Οι σημαντικές καθυστερήσεις που εντοπίζονται στις συνδέσεις υπερυψηλών ταχυτήτων στη χώρα μας, όπως καταγράφεται στην τελευταία έκθεση της ΕΕ, οδήγησαν το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης να ενεργοποιήσει το κουπόνι Smart Readiness, που θα επιδοτήσει την εγκατάσταση υποδομής καλωδίωσης οπτικών ινών και έξυπνων μετρητών σε 120.000 ακίνητα της χώρας.
Ειδικότερα το Πρόγραμμα «Smart Readiness» επιχορηγεί την πραγματοποίηση εργασιών που αφορούν στην εγκατάσταση υποδομών που θα διευκολύνουν τη μετατροπή ενός κτιρίου σε «έξυπνο», αλλά και τη διασύνδεσή του με δίκτυα κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο) μέσω νέων «έξυπνων» μετρητών.
Για τον σκοπό αυτό, το Πρόγραμμα «θα παρέχει επιταγές (Vouchers) που θα διατεθούν για την κάλυψη μέρους του κόστους των ανωτέρω εργασιών, η ονομαστική αξία των οποίων θα καθορίζεται ανάλογα με το είδος των εργασιών που θα πραγματοποιηθούν και τα ειδικά χαρακτηριστικά των κτιρίων.
Στόχος του Προγράμματος είναι η αναβάθμιση της «έξυπνης ετοιμότητας» του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας μέσω της δημιουργίας σύγχρονων ψηφιακών υποδομών που θα διευκολύνουν τόσο τη μετατροπή των κτιρίων σε «έξυπνα» όσο και τη διασύνδεσή τους με «έξυπνους» μετρητές των δικτύων κοινής ωφέλειας.
Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται σε 100.000.000 ευρώ και το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Συγκεκριμένα, το πρόγραμμα επιχορηγεί:
- την αναβάθμιση της εσωτερικής καλωδίωσης των κτιρίων προκειμένου να μπορούν να λάβουν ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερυψηλών ταχυτήτων,
- την εγκατάσταση υποδομών για τη διασύνδεση νέων «έξυπνων» μετρητών δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο)
- την εγκατάσταση υποδομών για τη διασύνδεση κατάλληλων αισθητήρων σχετικά με την ασφάλεια, τον έλεγχο καλής λειτουργίας και τη λήψη μετρήσεων που αφορούν στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των βασικότερων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων των κτιρίων (λεβητοστάσιο κεντρικής θέρμανσης και ανελκυστήρας).
Όπως αναφέρει το υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης, ένα ουσιαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά και αποτελεί τροχοπέδη στη βελτίωση της διείσδυσης των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων είναι η απουσία σύγχρονων υποδομών που επιτρέπουν την παροχή των υπηρεσιών αυτών στο μεγαλύτερο μέρος του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας. Η πολυπλοκότητα και το υψηλό κόστος για την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων αποτελούν τους κύριους παράγοντες που οδηγούν σε μειωμένη ζήτηση για ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων.
Η εξασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων είναι καίριας σημασίας καθώς όπως ανέδειξε η πανδημία της Covid-19 αλλά και η ενεργειακή κρίση, οι σύγχρονες οικονομίες και κοινωνίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αντίστοιχα μείζονας σημασίας γεγονότα. Γεγονότα όπως αυτά αλλάζουν ριζικά τον τρόπο ζωής αλλά και τον ρόλο των ψηφιακών υπηρεσιών και υπηρεσιών συνδεσιμότητας, οι οποίες αποτελούν, πλέον, αναπόσπαστο αγαθό για κάθε νοικοκυριό αλλά και εργαλείο για την καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων και της οικονομίας.
Το Πρόγραμμα Smart Readiness έρχεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα έλλειψης των αναγκαίων υποδομών σε υφιστάμενα κτίρια και δρα συμπληρωματικά με τη δράση Gigabit Voucher, προκειμένου να αρθούν εμπόδια που περιορίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων.
