Ο μύλος της Barilla Hellas στον Βόλο δεν υπέστη ζημιές και η επαναλειτουργία του είναι θέμα χρόνου, υποστηρίζουν πηγές της εταιρείας που μίλησαν στο Euro2day.gr. Όμως η επαναλειτουργία δεν είναι μια εύκολη υπόθεση. Για να λειτουργήσει ο μύλος, το νερό θα μεταφέρεται με σιλοφόρα από το εργοστάσιο της Θήβας στις εγκαταστάσεις του Βόλου. Και αυτό είναι το μικρότερο πρόβλημα.
Η Barilla αλλά και όλες οι βιομηχανίες που δραστηριοποιούνται παραγωγικά στην πληγείσα από την κακοκαιρία Daniel περιοχή έχουν να αντιμετωπίσουν την επόμενη ημέρα που κάθε άλλο παρά ξάστερη είναι. Η αποτίμηση των ζημιών από την καταστροφική κακοκαιρία, οι αποζημιώσεις από τις ασφαλιστικές εταιρείες και η όποια κρατική αρωγή δοθεί, αποτελεί το πρώτο στάδιο αυτού του μαραθώνιου επιστροφής στα προ κακοκαιρίας δεδομένα.
Για τις βιομηχανίες που η παραγωγή τους δεν συνδέεται άμεσα με τον πρωτογενή τομέα και δη με την πρωτογενή παραγωγή του κάμπου που επλήγη ανεπανόρθωτα, η κατάσταση είναι, στο μέτρο του δυνατού, διαχειρίσιμη ή αναστρέψιμη, αν και με σημαντικές πληγές.
Ερώτημα, όμως, είναι το μέλλον για εκείνες τις παραγωγικές μονάδες που βασίζουν το παραγωγικό τους έργο στην πρωτογενή παραγωγή του κάμπου, όπως είναι παραδείγματος χάριν οι βιομηχανίες ζυμαρικών, αλεύρων, κομπόστας, τυροκομικών, τοματοειδών, γαλακτοκομικών κ.ά.
Ας πάρουμε για παράδειγμα την εγχώρια βιομηχανία ζυμαρικών. Τον συγκεκριμένο κλάδο η καταστροφή τον βρήκε μετά τη συγκομιδή του σκληρού σιταριού -η Λάρισα είναι ο σιτοβολώνας της χώρας καθώς εκεί παράγεται το 24% του σκληρού σιταριού και το 22,5% του κριθαριού της-, βασικής πρώτης ύλης για το προϊόν.
Οπότε θεωρητικά -σ.σ. δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία πόσα από τα σιτάρια που μαζεύτηκαν έχουν μεταφερθεί στα σιλό των βιομηχανιών και σε τι κατάσταση είναι αυτά και πόσες ποσότητες έχουν καταστραφεί στις οριζόντιες αποθήκες των παραγωγών και των εμπόρων-, το μεγάλο πρόβλημα μετατίθεται για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο, που θεωρείται ξεγραμμένη στον κάμπο.
Κάτι που γνωρίζουν οι άμεσα ενδιαφερόμενοι, όπως παραδείγματος χάριν η Barilla Hellas που βρίσκεται σε συνεννόηση με τη μητρική για να βρει εναλλακτικές για το μέλλον, χωρίς να προσδιορίσουν στο Euro2day.gr ποιες είναι αυτές. Εφέτος η Barilla Hellas προέβλεπε ότι η παραγωγή ζυμαρικών θα ξεπερνούσε τα 47 εκατομμύρια κιλά. Πέρυσι για την ελληνική θυγατρική, που αποτελεί βασικό παραγωγικό πυλώνα του ιταλικού ομίλου, κάτι λιγότερο από το 1/5 της βιομηχανικού της τζίρου προήλθε από το εξωτερικό και τα 2/3 του τζίρου της εμπορικής της δραστηριότητας.
Όμως η καταστροφή του σιτοβολώνα της χώρας επηρεάζει το σύνολο της εγχώριας παραγωγής και εκφράζονται ανησυχίες για ανατιμήσεις στην πρώτη ύλη, οι μεγαλύτερες ποσότητες της οποίας δεν έχουν πουληθεί και βρίσκονται ακόμη στις αποθήκες των αγροτών και των εμπόρων της Βόρειας Ελλάδας.
Προβλήματα αντιμετωπίζει και η Ελληνικά Γαλακτοκομεία, συμφερόντων της οικογένειας Σαράντη. Το εργοστάσιο του ομίλου στα Τρίκαλα, όπου παράγεται το σύνολο των τυροκομικών προϊόντων που διαθέτει στην αγορά, έχει πλημμυρίσει και η επαναλειτουργία του δεν πρέπει να αναμένεται πριν το τέλος της επόμενης εβδομάδας.
Αν και το εργοστάσιο της Όλυμπος στη Λάρισα δεν έχει πληγεί από την καταστροφή, η μονάδα είναι αποκλεισμένη περιμετρικά -σ.σ. δεν υπάρχει πρόσβαση προς την Αθήνα- και το προσωπικό δεν μπορεί να προσεγγίσει. «Πρέπει να νοικιάσουμε βάρκες», λέει στο Euro2day.gr ο κ. Δημήτρης Σαράvτης, ο οποίος αναφέρει πως ήδη έχουν μεταφέρει μετασχηματιστές από τη θυγατρική της Ρουμανίας για να αποκατασταθεί η παροχή ρεύματος στις μονάδες.
