Οι διατυπώσεις του άρθρου 29 του φορολογικού νομοσχεδίου δεν επιδέχονται διαφορετικής ερμηνείας. Από την 1η Ιανουαρίου 2024, δαπάνες έως 16.000 ευρώ για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων από φυσικά πρόσωπα, εφόσον εξοφληθούν με πλαστικό χρήμα και ληφθούν τα απαιτούμενα παραστατικά, οδηγούν στο ακέραιο της δαπάνης, σε έκπτωση φόρου η οποία επιμερίζεται σε ορίζοντα πέντε ετών.
Επί λέξει, το άρθρο 29 ορίζει: «Η παρ. 1 του άρθρου 39Β του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος (ν. 4172/2013, Α' 167), περί δαπανών για την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση των κτιρίων: α) τροποποιείται ώστε η κατανομή της συνολικής δαπάνης για την αναβάθμιση κτιρίων που μειώνει τον φόρο εισοδήματος του φυσικού προσώπου να κατανέμεται σε πέντε (5) και όχι τέσσερα (4) έτη, β) μετά τη φράση «πραγματοποιηθούν για» προστίθεται η φράση «την αγορά αγαθών και», γ) αφαιρείται ο προσδιορισμός ποσοστού επί του ύψους των δαπανών, και η παρ. 1 διαμορφώνεται ως εξής:
«1. Οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε (5) ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις δεκαέξι χιλιάδες (16.000) ευρώ».
Η αντιπαραβολή με την προϊσχύουσα διάταξη η οποία τροποποιείται, οδηγεί σε τρία βασικά συμπεράσματα. Φεύγει η έκπτωση 40% επί των δαπανών και δίνει τη θέση της σε έκπτωση 100% της δαπάνης, η έκπτωση φόρου αντί για 4 χρόνια «σπάει» στα 5 και εκτός από τις δαπάνες για λήψη υπηρεσιών μετράνε και οι δαπάνες για αγορά υλικών. Πρακτικά, οι ιδιοκτήτες ακινήτων που θα αξιοποιούσαν αυτή τη διάταξη, θα έπαιρναν στο ακέραιο τα λεφτά τους πίσω τόσο για τα εργατικά όσο και για τα υλικά ανακαίνισης των ακινήτων τους και σε αντάλλαγμα θα κατέβαλαν ΦΠΑ αφού η έκπτωση περνά από την πληρωμή με πλαστικό χρήμα και έκδοση απόδειξης ή τιμολογίου.
Το σενάριο αυτό διαμόρφωνε ένα πολύ ισχυρό κίνητρο, ώστε οι πολίτες να συνηθίσουν να ζητάνε αποδείξεις και να πληρώνουν με πλαστικό χρήμα. Το κακό είναι πως το σενάριο «πέθανε».
Οι πρώτες πληροφορίες ανέφεραν ότι η διάταξη αποσύρεται καθώς η εφαρμογή της θα μπορούσε να εκτοξεύσει το δημοσιονομικό κόστος για τον προϋπολογισμό ακόμα και στο 1 δισ. ευρώ(!).
Στη συνέχεια, άλλες πηγές διευκρίνιζαν πως η διάταξη δεν αποσύρεται αλλά θα τροποποιηθεί. Στην τελική της μορφή δεν θα είναι τόσο «γενναιόδωρη» αλλά ούτε τόσο «τσιγκούνα» όσο η προηγούμενη, η οποία πρακτικά είχε αποτύχει. Σχεδόν κανένας δεν έμπαινε στη διαδικασία να πείσει τον μάστορα, τον υδραυλικό ή τον ηλεκτρολόγο να του δώσει απόδειξη με κίνητρο να πάρει πίσω το 40% της δαπάνης μόνο για τα εργατικά σε ορίζοντα τεσσάρων ετών. Η «λύση» τόσο με απόδειξη, μείον τον ΦΠΑ χωρίς, «κέρδιζε».
Έτσι, με γνώμονα το δημοσιονομικό κόστος, το οποίο, όπως προκύπτει εκ των υστέρων, δεν ζυγίστηκε εκ των προτέρων, η διάταξη οδεύει προς λίφτινγκ. Αρμόδιες πηγές αναφέρουν πως θα εξεταστεί τόσο το ποσοστό της έκπτωσης -θα είναι μεγαλύτερο από το 40%- όσο και η λίστα των υλικών που θα αναγνωρίζεται, όπως και η λίστα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Οι λίστες θα εξειδικευτούν με την υπουργική απόφαση που θα ακολουθήσει.