Επιπλέον, η αναβάθμιση των υποδομών ενός κτιρίου προκειμένου να υποστηρίζονται ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων δίνει τη δυνατότητα να εκτελεστούν, παράλληλα, εργασίες που θα διευκολύνουν τη διασύνδεση με έξυπνους μετρητές των δικτύων κοινής ωφέλειας και την εγκατάσταση αισθητήρων που αποσκοπούν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των βασικότερων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων των κτιρίων. Το Πρόγραμμα Smart Readiness στοχεύει στην «έξυπνη ετοιμότητα», αντιμετωπίζοντας ολιστικά το πρόβλημα του ελλείμματος σύγχρονων υποδομών στα κτίρια της χώρας.
Επιλέξιμα κτίρια - Ωφελούμενοι
Στο πλαίσιο του Προγράμματος «SMART READINESS» επιχορηγούνται εργασίες που θα πραγματοποιηθούν σε κτίρια και ειδικότερα σε μονοκατοικίες και πολυκατοικίες υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Βρίσκονται εντός της Περιοχής Παρέμβασης και
- Δεν διαθέτουν ήδη ενδοκτιριακή οπτική καλωδίωση.
Αν πρόκειται για πολυκατοικία, είναι υποχρεωτικό να έχει εκδοθεί αριθμός φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) «διαχείρισης πολυκατοικίας». Στην περίπτωση αυτή, τα παραστατικά δαπανών που αφορούν τις επιλέξιμες εργασίες θα εκδίδονται με τα στοιχεία της Πολυκατοικίας.
Δεν είναι επιλέξιμα και εξαιρούνται από το Πρόγραμμα τα κτίρια ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα.
Για να διασφαλιστεί ότι το μέτρο συμμορφώνεται με την τεχνική καθοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της «μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης» (2021/C 58/01), τα κριτήρια επιλεξιμότητας αποκλείουν τον ακόλουθο κατάλογο δραστηριοτήτων:
- δραστηριότητες που σχετίζονται με τα ορυκτά καύσιμα, συμπεριλαμβανομένης της μεταγενέστερης χρήσης
- δραστηριότητες στο πλαίσιο του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της ΕΕ (ΣΕΔΕ) για την επίτευξη προβλεπόμενων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που δεν είναι χαμηλότερες από τους σχετικούς δείκτες αναφοράς
- δραστηριότητες που σχετίζονται με χώρους υγειονομικής ταφής αποβλήτων, αποτεφρωτήρες και μονάδες μηχανικής - βιολογικής επεξεργασίας
- δραστηριότητες κατά τις οποίες η μακροπρόθεσμη διάθεση αποβλήτων μπορεί να βλάψει το περιβάλλον.
Δικαίωμα συμμετοχής στο Πρόγραμμα έχουν φυσικά και νομικά πρόσωπα που έχουν εμπράγματα δικαιώματα (πλήρης κυριότητα/επικαρπία) στα κτίρια που είναι επιλέξιμα. Το εμπράγματο δικαίωμα θα πρέπει να υφίσταται κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων συγκύριων σε επιλέξιμο κτίριο ή σε ιδιοκτησία, η οποία συμμετέχει ως μέρος αίτησης Πολυκατοικίας, ο αιτών θα πρέπει να έχει τη συναίνεση των υπολοίπων συγκύριων.
Σε περίπτωση που για το αιτούν κτίριο, το πρόσωπο που τυγχάνει ιδιοκτήτης της μονοκατοικίας ή ιδιοκτήτης του συνόλου των ιδιοκτησιών της πολυκατοικίας, ασκεί οικονομική δραστηριότητα, θα υπάγεται στις προβλέψεις του ΕΚ 1407/2013 (De minimis).
Περιοχή Παρέμβασης
Η περιοχή που περιλαμβάνει όλα τα κτήρια από τα οποία διέρχεται ή πρόκειται να διέρχεται έως το 2026 δίκτυο που αναπτύσσεται μέσω ιδιωτικών ή δημόσιων επενδύσεων που μπορεί να παρέχει ευρυζωνικές υπηρεσίες άμεσα αναβαθμίσιμες σε 1 Gbps1 καθώς και οποιοδήποτε άλλο κτήριο βρίσκεται σε απόσταση έως 1.000 μέτρα2 από τα ως άνω κτήρια.
Τα ως άνω κτήρια θα προκύπτουν με βάση τα στοιχεία που θα υποβάλλονται από τους Παρόχους Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος, όσο συχνά είναι αναγκαίο.
