογίας εταιρειών.
Στις 8 Οκτωβρίου 2021, σχεδόν 140 χώρες του πλαισίου χωρίς αποκλεισμούς του ΟΟΣΑ/G20 για τη διάβρωση της φορολογικής βάσης και τη μετατόπιση των κερδών (BEPS) κατέληξαν σε συμφωνία-ορόσημο για τη διεθνή φορολογική μεταρρύθμιση, καθώς και για λεπτομερές σχέδιο εφαρμογής.
Πρόκειται για μία κίνηση που στοχεύει στην αντιμετώπιση της φοροαποφυγής από τις πολυεθνικές εταιρείες καθώς και στην αύξηση του πρόσθετων φορολογικών εσόδων έως και 150 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως. Η συμφωνία θα διαχωρίσει τα υπάρχοντα φορολογικά έσοδα με τρόπο που να ευνοεί τις χώρες όπου βρίσκονται οι καταναλωτές. Οι μεγαλύτερες χώρες, καθώς και οι περιοχές με χαμηλή φορολογία, θα πρέπει να εφαρμόσουν τη συμφωνία προκειμένου να υπάρξει και ουσιαστική μείωση της φοροαποφυγής.
Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα της ενσωμάτωσης των νέων κανόνων στην εθνική νομοθεσία αποτελεί αντικείμενο μελέτης από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, χωρίς να έχει ακόμα ποσοτικοποιηθεί.
Όπως σημειώνουν αρμόδιες πηγές, 19 εγχώριοι όμιλοι και περίπου 900 θυγατρικές πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα θα κληθούν να πληρώσουν τελικά υψηλότερο, σε σχέση με σήμερα, φόρο, παρότι ο εθνικός συντελεστής φορολόγησης των εταιρικών κερδών θα παραμείνει αμετάβλητος.