Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες που τηρούν επαγγελματικό λογαριασμό έχουν υποχρέωση να δέχονται πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής, ορίζει διάταξη του νομοσχεδίου για τις αλλαγές στον εξωδικαστικό μηχανισμό, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση.
Το σύστημα IRIS μπαίνει στην καθημερινότητα καταναλωτών και όλων των ελεύθερων επαγγελματιών από την 1η Δεκεμβρίου του 2024, ανοίγοντας τον δρόμο για συναλλαγές έως 500 ευρώ χωρίς χρεώσεις για τους επαγγελματίες, με τις πληρωμές να εκτελούνται άμεσα ακόμα και χωρίς τη χρήση τηλεφωνικού αριθμού.
Οι καταναλωτές, εφόσον έχουν ενεργοποιήσει την υπηρεσία IRIS στο mobile banking, θα μπορούν να κάνουν τις πληρωμές τους μέσα σε δευτερόλεπτα, πληκτρολογώντας τον ΑΦΜ ή το κινητό τηλέφωνο του επαγγελματία, στοιχεία τα οποία μπορούν για λόγους διευκόλυνσης να παρέχονται υπό μορφή QR Code προς σάρωση.
Εδώ ανακύπτει ένα ζήτημα. ΥΠΕΘΟ και ΑΑΔΕ δίνουν μάχη για να προλάβουν τις προθεσμίες και τα ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης για τη διασύνδεση ταμειακών μηχανών και POS έως τις 29 Φεβρουαρίου, εξασφαλίζοντας μέσω κλειδωμένων πληκτρολογίων των POS ότι θα σταματήσουν να εκδίδονται μόνο αποδείξεις χρέωσης των καρτών των καταναλωτών, χωρίς αποδείξεις ταμειακής μηχανής. Αν όλοι οι επαγγελματίες έχουν ανοιχτό το παράθυρο πληρωμών μέσω IRIS, πώς εξασφαλίζεται ότι δεν θα προκύψει ένα νέο σπορ φοροδιαφυγής με πληρωμές μέσω IRIS χωρίς απόδειξη από την ταμειακή;
Στους κόλπους της ΑΑΔΕ διατυπώνονται ήδη διάφορες εισηγήσεις ώστε να κλείσει πριν ανοίξει για τα καλά ένα τέτοιο παράθυρο φοροδιαφυγής. Το επικρατέστερο σενάριο, σύμφωνα με πληροφορίες, αφορά την αναγραφή του QR Code για πληρωμές IRIS στο σώμα της απόδειξης που εκδίδεται, ώστε σε κάθε περίπτωση η έκδοσή της να προηγείται της πληρωμής.
Η λύση αυτή βέβαια δεν εξασφαλίζει την έκδοση απόδειξης από ελεύθερους επαγγελματίες, όπως υδραυλικούς, ηλεκτρολόγους ή άλλους που παρέχουν υπηρεσίες, πληρώνονται μέσω IRIS αλλά και πάλι δεν εκδίδουν αποδείξεις. Ούτως ή άλλως και σήμερα με τη χρήση μετρητών είναι πρακτικά στη διακριτική τους ευχέρεια να εκδώσουν απόδειξη ή όχι… Σε κάθε περίπτωση, πριν την ενεργοποίηση του μέτρου θα υπάρξουν και ανακοινώσεις για τις δικλίδες ασφαλείας που θα ενσωματώνει αναφορικά με την έκδοση και τη διαβίβαση των σχετικών αποδείξεων στην ΑΑΔΕ.
Οι διατάξεις
Επί του παρόντος οι διατάξεις οι οποίες τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση προβλέπουν ότι από την 1η Δεκεμβρίου οι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες που τηρούν επαγγελματικό λογαριασμό, έχουν υποχρέωση να δέχονται πληρωμές μέσω υπηρεσιών άμεσης πληρωμής.
Οι δικαιούχοι πληρωμής, οι οποίοι αποδέχονται κάρτες πληρωμών, και οι δικαιούχοι πληρωμής που αποδέχονται υποχρεωτικά πληρωμές μέσω υπηρεσίας άμεσης πληρωμής, ενημερώνουν τους καταναλωτές σχετικά με την αποδοχή καρτών και μέσων πληρωμής του συστήματος καρτών πληρωμής, με σαφή τρόπο που δεν επιδέχεται παρερμηνείας. Οι πληροφορίες αυτές πρέπει να αναγράφονται ευκρινώς στην είσοδο του καταστήματος και στο ταμείο, καθώς και στον διαδικτυακό τόπο μέσω του οποίου δέχονται πληρωμές.
Ειδικότερα, οι δικαιούχοι πληρωμής που αποδέχονται υποχρεωτικά πληρωμές με σύστημα άμεσης πληρωμής, αναρτούν σε ευδιάκριτο σημείο στο ταμείο της επιχείρησής τους και στον διαδικτυακό τόπο μέσω του οποίου δέχονται πληρωμές την ακόλουθη ένδειξη: «Ο ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΥΤΑΙ ΝΑ ΠΛΗΡΩΣΕΙ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΑΜΕΣΗΣ ΠΛΗΡΩΜΗΣ», ακολουθούμενη από την εμπορική ονομασία και το σήμα των εν λόγω υπηρεσιών.
Τι είναι το IRIS
Σύμφωνα με τη ΔΙΑΣ , το σύστημα IRIS επιτρέπει σε επιχειρήσεις και επαγγελματίες να εισπράττουν εντός δευτερολέπτων οφειλές από πελάτες τους άμεσα και εύκολα. Οι πελάτες εκτελούν τις πληρωμές τους γνωρίζοντας μόνο τον αριθμό του κινητού ή τον ΑΦΜ της επιχείρησης, χωρίς να γνωρίζουν το ΙΒΑΝ της. Αρκεί να έχουν ενεργοποιήσει και τα δύο μέρη την υπηρεσία IRIS στο mobile banking. Προς περαιτέρω διευκόλυνση του πελάτη, η επιχείρηση μπορεί να παρέχει τον αριθμό κινητού ή ΑΦΜ σε μορφή κωδικού QR προς σάρωση.
Η διαδικασία της είσπραξης ολοκληρώνεται εντός λίγων δευτερολέπτων και η επιχείρηση ή ο επαγγελματίας ενημερώνεται άμεσα για την ολοκλήρωση της συναλλαγής.
Η συμμετοχή της επιχείρησης στην υπηρεσία πραγματοποιείται με ενέργειες του συνεργαζόμενου Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών (η υπηρεσία προσφέρεται ήδη από Alpha Βank, Εθνική Τράπεζα, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς και Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου).
Καταναλωτές και επιχειρήσεις δεν έχουν την παραμικρή χρέωση για τις συναλλαγές έως 500 ευρώ.