Τρεις μέρες πριν, από το βήμα του βιομηχανικού συνεδρίου του ΣΕΒ, ο διευθύνων σύμβουλος της Helleniq Energy Ανδρέας Σιάμισιης επέλεξε, υπό τη σκιά των δραματικών εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, να αναδείξει τη σημασία της αξιοποίησης των εγχώριων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων.
Μία κίνηση που, όπως επισημαίνουν παράγοντες της ενεργειακής αγοράς, φαίνεται ότι δεν έγινε τυχαία. Ο κ. Σιάμισιης συνέδεσε άμεσα και ξεκάθαρα την ενεργειακή ασφάλεια τόσο της Ελλάδας όσο και της Ευρώπης με τους υδρογονάνθρακες, χωρίς να ξεχωρίζει φυσικό αέριο και πετρέλαιο, που θα καλύπτουν, όπως είπε, τις ενεργειακές ανάγκες κατά 40-50% στα επόμενα 20-30 χρόνια.
Με επιχείρημα την ενεργειακή κρίση και τις συνέπειές της κατά τα τελευταία δύο χρόνια, χωρίς περιστροφές, ο ίδιος έστειλε ένα μήνυμα με πολλούς αποδέκτες: «Είναι σαφώς πολύ καλύτερα να έχουμε την επιλογή αυτή ως χώρα, παρά να μην την έχουμε».
Οι δηλώσεις του μάνατζερ της Helleniq Energy αποκτούν ιδιαίτερη βαρύτητα για δύο λόγους: πρώτον, γιατί γίνονται σε μία κρίσιμη στιγμή λόγω της εμπόλεμης κατάστασης Ισραήλ-Χαμάς, με τις διεθνείς αγορές να έχουν επιδείξει ήδη αντανακλαστικά νευρικότητας, με αύξηση της τιμής του φυσικού αερίου και του πετρελαίου.
Δεύτερον, γιατί ο όμιλος έχει επιλέξει στρατηγικά την αλλαγή βηματισμού, αποφασίζοντας να συνταχθεί με την πράσινη μετάβαση και έχοντας επενδύσει κατά τους τελευταίους 18 μήνες περί το 1,5 δισ. ευρώ στην πράσινη ενέργεια. Αυτό, όμως, φαίνεται ότι δεν εμποδίζει τη διοίκησή του να προσαρμόζεται στις εξελίξεις με ρεαλιστική ματιά.
Είχε προηγηθεί προφητικά το καλοκαίρι ο διευθύνων σύμβουλος του ομίλου της Energean Μαθιός Ρήγας, ο οποίος υπογράμμισε την ανάγκη, η έρευνα και παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου να αντιμετωπισθεί ως εθνική υπόθεση, ένα εθνικό στοίχημα που πρέπει να κερδηθεί. «Δεν μπορώ να δεχθώ ως Έλληνας πολίτης», σημείωνε σε σχετικό άρθρο, «ότι αυτό που έγινε στο Ισραήλ, από ξένους ενεργειακούς ομίλους, αλλά και από μια ελληνική εταιρεία, την Energean, που έχει επενδύσει εκεί 2 δισ. δολάρια χωρίς να υποβαθμισθεί το περιβάλλον της χώρας (το αντίθετο), χωρίς να φαλκιδευτεί η τουριστική της ανάπτυξη (το αντίθετο), χωρίς να επηρεασθούν άλλες οικονομικές δραστηριότητες (το αντίθετο), δεν μπορεί να γίνει και στη χώρα μου».
Πού βρισκόμαστε σήμερα
Η Helleniq Energy έχει αναλάβει δύο θαλάσσια μπλοκ, το Ιόνιο και το 10, στον Κυπαρισσιακό Κόλπο, και συμμετέχει στις παραχωρήσεις του μπλοκ 2, δυτικά της Κέρκυρας, με operator την Energean Oil & Gas, καθώς και στα δύο οικόπεδα Δυτικά και Νοτιοδυτικά της Κρήτης, με operator την ExxonMobil. Η Energean, εκτός από τον Πρίνο, είναι στο μπλοκ 2, στο Κατάκολο και στη χερσαία περιοχή των Ιωαννίνων.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Euro2day.gr, η επεξεργασία των σεισμικών δεδομένων που έχουν συλλεγεί για το μπλοκ 2 βαίνουν προς ολοκλήρωση και μέσα στον Νοέμβριο, το αργότερο τον Δεκέμβριο, θα υπάρξει εικόνα από την οποία θα κριθεί αν το σχήμα θα προχωρήσει στο επόμενο βήμα, τις ερευνητικές γεωτρήσεις.