«Αξιοποιούμε ό,τι εφεδρικό εξοπλισμό υπάρχει στα άλλα εργοστάσια, τον σηκώνουμε και τον φέρνουμε κάτω (σ.σ. εννοεί στην Ελλάδα). Γιατί και εδώ αν βγεις στην αγορά και πεις ότι θέλεις μια γεννήτρια ή ένα εξάρτημα για τον μετασχηματιστή, δεν υπάρχει. Άρα φέρνουμε τα εφεδρικά απ’ όσα εργοστάσια είναι διαθέσιμα, κομπρεσέρ, ψυγεία, κ.ά.» λέει.
Τι γίνεται όμως με την πρώτη ύλη; «Το αγελαδινό το μαζεύουμε και το πάμε στον Όλυμπο ή το πουλάμε σε άλλες βιομηχανίες, ενώ το αιγοπρόβειο διατίθεται σε άλλα τυροκομεία της ευρύτερης περιοχής», αναφέρει. Ο κ. Σαράvτης παραδέχεται ότι είχε υποτιμήσει στην αρχή το πρόβλημα με το αιγοπρόβειο γάλα, σήμερα όμως εκτιμά ότι θα υπάρχει θέμα όσον αφορά την επάρκειά του. «Μόλις τραβηχτούν τα νερά, εκεί θα βγει ο λογαριασμός. Η φέτα θα είναι τσιμπημένη για άλλο έναν χρόνο, που σημαίνει ότι θα είναι ανεβασμένη η τιμή της», λέει. Ο ίδιος εκτιμά ότι το αιγοπρόβειο γάλα μπορεί να πιάσει το 1,80 ευρώ, ακόμη και τα 2 ευρώ το κιλό.
Στη Θεσσαλία, που έχει βουλιάξει στις λάσπες και έχει χαθεί το 1/3 του ζωικού κεφαλαίου, σύμφωνα με εκτιμήσεις, γίνεται η μισή ελληνική παραγωγή τυριών (47% των μαλακών τυριών, 23% των σκληρών τυριών, 57% του νωπού βουτύρου, 38% της μυζήθρας και 38% της κρέμας). Επίσης στον κάμπο παράγεται το 18,5% του γάλακτος (20,4% του πρόβειου, 25,4% του βουβαλίσιου, 15,2% του αγελαδινού).
Χωρίς πρώτη ύλη ή με περιορισμένες ποσότητες πρώτης ύλης, σε σχέση με το παρελθόν, ο ενάρετος κύκλος της παραγωγής δεν υφίσταται, ειδικά για προϊόντα Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης, όπως είναι η φέτα, ή Γεωγραφικής Ένδειξης, όπου η εισκόμιση γάλακτος από νησιωτικές περιοχές της χώρας και φυσικά από το εξωτερικό απαγορεύεται.
Για την παραγωγή φέτας, η καταστροφή στον κάμπο είναι ανυπολόγιστη, όχι μόνο λόγω προβλημάτων τροφοδοσίας της εγχώριας αγοράς αλλά και κάλυψης των συμβολαίων με πελάτες του εξωτερικού. Πάντως τα υψηλά αποθέματα που έχουν στις αποθήκες τους τυροκομικές βιομηχανίες εκτός κάμπου ή όσες στον κάμπο δεν έχουν καταστραφεί, θα μπορούσαν να καλύψουν μέρος αυτού του κενού που δημιουργείται.
Ρωτήσαμε τον κ. Σαράντη αν εκτιμά ότι υπάρχει κίνδυνος αποβιομηχάνισης της περιοχής από παραγωγικές μονάδες που συνδέονται άμεσα με την πρωτογενή παραγωγή. Ο ίδιος εκτιμά ότι δεν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο. Αν και συμπληρώνει, «όποια εταιρεία πολυεθνική φύγει, θα τα πάρουμε όλα ευχαρίστως. Να σηκωθούν να φύγουν, δεν χρειάζονται εδώ».
Σημαντικά προβλήματα λόγω του νερού που πλημμύρισε τις εγκαταστάσεις τους αντιμετωπίζουν και άλλες βιομηχανίες. Όπως η Intercomm Foods και η Del Monte, κατά βάση εξαγωγικές εταιρείες, που δραστηριοποιούνται στα κονσερβοποιημένα φρούτα, κυρίως ροδάκινο. Η Del Monte εκτός από ροδάκινα παράγει κονσερβοποιημένα αχλάδια, βερίκοκα, ενώ δραστηριοποιείται και στη βιομηχανική τομάτα.
Εκτός λειτουργίας είναι και το ένα από τα δύο εργοστάσια της «ΕXALCO AE ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΥ», που βρίσκεται στη βιομηχανική περιοχή Κουλούρι Λάρισας. Λόγω της πλημμυρικών φαινομένων που έπληξαν την περιοχή, αναστέλλει προσωρινά τη λειτουργία στο εργοστάσιο που επλήγη.
Οι παραγγελίες θα εκτελούνται από το εργοστάσιο που βρίσκεται στην περιοχή της Νίκαιας (5ο χλμ. Λάρισας-Αθηνών, Λάρισα). Σύμφωνα με ανακοίνωση της εταιρείας στο Χρηματιστήριο, τις επόμενες μέρες θα γίνει καταγραφή των ζημιών και η εταιρεία θα αποζημιωθεί πλήρως από την ασφαλιστική κάλυψη των αποθεμάτων, των μηχανημάτων και των κτιριακών εγκαταστάσεων.