Σύσταση να προβούν σε ενέργειες οι οποίες θα ενισχύσουν περαιτέρω τα κεφαλαιακά αποθέματα των τραπεζών απευθύνει προς τις διοικήσεις των τραπεζικών ομίλων ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και εκτιμά ότι η συνέχιση της κερδοφορίας αποτελεί το «κλειδί» για την κεφαλαιακή ευρωστία των τραπεζών.
Η Τράπεζα της Ελλάδος κρίνει ότι η υφιστάμενη κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών είναι ικανοποιητική, αλλά οι τράπεζες οφείλουν να ενισχύσουν περαιτέρω τα κεφαλαιακά τους αποθέματα. Η αυξημένη κερδοφορία διαμορφώνει ευνοϊκές συνθήκες για τη δημιουργία εσωτερικού κεφαλαίου.
Σε συνδυασμό με την υλοποίηση εταιρικών ενεργειών των τραπεζών (π.χ. συνθετικές τιτλοποιήσεις, αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου για τις λιγότερο σημαντικές τράπεζες) και την έκδοση πρόσθετων κεφαλαιακών μέσων (Additional Tier 1, Tier 2) για την κάλυψη εποπτικών απαιτήσεων, η αυξημένη κερδοφορία δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την περαιτέρω ενίσχυση των κεφαλαιακών αποθεμάτων ασφαλείας πάνω από τα ελάχιστα απαιτούμενα όρια.
Παρ’ όλα αυτά, η μερισματική πολιτική των τραπεζών οφείλει να λαμβάνει υπόψη την αυξημένη αβεβαιότητα στο επιχειρησιακό περιβάλλον.
Υποχώρηση
Τον Ιούνιο του 2023, η κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζικών ομίλων υποχώρησε ελαφρά και η ποιότητα των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων τους παραμένει χαμηλή. Τον Ιούνιο του 2023, ο Δείκτης Κεφαλαίου Κοινών Μετοχών της Κατηγορίας 1 (Common Equity Tier 1 ratio - CET1 ratio) σε ενοποιημένη βάση μειώθηκε σε 14,2%, από 14,5% τον Δεκέμβριο του 2022, κυρίως λόγω της αρνητικής επίδρασης από την εφαρμογή των μεταβατικών διατάξεων του ΔΠΧΑ 9 και της αύξησης του σταθμισμένου ως προς τον κίνδυνο ενεργητικού.
Η επίπτωση αυτή μετριάστηκε από την υψηλή κερδοφορία χρήσης και από ενέργειες ενίσχυσης των ιδίων κεφαλαίων που πραγματοποίησαν οι τράπεζες (π.χ. εκδόσεις τίτλων και αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου).
Αντίστοιχα, ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου (Total Capital Ratio - TCR) υποχώρησε σε 17,3% από 17,5%. Επισημαίνεται ότι οι δείκτες αυτοί υπολείπονται του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ιούνιος 2023: CET1 16,0% και TCR 20,0%).
Επιπρόσθετα, η ποιότητα των εποπτικών ιδίων κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών παραμένει χαμηλή. Τον Ιούνιο του 2023, οι οριστικές και εκκαθαρισμένες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (Deferred Tax Credits - DTCs) ανέρχονταν σε 13,4 δισ. ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 51% των συνολικών εποπτικών ιδίων κεφαλαίων (από 52% στο τέλος του 2022).
Επιπλέον, στα εποπτικά ίδια κεφάλαια των τραπεζικών ομίλων περιλαμβάνονται αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (Deferred Tax Assets - DTAs) ύψους 2,4 δισ. ευρώ, που αποτελούν περίπου το 9%.
Σημειώνεται ότι αντίστοιχες αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις (DTAs) ύψους 3,9 δισ. ευρώ δεν περιλαμβάνονται στα εποπτικά ίδια κεφάλαια των τραπεζών, ωστόσο η επίτευξη επαρκούς μελλοντικής κερδοφορίας είναι απαραίτητη προκειμένου να μην αποτελέσουν κίνδυνο για την κεφαλαιακή βάση των τραπεζών σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα.