Με ατζέντα τα άλυτα, στη συντριπτική πλειονότητά τους, ζητήματα, τα οποία είχε θέσει η εγχώρια βιομηχανία 10 μήνες πριν με επιστολή της προς τον Πρωθυπουργό, προσέρχεται ο ΣΕΒ στη συνάντηση με τον Θόδωρο Σκυλακάκη την ερχόμενη Δευτέρα.
Στη συνάντηση θα εκπροσωπηθούν και τα δέκα μέλη της Επιτροπής Ενέργειας, με επικεφαλής τον πρόεδρο του ΣΕΒ Δημήτρη Παπαλεξόπουλο. Ανάμεσά τους συγκαταλέγονται, μεταξύ άλλων, οι εταιρείες Helleniq Energy, Motοr Oil, Mytilineos, ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, ΒΙΟΧΑΛΚΟ και ΤΙΤΑΝ.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, οι προσδοκίες για τα αποτελέσματα της συνάντησης διακατέχονται από συγκρατημένη αισιοδοξία. Παρά το γεγονός ότι το ενεργειακό κόστος θεωρείται ότι απειλεί ευθέως τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής βιομηχανίας, εκτιμάται ότι ελάχιστα βήματα έχουν γίνει ως τώρα από την πολιτεία για την αμυντική θωράκισή της. Όταν την ίδια στιγμή άλλα κράτη-μέλη υλοποιούν γενναιόδωρες πολιτικές στήριξης της δικής τους βιομηχανίας, ενώ πυκνώνουν τα σύννεφα για μία νέα έκφανση της ενεργειακής κρίσης, αυτή τη φορά λόγω των γεγονότων της Μέσης Ανατολής.
Ακόμη και θέματα για τα οποία υπήρξε διαβεβαίωση ότι θα προωθηθούν, εξακολουθούν να παραμένουν σε εκκρεμότητα. Το πιο ενδεικτικό, ίσως, παράδειγμα είναι η δέσμευση του πρώην υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα για την επιδότηση με 50 ευρώ τη μεγαβατώρα βιομηχανιών εκτεθειμένων στον ανταγωνισμό. Παρά το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δώσει προέγκριση για τον μηχανισμό αυτόν για το 2023, με έναρξη ισχύος τον περασμένο Απρίλιο, ακόμη να αποσταλεί η επίσημη κοινοποίηση που θα «κλειδώσει» τη στήριξη μέσω του Ταμείου Ενεργειακής Μετάβασης.
Και στο μεταξύ, στα θέματα που απασχολούν την ελληνική βιομηχανία και θα συζητηθούν με την ηγεσία του ΥΠΕΝ προστέθηκε πρόσφατα και ένα ακόμη. Η επιβολή από τη Βουλγαρία τέλους διαμετακόμισης στο ρωσικό αέριο που διέρχεται από τη γειτονική χώρα και καταλήγει σε άλλες χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, μεταξύ αυτών και την Ελλάδα. Το μέτρο αυτό εκτιμάται ότι θα επηρεάσει αυξητικά τις τιμές του εισαγόμενου φυσικού αερίου για την ηλεκτροπαραγωγή, με συνακόλουθες επιβαρύνσεις στους τελικούς καταναλωτές. Επηρεάζει και τους εμπόρους που έχουν συμφωνήσει να παραλαμβάνουν το αέριο εντός της βουλγαρικής επικράτειας, ως διαμετακομιστικό προϊόν.
Επί του παρόντος, η ελληνική κυβέρνηση έχει αποφύγει οποιαδήποτε αντίδραση, σε αντίθεση με άλλες χώρες (Σερβία, Ουγγαρία) που διαμαρτυρήθηκαν σφόδρα για τη βουλγαρική απόφαση, ενώ έχει προκαλέσει και τα αντανακλαστικά της Ε.Ε.
Τρεις ενότητες για λύση
Με αυτά τα δεδομένα, τα ζητήματα που θα τεθούν στη συνάντηση της Δευτέρας κατηγοριοποιούνται σε τρεις ενότητες, που περιλαμβάνουν πολλά υπο-θέματα:
- Το υψηλό κόστος ενέργειας στην Ελλάδα που συνιστά «τροχοπέδη» στην οικονομική ανάπτυξη
- Οι αναγκαίες ρυθμίσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας
- Ο ιδιότυπος δασμός της Βουλγαρίας για τη διέλευση ρωσικού φυσικού αερίου
Ένα από τα πλέον πιεστικά προβλήματα που πονοκεφαλιάζουν τη βιομηχανία είναι οι μακροχρόνιες συμβάσεις με παραγωγούς για την προμήθεια ηλεκτρικής ενέργειας. Τα συγκεκριμένα PPAs που έχουν υπογραφεί συνδέονται με έργα ΑΠΕ τα οποία έχουν μπλοκαριστεί, γιατί δεν υπάρχει διαθέσιμος ηλεκτρικός χώρος.
Το πρόβλημα ξεκίνησε όταν ο πρώην ΥΠΕΝ επέβαλε την προτεραιοποίηση σύνδεσης με το δίκτυο έργων ΑΠΕ, εντάσσοντας στην κατηγορία «Β» τα PPAs με τη βιομηχανία. Στην «Α» εντάχθηκαν οι στρατηγικές επενδύσεις, έργα κοντά στα σύνορα, κ.λπ. Αποτέλεσμα, να έχει ολοκληρωθεί από τον ΑΔΜΗΕ η διαδικασία για την έκδοση όρων σύνδεσης των έργων της «Α» κατηγορίας και να μην μπορεί να προχωρήσει για τα έργα της «Β» κατηγορίας, γιατί το δίκτυο μεταφοράς δεν μπορεί να «σηκώσει» άλλη ενέργεια από ΑΠΕ.
Η νυν ηγεσία του ΥΠΕΝ, σε μια προσπάθεια να δοθεί λύση, εξετάζει την προοπτική να συνδυαστούν με μπαταρίες τα νέα φωτοβολταϊκά έργα για να εξασφαλίσουν προτεραιότητα στους όρους σύνδεσης. Με τη σχεδιαζόμενη ρύθμιση αντιδρά η βιομηχανία, με το σκεπτικό ότι έτσι αυξάνεται το κόστος των έργων, υπονομεύονται τα PPAs της βιομηχανίας και ακυρώνεται η δέσμευση για την προτεραιοποίηση των έργων ΑΠΕ της «Β» κατηγορίας, συνολικής ισχύος 4.000 MW.
Συνεπώς, η βιομηχανία θα ζητήσει να μην προχωρήσει το μέτρο του ΥΠΕΝ και τα νέα φωτοβολταϊκά να παραμείνουν ανεξάρτητα από μπαταρίες. Επίσης, θα προταθεί να τεθεί ως προϋπόθεση για τα νέα έργα ΑΠΕ ένα μέρος της ισχύος τους να καταλήγει απευθείας στη βιομηχανία.
Εξίσου σοβαρό πρόβλημα θεωρείται και η αντιστάθμιση του ενεργειακού κόστους, ένα απαραίτητο εργαλείο, το οποίο θεωρείται ότι μπορεί να ισορροπήσει το κόστος των ενεργοβόρων βιομηχανιών για ρύπους. Η βιομηχανία θα ζητήσει να αυξηθεί το ποσοστό για την αντιστάθμιση από τα έσοδα δημοπρασιών ρύπων στο 17% από 11%, με τις αναθεωρημένες κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις να προβλέπουν ποσοστό έως και 24%.
Ακόμη, ανάμεσα στα αιτήματα που θα υποβληθούν, συμπεριλαμβάνονται η κατάργηση του «καπέλου» της ειδικής εισφοράς στο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή, που επιβαρύνει τους καταναλωτές, αυτόνομο μηχανισμό αποζημίωσης ισχύος για τις βιομηχανίες που έχουν τη δυνατότητα διακοπτόμενου φορτίου, σθεναρή υποστήριξη της ελληνικής κυβέρνησης για τη θεσμοθέτηση του Green Pool, δυνατότητα μακροχρόνιας δέσμευσης δυναμικότητας στις διασυνδέσεις με γειτονικές αγορές, καθώς και κίνητρα στις επιχειρήσεις για την πράσινη μετάβαση από το ΕΣΠΑ ή το Ταμείο Ανάκαμψης.