Συνεχίζεται εδώ και 6 μήνες η διαμάχη των χωρών-μελών του Eurogroup για την επικαιροποίηση-χαλάρωση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Ακόμα και μετά την Covid και εν μέσω πολέμου στην Ουκρανία, η Γερμανία και η Ολλανδία (και σιωπηλώς άλλες χώρες όπως το Λουξεμβούργο), δεν θέλουν να αλλάξουν οι κανόνες χωρίς βαριές δεσμεύσεις για τα κράτη-μέλη. Ειδικά σε ό,τι αφορά το χρέος. Και αυτό θα έχει άμεσες συνέπειες για την οικονομική πολιτική που θα θέλει να ακολουθήσει η χώρα μας.
Μία ημέρα πριν το Eurogroup στο Λουξεμβούργο, ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών φρόντισε να διαρρεύσει το προσχέδιο γνωμοδότησής του για τις αλλαγές. Το οποίο λέει ότι θέλει επιπλέον δεσμεύσεις από χώρες με υψηλό χρέος όπως η Ελλάδα, προκειμένου να μπορέσουν να κάνουν χρήση της όποιας αλλαγής για πιο ήπια αποκλιμάκωσή του.
Αναφέρει η έκθεση: «Οι δημοσιονομικοί κανόνες στηρίζουν την αξία του ευρώ, αποτρέποντας τον υπερβολικό κρατικό δανεισμό, αλλά η αύξηση του δημόσιου χρέους που προκλήθηκε από την πανδημία και τον πόλεμο στην Ουκρανία τούς έχει καταστήσει ξεπερασμένους και τώρα συζητείται η μεταρρύθμιση».
«Επειδή τα επίπεδα χρέους στην ΕΕ κυμαίνονται από 18% του ΑΕΠ στην Εσθονία έως περισσότερο από 170% στην Ελλάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την αντικατάσταση των υφιστάμενων κανόνων περικοπής χρέους με μεμονωμένες διαδρομές μείωσης του χρέους που ορίζονται σε τέσσερα χρόνια, χωρίς κοινά αριθμητικά κριτήρια αναφοράς».
Όπως λέει ο ίδιος ο Κρ. Λίντνερ, «η Γερμανία φοβάται ότι αυτό θα έδινε υπερβολική διακριτική ευχέρεια στην Επιτροπή να διαπραγματευτεί τις διαδρομές του χρέους και ότι ο μεγαλύτερος χρονικός ορίζοντας θα σημαίνει ότι τα γεγονότα στην πορεία θα ακυρώσουν τους συμφωνηθέντες στόχους».
Η εν λόγω εξέλιξη επιβεβαιώνει τα αλλεπάλληλα ρεπορτάζ του Εuro2day.gr, που προειδοποιούσαν ότι οι διαπραγματεύσεις και τα διμερή συμβόλαια δεν είναι τόσο «εύκολα» όσο εκτιμούσαν κάποιοι τους τελευταίους μήνες.
«Τα ποσοτικά κριτήρια που ισχύουν για όλα τα κράτη-μέλη βοηθούν με τη διαμόρφωση σαφών ελάχιστων απαιτήσεων που επιτρέπουν την ενοποίηση και υποστηρίζουν την ανάπτυξη», αναφέρει το προσχέδιο άρθρου. Μάλιστα, αξιωματούχος του Βερολίνου ανέφερε στο πρακτορείο Reuters ότι αυτά αποτελούν κόκκινη γραμμή για τη Γερμανία, δεν πρόκειται να απορριφθούν, και ότι το άρθρο-έκθεση θα προσυπογράψουν και άλλες χώρες!
«Σε τελική ανάλυση, η δημοσιονομική πολιτική αφορά τον ποσοτικό προσδιορισμό των πολιτικών προτεραιοτήτων», συμπλήρωσε.
Η Ελλάδα θεωρεί ότι επειδή έχει τον Νότο και ιδιαίτερα τη Γαλλία μαζί της, θα υπάρξει στο τέλος η επιθυμητή αλλαγή που, βάσει της πρότασης της Κομισιόν, λέει ότι η κάθε χώρα-μέλος με υψηλό χρέος θα έχει τέσσερα και πλέον έτη για αποκλιμάκωσή του. Οι Γερμανοί θέλουν πιο σκληρή γραμμή. Οι Βόρειοι λένε ότι για να συζητηθεί αυτό, πρέπει να γίνει ξεκάθαρο ότι η αποκλιμάκωση θα συνοδεύεται από ορόσημα και αυστηρές προϋποθέσεις, που μεταφράζονται σε «φιλόδοξους στόχους» για να μην υπάρχει πολιτικά αρνητική χροιά στις λέξεις.
Η Ελλάδα στην ατζέντα του Eurogroup
Τα πιο πάνω αφορούν άμεσα την Ελλάδα και οι διαπραγματεύσεις θα απασχολήσουν τη νέα κυβέρνηση. Υπάρχουν όμως πολλά εμπόδια. Για παράδειγμα, από την 1η Ιουλίου 2023, τη σκυτάλη της προεδρίας της ΕΕ παίρνει από την Φινλανδία η Ισπανία. Ήδη Ισπανοί αξιωματούχοι ανέφεραν σε δημοσιογράφους ότι οι αλλαγές του Συμφώνου για χαλάρωση των κανόνων δεν θα βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα της προεδρίας τους. Για την ιστορία, η Ισπανία ακολουθεί και ψηφίζει πάντα ό,τι η Γερμανία. Δεν θεωρεί τον εαυτό της Νότο. Και αυτό επεκτείνεται και στις ψήφους της ΕΚΤ.
Εάν οι διαπραγματεύσεις δεν οριστικοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2023, τότε επιστρέφουμε αυτομάτως στο παλιό Σύμφωνο. Κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι αυτό ίσως επιδιώκουν Βερολίνο και Χάγη. Μια τέτοια εξέλιξη σίγουρα δεν ευνοεί την Ελλάδα. Όπως γράψαμε χθες, ήδη χρωστάει προαπαιτούμενα και ορόσημα.
Από ελληνικής πλευράς, στις συνεδριάσεις Εurogroup και Ecofin θα συμμετάσχουν ο υπηρεσιακός υπουργός οικονομικών Θεόδωρος Πελαγίδης και ο επικεφαλής του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Μιχάλης Αργυρού. Στην ατζέντα βρίσκεται κα η τέταρτη μεταπρογραμματική έκθεση εποπτείας για την Ελλάδα, η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα τον Μάιο. Ιδιαίτερη μνεία αναμένεται να γίνει ακόμα μια φορά στις τράπεζες, ώστε να βελτιωθεί περισσότερο η τακτοποίηση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Επίσης αναφέρεται ότι πρέπει να προχωρήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές που έχουν μείνει πίσω, όπως αυτή της εργατικής νομοθεσίας, του κτηματολογίου, της καλής διαχείρισης της δημόσιας περιουσίας, των ιδιωτικοποιήσεων, και ο προγραμματισμός για ρυθμίσεις που αφορούν φορολογικές οφειλές.
Ο κ. Πελαγίδης θα αναλάβει να ενημερώσει τον νέο υπουργό Οικονομικών για τα πεπραγμένα του Eurogroup όταν σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση.