Οι κρίσιμες προτεραιότητες για τη δυναμική ανάπτυξη, ανταγωνιστικότητα και εξωστρέφεια των ελληνικών ΑΕΙ συζητήθηκαν διεξοδικά στην 103η Σύνοδο Πρυτάνεων των Ελληνικών Πανεπιστημίων, που διεξήχθη από τις 11 έως τις 14 Ιουλίου 2023 στην Καστοριά.
Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση, η Σύνοδος πραγματοποιήθηκε υπό την προεδρία του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας και Προεδρεύοντα τον Πρύτανη Καθηγητή Θεόδωρο Θεοδουλίδη και με τη συμβολή των υπολοίπων μελών του Προεδρείου, του Πρύτανη του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής Καθηγητή Παναγιώτη Καλδή και του Πρύτανη του Ιονίου Πανεπιστημίου καθηγητή Ανδρέα Φλώρου.
Συμμετείχε η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού, εκπροσωπούμενη από τον Υπουργό Κυριάκο Πιερρακάκη και τον Γενικό Γραμματέα Ανώτατης Εκπαίδευσης Οδυσσέα Ζώρα.
Στις εργασίες της Συνόδου μετείχαν ο Αναπληρωτής Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Νίκος Παπαθανάσης, η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου, η Ειδική Γραμματέας Διαχείρισης Προγραμμάτων Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου Νίκη Δανδόλου, ο Διοικητής της Ειδικής Υπηρεσίας Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης Πελοπίδας Καλλίρης και ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης Καθηγητής Περικλής Μήτκας.
Στην πρώτη παρουσία και τοποθέτηση στη Σύνοδο Πρυτάνεων, ο Υπουργός Παιδείας Θρησκευμάτων και Αθλητισμού Κυριάκος Πιερρακάκης δεσμεύτηκε για συστηματική συνεργασία με τις πρυτανικές αρχές ώστε να εξεταστούν όλα τα ζητήματα και οι προτάσεις που συμβάλλουν στην ανάπτυξη των Πανεπιστημίων τους και να εφαρμοστούν εφικτές λύσεις.
Αναφερόμενος στο νόμο για τα ΑΕΙ του 2022, τόνισε ότι θα εφαρμοστεί πλήρως και από την πρακτική του εφαρμογή στο πεδίο θα υπάρξουν βελτιώσεις όπου απαιτείται. Συγχρόνως, παρουσίασε τον σχεδιασμό για την ενίσχυση των χρηματοδοτήσεων προς τα πανεπιστήμια, την επίλυση ζητημάτων για τη χορήγηση της εθνικής χρηματοδότησης σε ερευνητικά ανταγωνιστικά έργα (matching funds) και την απλοποίηση των γραφειοκρατικών διαδικασιών σχετικά με τη χρηματοδότηση των ΕΛΚΕ.
Ο Υπουργός, αναφερόμενος στις μέχρι σήμερα εξαγγελίες του κυβερνητικού προγράμματος για την ανώτατη εκπαίδευση, δεσμεύτηκε ότι το Ελληνικό Δημόσιο Πανεπιστήμιο αποτελεί στρατηγική προτεραιότητα της κυβέρνησης και θα ενισχυθεί με στοχευμένες πολιτικές.
O Προεδρεύων Θεόδωρος Θεοδουλίδης καλωσόρισε εκ μέρους της Συνόδου τον Υπουργό στα νέα του καθήκοντα και τόνισε ότι σε αυτήν την κομβική περίοδο τα ελληνικά Πανεπιστήμια διεκδικούν ισχυρή στήριξη για να ανταποκριθούν στις δυναμικές εθνικές και διεθνείς προκλήσεις.
Βασικά πορίσματα της Συνόδου
Οι Πρυτανικές Αρχές των Ελληνικών ΑΕΙ έθεσαν στις τοποθετήσεις τους τα καίρια ζητήματα που αντιμετωπίζουν και κατέθεσαν τις προτάσεις τους.
Η Σύνοδος έθεσε ως επιτακτική ανάγκη την αντιμετώπιση της υποστελέχωσης των ελληνικών ΑΕΙ σε διοικητικό και διδακτικό προσωπικό και ζήτησε την κάλυψη των κενών θέσεων. Ανέδειξε την αναγκαιότητα βελτιώσεων στο νέο νομοθετικό πλαίσιο για τα ΑΕΙ και την αντιμετώπιση προβλημάτων που προέκυψαν από τον ένα χρόνο εφαρμογής του, όπως επίσης και την ολοκλήρωση των διαδικασιών έγκρισης νέων Οργανισμών των Πανεπιστημίων, που θα καλύψουν τις σύγχρονες σημερινές αλλά και μελλοντικές ανάγκες των Πανεπιστημίων.
Επίσης, η Σύνοδος προσβλέπει στην αντιμετώπιση της υποχρηματοδότησης των ελληνικών ΑΕΙ, κυρίως μέσα από την άμεση ενεργοποίηση του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης (ΕΠΑ), την άμεση επίλυση των εκκρεμών εγκρίσεων χρηματοδότησης από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) και την ανάγκη ενός ειδικού προγράμματος- γέφυρας στη μεταβατική περίοδο μεταφοράς των προγραμμάτων από το παλιό στο νέο ΕΣΠΑ.
Συμπληρωματικά, τέθηκε ως άμεση προτεραιότητα η μείωση της γραφειοκρατίας και η απλοποίηση των διαδικασιών στους ΕΛΚΕ, ζητήματα για τα οποία η Σύνοδος θα ετοιμάσει εισήγηση έως τα τέλη Αυγούστου.
Θεματικές Συνεδρίες
Στο πλαίσιο της Συνόδου, πραγματοποιήθηκαν θεματικές συνεδρίες για τις σύγχρονες ανάγκες των ελληνικών ΑΕΙ με τη συμμετοχή εκπροσώπων του ΣΕΒ, του Συνδέσμου Επιχειρήσεων Πληροφορικής και Επικοινωνιών Ελλάδος, του Study in Greece και του επικεφαλής της Μονάδας 3-Κύπρου και Ελλάδος της Γενικής Διεύθυνσης DG REGIO της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Carsten Rasmussen.
Συγκεκριμένα, οι συνεδρίες είχαν ως επίκεντρο:
- Τον ρόλο των ελληνικών ΑΕΙ στις προκλήσεις της σύγχρονης εποχής, όπου αναφέρθηκε και ο ρόλος των Πανεπιστημίων της Περιφέρειας στην ανάπτυξη και συνοχή της χώρας.
- Τη σύνδεση των προγραμμάτων σπουδών με την αγορά εργασίας, με έμφαση στην πληροφορική και σε άλλους τομείς όπου διαπιστώνονται τεράστιες ανάγκες απασχόλησης.
Μετά τη λήξη των εργασιών της Συνόδου, πραγματοποιήθηκε συνάντηση εργασίας για τον ρόλο των Πανεπιστημίων στο πλαίσιο της Ενεργειακής και Δίκαιης Μετάβασης, η οποία διοργανώθηκε από τη Διαχειριστική Αρχή ΕΣΠΑ-ΔΑΜ.