Για τον σκοπό αυτό, οι Πάροχοι που επιθυμούν να δηλώσουν σημεία κάλυψης θα πρέπει να έχουν εγγραφεί αφενός στο Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος, αφετέρου στο Πληροφοριακό Σύστημα «Χάρτης Ευρυζωνικότητας και Μητρώο Δικτύων (ΧΕΜΔ)» του Υ.ΨΗ.ΔΙΑ, μέσω του οποίου θα ενημερώνεται το Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος.
Επιλέξιμες εργασίες
Στο πλαίσιο του Προγράμματος «SMART READINESS» επιχορηγούνται εργασίες που αφορούν στη εγκατάσταση υποδομών που θα διευκολύνουν τη μετατροπή ενός κτιρίου σε «έξυπνο».
Ειδικότερα, επιχορηγούνται εργασίες που περιλαμβάνουν:
- την εγκατάσταση δικτύων οπτικών ινών εντός του κτηρίου με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων σε όλους τους χώρους του κτιρίου (διαμερίσματα, γραφεία, καταστήματα κ.λπ.).
- την εγκατάσταση υποδομών για τη μελλοντική διασύνδεση των μετρητών των δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου) με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου.
- την εγκατάσταση υποδομών για τη μελλοντική διασύνδεση του λεβητοστασίου της κεντρικής θέρμανσης και του μηχανοστασίου του ανελκυστήρα με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου.
Ειδικότερα, οι κατηγορίες επιλέξιμων εργασιών αφορούν στα ακόλουθα:
Α. Κατασκευή της κάθετης καλωδίωσης οπτικών ινών εντός κτιρίου που περιλαμβάνει την εγκατάσταση BEP (Building Entry Point), ενός FB (Floor Box) ανά όροφο και της κάθετης καλωδίωσης που συνδέει το BEP με τα FBs καθώς και τις σωληνώσεις που συνδέουν το BEP με το σημείο αναμονής του παρόχου πρόσβασης στο όριο της ρυμοτομικής γραμμής ή πλησίον αυτού. Η κάθετη καλωδίωση οπτικών ινών θα πρέπει να υποστηρίζει την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών ταχύτητας τουλάχιστον 1 Gbps χωρίς την ανάγκη πρόσθετων εργασιών πλέον των εργασιών κατασκευής της οριζόντιας καλωδίωσης οπτικών ινών για τη διασύνδεση της οριζόντιας ιδιοκτησίας.
Β. Διασύνδεση των μετρητών κατανάλωσης ρεύματος που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του χώρου φιλοξενίας μετρητών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).Γ. Διασύνδεση των μετρητών φυσικού αερίου που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του χώρου φιλοξενίας μετρητών φυσικού αερίου με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).
Δ. Διασύνδεση του λεβητοστασίου της κεντρικής θέρμανσης που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης4 για τη σύνδεση του χώρου στέγασης του λέβητα κεντρικής θέρμανσης με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).
Ε. Διασύνδεση του μηχανοστασίου του ανελκυστήρα που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του του μηχανοστασίου του ανελκυστήρα με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).
Εξαιρούνται της χρηματοδότησης τα μέρη του δικτύου που αφορούν σε:
- Εργασίες σε δημόσιο χώρο (εκτός του οικοπέδου του κτιρίου), εκτός αν πρόκειται για τη σύνδεση των μετρητών φυσικού αερίου του ωφελούμενου κτιρίου που βρίσκονται τοποθετημένοι στην πρόσοψη του κτιρίου ή της εξωτερικής μάντρας του οικοπέδου καθώς και εργασίες προκειμένου το σημείο απόληξης της σωλήνωσης εισαγωγής προς το BEP να ταυτίζεται με το σημείο αναμονής του παρόχου πρόσβασης (τυπικά στο ρείθρο του πεζοδρομίου έμπροσθεν του κτιρίου)
- Σύνδεση του FB με την οπτική πρίζα (OTO - Optical Terminal Outlet) εντός οριζόντιων ιδιοκτησιών
- Εργασίες εκτός των κοινόχρηστων χώρων των κτιρίων
Προκειμένου ένα κτίριο να λάβει χρηματοδότηση στο πλαίσιο του Προγράμματος, θα πρέπει να πραγματοποιηθούν υποχρεωτικά εργασίες που αντιστοιχούν στο στοιχείο Α και, επιπλέον, τουλάχιστον μία από τις εργασίες που αντιστοιχούν σε οποιοδήποτε εκ των στοιχείων Β έως Ε. Το παρακάτω σχήμα απεικονίζει τις ανωτέρω κατηγορίες επιλέξιμων εργασιών:
Α: BEP, FB και οι συνδέσεις τους
Β: Σωλήνωση προς τους μετρητές ηλεκτρικής ενέργειας
Γ: Σωλήνωση προς τους μετρητές φυσικού αερίου
Δ: Σωλήνωση προς το λεβητοστάσιο της κεντρικής θέρμανσης
Ε: Σωλήνωση προς το μηχανοστάσιο του ανελκυστήρα
Ο Διαχειριστής μπορεί να επιλέξει ελεύθερα τον Εγκαταστάτη που θα πραγματοποιήσει τις εργασίες μεταξύ των εγγεγραμμένων στο Μητρώο Εγκαταστατών του Προγράμματος το οποίο δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Προγράμματος.
