Η ψηφιακή πειρατεία αυξήθηκε κατά 3,3 % το 2022, σύμφωνα με έκθεση που δημοσιεύθηκε από το Γραφείο Διανοητικής Ιδιοκτησίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUIPO).
Η αύξηση συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τις πειρατικές τηλεοπτικές εκπομπές, σειρές, ταινίες και περιοδικά manga, όπως καταγράφεται στη μελέτη «Online Copyright Infringement in the European Union: Films, Music, Publications, Software and TV, 2017-2022» (Παραβίαση δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στο διαδίκτυο στην Ευρωπαϊκή Ένωση: ταινίες, μουσική, εκδόσεις, λογισμικό και τηλεόραση, 2017-2022).
Από την έκθεση προκύπτει ότι η πειρατεία, όπως υπολογίζεται με βάση τον αριθμό των μηνιαίων επισκέψεων σε παράνομο περιεχόμενο ανά χρήστη του διαδικτύου, μειωνόταν με αργούς ρυθμούς τα προηγούμενα έτη έως το 2021, όταν αυτή η τάση αντιστράφηκε.
Η ανοδική τάση των ζωντανών αθλητικών διοργανώσεων και της μετάδοσης συνεχούς ροής
Σύμφωνα με τη μελέτη, η μετάδοση συνεχούς ροής έχει γίνει η δημοφιλέστερη μέθοδος πρόσβασης σε παράνομο τηλεοπτικό περιεχόμενο. Το 58% της πειρατείας στην ΕΕ πραγματοποιείται μέσω μετάδοσης συνεχούς ροής και το 32% μέσω τηλεφόρτωσης. Η Ελλάδα βρίσκεται στην 3η θέση στην πειρατεία του αθλητικού περιεχομένου ενώ την πρώτη θέση κατέχει η Πορτογαλία και τη δεύτερη η Μάλτα.
Υπενθυμίζεται ότι τον τελευταίο χρόνο γίνονται συνεχείς προσπάθειες στη χώρα μας για την καταπολέμηση της πειρατείας, με πρωτοβουλίες των εταιρειών συνδρομητικής τηλεόρασης. Στο πλαίσιο αυτό έχουν εξαρθρωθεί δεκάδες «πειρατές» με χιλιάδες συνδέσεις.
Η πειρατεία στη συνδρομητική τηλεόραση υπολογίζεται από 600 έως 900 χιλ. συνδρομές στη χώρα μας. Στην Ελλάδα τα νοικοκυριά με νόμιμη συνδρομή συνδρομητικής τηλεόρασης είναι 1.238.000, με τη διείσδυση το 2023 να διαμορφώνεται στο 31%, από 30% το 2022.
Η ευρωπαϊκή μελέτη
Η μελέτη αναλύει επίσης, για πρώτη φορά, την παράνομη πρόσβαση σε ζωντανές αθλητικές διοργανώσεις. Αυτό το είδος πειρατείας παρουσιάζει ανοδική τάση το 2021 και το 2022, με αύξηση της τάξης του 30% σε μόλις ένα έτος. Σε ορισμένες χώρες όπως η Γαλλία και η Ισπανία, αυτό το είδος περιεχομένου αντιστοιχεί σε περισσότερο από το ένα τρίτο (34%) των συνολικών παράνομων προσβάσεων.
Επιπλέον, η πειρατεία ζωντανών εκδηλώσεων παρουσιάζει έντονη αύξηση τον Απρίλιο και τον Σεπτέμβριο-Οκτώβριο, καθώς και ελάχιστες τιμές τον Ιούνιο και τον Ιούλιο κάθε έτους, γεγονός που ενδεχομένως αντικατοπτρίζει τις ενεργές περιόδους και τις θερινές διακοπές των σημαντικότερων ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων ποδοσφαίρου.
Στο πλαίσιο αυτό, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τον Μάιο του 2023 «Σύσταση» για την καταπολέμηση της διαδικτυακής πειρατείας αθλητικών και άλλων ζωντανών εκδηλώσεων, η οποία αποσκοπεί στην εξάλειψη της μη εξουσιοδοτημένης αναμετάδοσης αυτού του είδους των εκδηλώσεων. Το EUIPO συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με ενδιαφερόμενα μέρη για την παρακολούθηση του αντικτύπου της σύστασης.
Η έκθεση επισημαίνει ότι μεταξύ των παραγόντων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την κατανάλωση πειρατικού περιεχομένου εντός της ΕΕ, υπάρχουν οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες, όπως το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, η εισοδηματική ανισότητα ή το ποσοστό των νέων στον πληθυσμό. Η αύξηση του όγκου του περιεχομένου που προσφέρεται νόμιμα είναι επίσης στοιχείο που συμβάλλει στη μείωση της πειρατείας μουσικής, κινηματογραφικών ταινιών και τηλεοπτικών προγραμμάτων.
Πειρατικό περιεχόμενο: Τι καταναλώνουν οι Ευρωπαίοι
Η πειρατεία τηλεοπτικών προγραμμάτων αντιστοιχούσε σχεδόν στο ήμισυ (48%) του συνόλου των επισκέψεων σε παράνομους ιστοτόπους που καταγράφηκαν στην ΕΕ το 2022. Άλλα είδη πειρατικού περιεχομένου περιλαμβάνουν εκδόσεις (28%), ταινίες (11%), λογισμικό (7%) και μουσική (6%).
Κατά μέσο όρο, κάθε χρήστης του διαδικτύου στην ΕΕ επισκέφθηκε ιστοτόπους που προσφέρουν περιεχόμενο που παραβιάζει δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας περίπου 10 φορές τον μήνα στα τέλη του 2022. Υπάρχουν σημαντικές αποκλίσεις μεταξύ των κρατών-μελών. Οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά πειρατείας είναι η Εσθονία και η Λετονία, με σχεδόν 25 επισκέψεις ανά χρήστη μηνιαίως, ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά παρατηρούνται στη Γερμανία, την Ιταλία και την Πολωνία, με περίπου 7,5 επισκέψεις τον μήνα.