Ισπανία, ανταπόκριση
Τον τόπο που διάλεξε ο Πάολο Κοέλιο για να διαδραματίσει το μυθιστόρημά του «Το Ημερολόγιο Ενός Μάγου» επέλεξε η εξάμηνη ισπανική προεδρεία της ΕΕ για τις συνεδριάσεις του Eurogroup και του Ecofin.
Στο Σαντιάγο ντε Κομποστέγια λοιπόν, εκεί όπου συρρέουν εκατοντάδες χιλιάδες προσκυνητές, αύριο και μεθαύριο όλοι οι υπουργοί Οικονομικών και οι κεντρικοί τραπεζίτες της ΕΕ θα κληθούν να βρουν λύσεις στα προβλήματα που μαστίζουν την Ευρώπη.
«Μακάρι η αγιότητα του τόπου να μας φωτίσει να βρούμε λύσεις», μας είπε χαριτολογώντας κοινοτικός αξιωματούχος, προειδοποιώντας ωστόσο για «λίγα αποτελέσματα». Άλλωστε το διήμερο θεωρείται «άτυπο» και περισσότερο γίνεται ανταλλαγή απόψεων και καταγραφή διαφωνιών παρά κλείνουν συμφωνίες. Όμως σε τέτοιους καιρούς δεν χωράει καθυστέρηση, σημειώνει ο αξιωματούχος.
Για την Ελλάδα τα πράγματα σε πολιτικό επίπεδο φαίνονται ίσως πιο στρωτά, καθώς ανακοινώθηκαν τα ποσά που θα λάβει η χώρα μας για τις φονικές φωτιές και τις πλημμύρες και δίνουν μια ανάσα στον πρωθυπουργό ενόψει της ΔΕΘ.
Όμως, όπως εξηγεί ανώτατος αξιωματούχος της Κομισιόν, που έχει γνώση των αποφάσεων, «άλλο οι πολιτικές εξαγγελίες και άλλο η τεχνοκρατική εφαρμογή». Καθώς πρόκειται περισσότερο για κονδύλια που προορίζονταν για άλλες χρήσεις, θα χρειαστεί το οικονομικό επιτελείο να συνεργαστεί με την Κομισιόν εντατικά, ώστε να καθοριστεί το πώς, πότε και πού θα πάνε αυτά.
«Χρειάζεται χρόνος, κατανόηση και εμπιστοσύνη για να γίνουν όλα με τη σειρά όσον το δυνατόν πιο σύντομα», είπε η πηγή, προσθέτοντας ότι «άλλωστε η Ελλάδα δεν είναι μόνη. Κι άλλες χώρες της ΕΕ υπέστησαν φέτος φυσικές καταστροφές».
Οι φυσικές καταστροφές, όπως πλημμύρες, φωτιές και σεισμοί, εμπίπτουν στην παράγραφο «exceptional circumstances» του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Αυτό δίνει δικαίωμα στη χώρα-μέλος που υπέστη καταστροφή να προχωρήσει σε έκτακτες (one off) δαπάνες, οι οποίες όμως δεν θα προσμετρηθούν στο δημόσιο χρέος.
Υπενθυμίζεται ότι πριν το καλοκαίρι, Ελλάδα, Ιταλία, Βέλγιο, Ισπανία, Γαλλία και Πορτογαλία είχαν δεχθεί μήνυμα για σταδιακή στροφή στη δημοσιονομική προσαρμογή και τη μείωση του χρέους. Όλα αυτά παρά τον συνεχιζόμενο πόλεμο στην Ουκρανία, τον υψηλό πληθωρισμό και τη συνεπαγόμενη αύξηση του κόστους ζωής. Η Ελλάδα, δε, έχει τη δέσμευση για δημοσιονομικό πλεόνασμα φέτος 0,7% του ΑΕΠ και η κυβέρνηση, δια του Κωστή Χατζηδάκη, δεσμεύτηκε ότι θα την τηρήσει.
Πάντως, η ΔΕΘ είναι μια μεγάλη πρόκληση. Γιατί αποτίμηση των ζημιών δεν έχει γίνει, συνεπώς τα κονδύλια από το ΕΣΠΑ και το Σύμφωνο Ανάπτυξης δεν μπορούν να τρέξουν αυτή τη στιγμή.
Στο πίσω μέρος του μυαλού των κυβερνώντων είναι το γεγονός ότι η ΕΕ δεν έχει βρει τη χρυσή τομή για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Ελλάδα, Ιταλία Πορτογαλία και Γαλλία πιέζουν για πιο χαλαρούς δημοσιονομικούς ρυθμούς.
Από την άλλη, όπως είχε αποκαλύψει το Euro2day.gr εδώ και μήνες, Γερμανία, Λουξεμβούργο, Αυστρία, Τσεχία, Εσθονία, Φινλανδία, Σλοβακία, Σουηδία, Λιθουανία, Λετονία, Σλοβενία και Ολλανδία δεν συμφωνούν με την πρόταση της Κομισιόν και επιθυμούν ισχυρότερους κανόνες. Κάποιες χώρες μάλιστα είναι πιο «σκληροπυρηνικές» από άλλες.
Πριν τη διακοπή των συμβουλίων για το καλοκαίρι, όπως μας μεταφέρει πηγή της ΕΕ, η Γερμανία ήδη πέτυχε να ρίξει στον κάλαθο των άχρηστων τα «διμερή δημοσιονομικά συμβόλαια», τα οποία θα διαπραγματευόταν η κάθε χώρα ξεχωριστά με την Κομισιόν. Με βλέμμα κυρίως προς τις χώρες με υψηλό χρέος, η Γερμανία επέβαλε τη λογική της ότι η επιστροφή στη δημοσιονομική προσαρμογή και πειθαρχία δεν μπορεί να είναι αλά καρτ, ιδιαίτερα για τις χώρες με υψηλό χρέος.
Αύριο θα γίνει μια καταγραφή απόψεων και δεν αναμένεται συμφωνία. Εάν δεν υπάρξει όμως λύση μέχρι το τέλος του έτους, τότε επιστρέφουμε αυτόματα στο παλιό σκληρό Δημοσιονομικό Σύμφωνο Σταθερότητας. Αυτό φαίνεται πως προβληματίζει σοβαρά το Μαξίμου. Γιατί σε τέτοια περίπτωση, θα υπάρξουν σοβαρές πιέσεις για να σφίξει το ζωνάρι από το 2024.
Επίσης δεν αποκλείεται να δούμε και άλλους συμπληρωματικούς προϋπολογισμούς, άπαξ και καταγραφεί το μέγεθος των ζημιών.