Σήμα Έξυπνης Ετοιμότητας (Smart Readiness Label)
Ο Φορέας Υλοποίησης χορηγεί το «Σήμα Έξυπνης Ετοιμότητας» του κτιρίου. Το σήμα θα περιλαμβάνει τα ακριβή στοιχεία του κτιρίου και τις κατηγορίες των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν. Τα κτίρια που διαθέτουν «Σήμα Έξυπνης Ετοιμότητας» θα αποτυπώνονται διακριτά στο ΧΕΜΔ.
Καθορισμός Αξίας Voucher
Στο πλαίσιο του Προγράμματος προβλέπεται η επιχορήγηση μέρους ή του συνόλου του κόστους των εργασιών που αντιστοιχούν στις ανωτέρω αναφερόμενες εργασίες. Το συνολικό ποσό του Voucher ανά κτίριο προκύπτει με βάση τις κατηγορίες των εργασιών που θα πραγματοποιηθούν (υποχρεωτικά εργασίες που αντιστοιχούν στο στοιχείο Α και, επιπλέον, τουλάχιστον μία από τις εργασίες που αντιστοιχούν σε οποιοδήποτε εκ των στοιχείων Β έως Ε). Πιο συγκεκριμένα, το ποσό του Voucher καθορίζεται ως ακολούθως:
Α Κτίριο (εφόσον τοποθετηθεί BEP στο κτίριο) 200 €
Α Όροφος (εφόσον τοποθετηθεί FB στον όροφο) 140 €
Β Κτίριο 60 €
Γ Κτίριο 60 €
Δ Κτίριο 60 €
Ε Κτίριο 60 €
Η επιχορήγηση δίνεται μόνο μία φορά σε κάθε κτίριο.
Οι δαπάνες που ενισχύονται στο πλαίσιο του Προγράμματος δεν επιτρέπεται να ενισχυθούν από καμία άλλη πηγή, Εθνική ή Ευρωπαϊκή.
Επιλέξιμες ενέργειες και δαπάνες
Ειδικότερα, στο πλαίσιο της δράσης επιχορηγούνται εργασίες που περιλαμβάνουν:
- Η πιστοποίηση υλοποίησης και οι πληρωμές του Προγράμματος γίνονται σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία και τους όρους του παρόντος οδηγού.
- Η καταβολή των πληρωμών προς τους Εγκαταστάτες γίνεται απολογιστικά ανά μήνα και περιλαμβάνει τα vouchers των κτιρίων για τα οποία έχει ολοκληρωθεί ο έλεγχος και πιστοποίηση της τήρησης των επιμέρους όρων του Προγράμματος και της επιβεβαίωσης του τελικού ποσού από τη αρμόδια Γνωμοδοτική Επιτροπή του Φορέα Υλοποίησης.
- Η Γνωμοδοτική Επιτροπή ελέγχει την ορθότητα και πληρότητα των στοιχείων των παραστατικών και των δικαιολογητικών πληρωμής που υποβάλλουν οι Εγκαταστάτες καθώς και την τήρηση των επιμέρους όρων του Προγράμματος.
- Η ανωτέρω προβλεπόμενη πιστοποίηση από τη Γνωμοδοτική Επιτροπή είναι δυνατό να διενεργείται και με τη μέθοδο της δειγματοληψίας επί τ ων υποβληθέντων παραστατικών, δικαιολογητικών και λοιπών εγγράφων που υποχρεούνται να προσκομίζουν οι Εγκαταστάτες.
