Δυνατότητα αποχής από την εργασία τους, με παράλληλη καταβολή ειδικής παροχής ύψους 780 ευρώ τον μήνα, θα αποκτήσουν εντός του 2024 και οι μητέρες επαγγελματίες και αγρότισσες.
Τη θεσμοθέτηση της ειδικής παροχής προστασίας της μητρότητας σε χιλιάδες μητέρες που ασφαλίζονται ως μη μισθωτές, αντίστοιχης αυτής που λαμβάνουν οι μητέρες του ιδιωτικού τομέα, περιλαμβάνει ο σχεδιασμός του υπουργείου Εργασίας.
Το μέτρο αναμένεται να εξαγγελθεί από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την παρουσία του στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης και ουσιαστικά έρχεται να υλοποιήσει μια από τις προεκλογικές εξαγγελίες της ΝΔ. Κυρίως, βέβαια, έρχεται να αποκαταστήσει μια τεράστια ανισότητα που υφίσταται μεταξύ μισθωτών από τη μία πλευρά και αυτοαπασχολούμενων (ασφαλισμένων σε τ. ΟΑΕΕ και τ. ΕΤΑΑ) και αγροτισσών (ασφαλισμένων σε τ. ΟΓΑ) από την άλλη πλευρά, στο πεδίο της ανατροφής των παιδιών. Κι αυτό γιατί, ενώ οι εργαζόμενες στον ιδιωτικό τομέα λαμβάνουν το ειδικό επίδομα προστασίας της μητρότητας ίσο με τον κατώτατο μισθό, για 9 μήνες, οι αυτοαπασχολούμενες γυναίκες άμεσα ασφαλισμένες του τ. ΟΑΕΕ και οι αντίστοιχες επαγγελματίες γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί του τ. ΕΤΑΑ λαμβάνουν μηνιαίο επίδομα μητρότητας ύψους 150 ευρώ για διάστημα τεσσάρων μηνών, ενώ οι αγρότισσες δεν λαμβάνουν καμία αντίστοιχη παροχή.
Αναλυτικά, σύμφωνα με τον σχεδιασμό του υπουργείου Εργασίας:
- Εντός του επόμενου διαστήματος αναμένεται να θεσπιστεί εξαρχής και για πρώτη φορά ειδική αμειβόμενη άδεια για μητέρες αυτοαπασχολούμενες και αγρότισσες στα πρότυπα της αντίστοιχης άδειας για τις εργαζόμενες μητέρες με σχέση εξαρτημένης εργασίας.
- Το ύψος της παροχής θα είναι αντίστοιχο με αυτό που ισχύει στον ιδιωτικό τομέα, ήτοι ίσο με τον κατώτατο μισθό, που για το τρέχον έτος ανέρχεται σε 780 ευρώ τον μήνα, για συνολικά 9 μήνες και με δυνατότητα μερικής μεταβίβασής του και στον πατέρα (για 7 μήνες).
- Καθ’ όλο αυτό το διάστημα, θα παρέχεται και ασφαλιστική κάλυψη στη μητέρα.
Να σημειωθεί ότι μόλις πριν από έναν χρόνο, το σχετικό επίδομα του ιδιωτικού τομέα αυξήθηκε από τους 6 στους 9 μήνες, ενώ προβλέφθηκε και η δυνατότητα μεταβίβασής του στον πατέρα, σε αναλογία με την ειδική άδεια ανατροφής που δικαιούνται οι μητέρες εργαζόμενες στο Δημόσιο. Οι οποίες, βέβαια, έχουν δικαίωμα μετά τη γέννα και για 24 μήνες να μην εργάζονται, λαμβάνοντας μάλιστα, το σύνολο του μισθού τους.
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Κοινωνικών Ασφαλίσεων Νίκο Μηλαπίδη, με την προωθούμενη παρέμβαση αναμένεται να ολοκληρωθεί η προσπάθεια προστασίας της μητρότητας για το σύνολο των εργαζομένων, ανεξαρτήτως απασχόλησης και σχέσης εργασίας. Μάλιστα, σύμφωνα με τον γ.γ. του υπουργείου Εργασίας, η αντιστοίχιση της προστασίας εκτείνεται έως και το δικαίωμα μερικής μεταβίβασης της παροχής και στον πατέρα, «κατά τρόπο ώστε να μπορούμε να αναφερόμαστε πλέον σε ολοκληρωμένη προστασία της γονεϊκότητας και της ισορροπίας προσωπικής και επαγγελματικής ζωής».
Η χρηματοδότηση
Καθώς, βέβαια, πρόκειται για ανταποδοτική παροχή, η χρηματοδότησή της θα συνδεθεί με μια εισφορά υπέρ της γονεϊκότητας. Για τους αυτοαπασχολούμενους και τους επαγγελματίες, η εισφορά αυτή υπάρχει ήδη.
Βάσει του επικρατέστερου σεναρίου που εξετάζεται ήδη από την ειδική Μονάδα Εμπειρογνωμόνων που υπάρχει στο υπουργείο Εργασίας (ΜΕΚΥ), αναμένεται να χρησιμοποιηθεί η ειδική εισφορά υπέρ ανεργίας, της τάξης των 10 ευρώ ανά μήνα, που καταβάλλουν ήδη οι μη μισθωτοί των τέως ταμείων ΟΑΕΕ και ΕΤΑΑ, καθώς και το αποθεματικό που από το 2011 έχει δημιουργηθεί.
Εκτιμάται δε ότι σ' αυτό τον ειδικό λογαριασμό, που έχει δημιουργηθεί στην Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), υπάρχουν ήδη πάνω από 300 εκατ. ευρώ, μέρος των οποίων θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν την ειδική παροχή μητρότητας από τις αρχές του 2024 και εξής. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι το 10άευρω θα διατηρηθεί, αν και οι εκπρόσωποι των μη μισθωτών, ελεύθεροι επαγγελματίες και επιστήμονες, ζητούν την κατάργηση της εισφοράς και την επιστροφή των χρημάτων στους ασφαλισμένους.
Το θέμα είναι λίγο πιο περίπλοκο στην περίπτωση των αγροτών, καθώς δεν υπάρχει κάποια αντίστοιχη εισφορά. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι θα πρέπει να θεσμοθετηθεί μια αντίστοιχη, ανταποδοτική «ειδική εισφορά μητρότητας» για το σύνολο των αγροτών, σημαντικά μικρότερη όμως από τα 10 ευρώ τον μήνα (πιθανότατα και κάτω από τα 5 ευρώ), καθώς σε διαφορετική περίπτωση θα επιβαρυνθεί ο κρατικός προϋπολογισμός.