Το άλλοτε αγαπημένο θέμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, το ελληνικό δημόσιο χρέος και οι υποδείξεις σκληρής λιτότητας προκειμένου να μπει σε τροχιά βιωσιμότητας με την προϋπόθεση υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, αποτελεί -μια όχι και τόσο μακριά- δραματική ανάμνηση.
Η τελευταία έκθεση Fiscal Monitor του ΔΝΤ δίνει στην Ελλάδα θέση πρωταθλητή στη μείωση του δημοσίου χρέους, προβλέποντας κάθετη πτώση από το ρεκόρ του 202,4% του ΑΕΠ μόλις το 2020, υπό το βάρος των σαρωτικών έκτακτων δαπανών στη σκιά της πανδημίας, στο 145,3% του ΑΕΠ σε πέντε χρόνια από τώρα. Μάλιστα, εάν επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις του Ταμείου, το 2028 το ελληνικό δημόσιο χρέος θα απέχει μόλις 5 μονάδες από το αντίστοιχο ιταλικό (140,1%). Η διαφορά είναι ότι στην οκταετία το ελληνικό χρέος θα έχει συρρικνωθεί κατά περισσότερες από 60 μονάδες, ενώ το ιταλικό μόλις 15 (ήταν 154,9% του ΑΕΠ το 2020).
Μεταξύ των ανεπτυγμένων χωρών, τα πρωτεία χρέους το 2028 θα συνεχίσει να κρατά η Ιαπωνία με 252% του ΑΕΠ, αλλά η δεύτερη θέση ανήκει πια στη Σιγκαπούρη με 170,2% και πολύ κοντά στην τρίτη κατά σειρά Ελλάδα, βρίσκονται οι ΗΠΑ με 137,5% του ΑΕΠ.
Για την αποκλιμάκωση του χρέους, εκτός από τον υψηλότερο του μέσου όρου της ευρωζώνης ρυθμό ανάπτυξης, καταλυτικό ρόλο θα διαδραματίσουν τα πρωτογενή πλεονάσματα. Το ΔΝΤ έχει πάψει πλέον να εκφράζει αμφιβολίες για τη δυνατότητα της Ελλάδας να παράγει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα -αφού οι προβλέψεις του έχουν διαψευστεί πανηγυρικά στο παρελθόν- και βάζει σταθερά τον πήχη στη ζώνη του 2% του ΑΕΠ από το 2024. Για φέτος προβλέπει πρωτογενές πλεόνασμα 1% του ΑΕΠ, 2% κάθε χρόνο την επόμενη διετία και 2,2% του ΑΕΠ την περίοδο από το 2026 έως και το 2028.
Φέτος το ΥΠΕΘΟ ανέβασε τον πήχη του προϋπολογισμού από το 0,7% του ΑΕΠ στο 1,1% του ΑΕΠ, με τον πρωθυπουργό μάλιστα να ανοίγει πρόσφατα παράθυρο ακόμα καλύτερων επιδόσεων, προαναγγέλλοντας επί της ουσίας έναν ακόμα κύκλο προσωρινών μέτρων στήριξης στο τέλος του έτους. Όπως έχει γράψει το Euro2day.gr, πηγές του ΥΠΕΘΟ εκτιμούν πως στο τέλος Νοεμβρίου είναι πιθανό να έχει προκύψει πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος 0,1-0,2% του ΑΕΠ ή περίπου 200-400 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αποδοθούν στους οικονομικά ευάλωτους της κοινωνίας. Οι πιο αισιόδοξοι του ΥΠΕΘΟ μάλιστα εκτιμούν πως ακόμα και μετά τα νέα προσωρινά μέτρα στήριξης, το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να είναι τελικά υψηλότερο και του αναθεωρημένου στόχου για 1,1% του ΑΕΠ.