Ο ίδιος ο κ. Σιάμισιης ανέφερε την προηγούμενη Δευτέρα ότι σε αυτή τη φάση γίνεται επεξεργασία των σεισμικών ερευνών που ολοκληρώθηκαν στις παραχωρήσεις που ανέλαβε και στους επόμενους 6-12 μήνες η Helleniq Energy θα αποφασίσει μαζί με τους συνεταίρους της αν θα προχωρήσουν σε ερευνητικές γεωτρήσεις.
Η παραχώρηση του Κατάκολου αυτή τη στιγμή εμφανίζεται «παγωμένη», μετά τη «δήλωση-βόμβα» του πρωθυπουργού, τον Νοέμβριο του 2022, που διαμήνυσε ότι δεν θα εξορυχθεί πετρέλαιο από την περιοχή, για περιβαλλοντικούς λόγους. Να σημειωθεί ότι τα πιστοποιημένα από ανεξάρτητο οίκο δυνητικά αποθέματα πετρελαίου στην περιοχή ανέρχονται σε 14.000.000 βαρέλια.
Στην παραχώρηση των Ιωαννίνων έχει ολοκληρωθεί η δημόσια διαβούλευση για την Περιβαλλοντική Μελέτη Κοινωνικών Επιπτώσεων, με θετική γνώμη από όλους τους φορείς που συμμετείχαν και τώρα η Energean είναι σε αναμονή έκδοσης της ΑΕΠΟ. Από τη στιγμή που θα την πάρει στα χέρια της, θα σταθμίσει τις συνθήκες της αγοράς για να προχωρήσει στην προετοιμασία της ερευνητικής γεώτρησης. Εφόσον δεν υπάρχουν ανασταλτικοί παράγοντες στο διεθνές περιβάλλον, θα απαιτηθεί ένα εξάμηνο για την έναρξη της γεώτρησης, με σημείο υπολογισμού του χρόνου την ημερομηνία έκδοσης της ΑΕΠΟ.
Αγκυλώσεις και ατολμίες
Μπορεί οι εταιρείες να δείχνουν διάθεση και ετοιμότητα για την έρευνα και αξιοποίηση εγχώριων υδρογονανθράκων, ωστόσο, φαίνεται ότι δεν υφίσταται κοινός βηματισμός με την Πολιτεία, τόσο σε πολιτικό όσο και διοικητικό επίπεδο.
Για τους λόγους αυτούς, η αγορά αναμένει ένα ουσιαστικό σήμα από την ελληνική Πολιτεία, που θα εστιάζεται: στην επιτάχυνση των απαραίτητων διαδικασιών, για να μη «σέρνονται» οι προσπάθειες, στην αποσαφήνιση ότι δεν υπάρχουν αστερίσκοι διαχωρισμού σε φυσικό αέριο και πετρέλαιο, καθώς και στην πρόβλεψη για τις δικαστικές παρεμβάσεις που ακυρώνουν τις θετικές γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων τεχνικών, θεσμικών και πολιτικών φορέων.
Οι συνθήκες, λέει η αγορά, ευνοούνται σήμερα για την ολοκλήρωση των ερευνών για υδρογονάνθρακες, λόγω των εξελίξεων στη Μέση Ανατολή, που έρχονται σε συνέχεια της ενεργειακής κρίσης και του πολέμου στην Ουκρανία.
Συν τοις άλλοις, επισημαίνεται και μία θετική εξέλιξη. Η προηγούμενη Κυριακή ανέδειξε τοπικούς άρχοντες σε όλες τις περιοχές, όπου υπάρχουν παραχωρήσεις, οι οποίοι έχουν εκφραστεί δημόσια υπέρ της συγκεκριμένης δραστηριότητας, χωρίς, μάλιστα, να αποτελέσει μέρος της ατζέντας αντιπαράθεσης μεταξύ των υποψηφίων.
Ως ενδεικτικό παράδειγμα παρατίθεται ο Σταύρος Αρναουτάκης, που επανεξελέγη περιφερειάρχης στην Κρήτη. Επί των ημερών του, το 2018, η πλειοψηφία του Περιφερειακού Συμβουλίου Κρήτης γνωμοδότησε θετικά για τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, που αφορούσε στις έρευνες στο νησί.