Οι πληρωμές θα γίνονται στον τραπεζικό λογαριασμό, που έχει δηλώσει ο Εγκαταστάτης κατά την εγγραφή του στο Μητρώο Εγκαταστατών του Προγράμματος.
Οι πληρωμές προς τους Εγκαταστάτες θα διενεργούνται απολογιστικά ανά μήνα ξεκινώντας από τον 1ο μήνα έναρξης του Προγράμματος. Με την εκκαθάριση της πληρωμής κλείνει ο κύκλος υλοποίησης του Voucher.
Σε κάθε μηνιαία πληρωμή, εξοφλούνται τα Vouchers που έχουν εξαργυρωθεί κατά τον τρέχοντα μήνα και εφόσον έχει εγκριθεί η πληρωμή του αιτούμενου ποσού προς τον Εγκαταστάτη. Κάθε Εγκαταστάτης έχει ανά πάσα στιγμή πρόσβαση, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, στα Vouchers που αφορούν τις συναλλαγές του (αιτήσεις και υλοποιήσεις).
Δικαιολογητικά
Ο Φορέας Υλοποίησης αποδίδει στους Εγκαταστάτες εντός ευλόγου χρόνου, τα αναλογούντα ποσά, μετά από έλεγχο των υποβληθέντων δικαιολογητικών. Σε περίπτωση που κατά τον έλεγχο της ορθότητας και πληρότητας των ως άνω δικαιολογητικών διαπιστώνονται ελλείψεις ή παραλείψεις, ο Φορέας Υλοποίησης ενημερώνει σχετικά τον Εγκαταστάτη για τη συμπλήρωση και εκ νέου αποστολή τους. Ο Εγκαταστάτης αναλαμβάνει την υποχρέωση να καταχωρεί στο Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος τα βασικά στοιχεία των παραστατικών που εκδίδει σχετικά με κάθε voucher.
Ειδικότερα οφείλει να καταχωρεί σε ειδική φόρμα στο Πληροφοριακό Σύστημα τις ακόλουθες πληροφορίες για όλα τα παραστατικά που σχετίζονται με κάθε voucher:
- Τύπος παραστατικού
- Αριθμός παραστατικού
- Συνολικό ποσό παραστατικού (περιλαμβανομένου ΦΠΑ)
Ο Φορέας Υλοποίησης ελέγχει τα υποβληθέντα στοιχεία και επιβεβαιώνει το τελικό ποσό προς εκκαθάριση προκειμένου να αποδοθεί στον Εγκαταστάτη. Κάθε αίτημα πληρωμής προς το Φορέα Υλοποίησης θα πρέπει να περιλαμβάνει τα παρακάτω δικαιολογητικά:
- Συγκεντρωτική λίστα (όπως θα παράγεται από το Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος), με τις ακόλουθες πληροφορίες:
(i) μοναδικός κωδικός Voucher
(ii) τύπος/οι και αριθμός/οί παραστατικού/ών
(iii) περιγραφή εργασιών που πραγματοποιήθηκαν (Α,Β,Γ,Δ,Ε)
(iv) συνολικό ποσό παραστατικού/ών
(v) ποσό που αντιστοιχεί στο Voucher
- Τα δικαιολογητικά που αναφέρονται στην πλατφόρμα “Μητρώο νομιμοποιητικών εγγράφων της ΚτΠ Μ.Α.Ε” για το Πρόγραμμα: «Ετοιμότητα Υποδομών για Έξυπνα Κτίρια (Smart Readiness)» της Δράσης «Υποδομές Οπτικών Ινών σε δημόσια κτίρια» του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0, όπου θα τηρούνται και επικαιροποιούνται τα Νομιμοποιητικά Έγγραφα των εγκαταστατών .
Για την πληρωμή δεν απαιτείται έκδοση κάποιου παραστατικού από την πλευρά των εγκαταστατών, δεδομένου ότι η αποζημίωση αφορά κάλυψη δαπάνης (πληρωμή) στο ήδη υπάρχον παραστατικό μεταξύ εγκαταστάτη και δικαιούχου.
Ως έγγραφο/παραστατικό της συναλλαγής (ελλείψει τιμολογίου) θα θεωρείται η απόφαση του Οργάνου του Φορέα Υλοποίησης για την εκκαθάριση-έγκριση της πληρωμής προς συγκεκριμένο Εγκαταστάτη/ ΑΦΜ.