Αντιμέτωποι με πρόστιμα δεκάδων χιλιάδων ευρώ θα βρεθούν επιχειρηματίες οι οποίοι δεν προσκομίζουν ή έχουν σβήσει αρχεία και μνήμες ταμειακών μηχανών, στο πλαίσιο ελέγχου. Αν μάλιστα δεν έχουν υποβάλει και φορολογικές δηλώσεις, τότε το πρόστιμο ανά έτος μπορεί να φτάσει ακόμα και τις 50.000 ευρώ.
Διευκρινιστική εγκύκλιος της ΑΑΔΕ δίνει οδηγίες για την πρακτική εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 54Ε του ΚΦΔ (ν. 4987/2022) που εφαρμόζονται σε φυσικά και νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες στο πλαίσιο διενέργειας φορολογικού ελέγχου. Ορίζονται πρόστιμα για παραβάσεις που διαπιστώνονται μετά από έλεγχο για μη τήρηση λογιστικών αρχείων καθώς και για μη διαφύλαξη ή μη προσκόμιση, κατόπιν πρόσκλησης, φορολογικών ηλεκτρονικών μηχανισμών (ΦΗΜ) και φορολογικών μνημών και αρχείων που δημιουργούν οι ΦΗΜ.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο:
1. Σε περίπτωση που διαπιστώνεται ότι η ελεγχόμενη οντότητα δεν τήρησε τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις λογιστικά αρχεία (βιβλία), επιβάλλεται πρόστιμο ίσο με το 15% επί των εσόδων της από επιχειρηματική δραστηριότητα για κάθε ελεγχόμενο έτος, όπως αυτά προκύπτουν από τον μέσο όρο των δηλωθέντων εσόδων με τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων φορολογικών ετών, μη συμπεριλαμβανομένου εκείνου για το οποίο δεν έχει παρέλθει η προθεσμία υποβολής της οικείας δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.
Το πρόστιμο αυτό δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 10.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων ή των 30.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, ούτε μπορεί να είναι ανώτερο του τριπλάσιου του κατά περίπτωση κατώτερου προστίμου. Η μη επίδειξη για οποιονδήποτε λόγο των λογιστικών αρχείων (βιβλίων) στον φορολογικό έλεγχο εξισώνεται με μη τήρηση αυτών. Το πρόστιμο δεν επιβάλλεται, εφόσον η μη τήρηση ή ενημέρωση δεν επηρεάζει τη συμμόρφωση με τις φορολογικές υποχρεώσεις και την υποβολή φορολογικών δηλώσεων ή εφόσον με οποιοδήποτε πρόσφορο μέσο είναι δυνατός ο προσδιορισμός της φορολογητέας ύλης και των αντίστοιχων φορολογικών υποχρεώσεων.
2. Το ίδιο πρόστιμο (15% των εσόδων και κατ' ελάχιστο 10.000-30.000 ευρώ, ανάλογα με τον τύπο των τηρούμενων βιβλίων) επιβάλλεται και στις περιπτώσεις που στο πλαίσιο διενέργειας επιτόπιου ελέγχου πρόληψης διαπιστώνεται από τα αρμόδια ελεγκτικά όργανα ότι η ελεγχόμενη οντότητα δεν διαφύλαξε ή δεν προσκόμισε τους Φορολογικούς Ηλεκτρονικούς Μηχανισμούς (ΦΗΜ), καθώς και τις μνήμες και τα αρχεία που δημιουργούν οι ΦΗΜ (a.txt, b.txt, s.txt, e.txt κ.λπ.), τα οποία διαφυλάσσονται σε ηλεκτρονική μορφή.
Το πρόστιμο επιβάλλεται υπό την προϋπόθεση ότι δεν προηγήθηκε δήλωση της απώλειας των ΦΗΜ από τον φορολογούμενο, πριν την έκδοση της ως άνω εντολής. Σε περίπτωση δήλωσης απώλειας των ΦΗΜ, το πρόστιμο είναι 2.500 ευρώ.
3. Σε περίπτωση μη υποβολής έστω και μίας από τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος των τριών τελευταίων φορολογικών ετών παρά την ύπαρξη σχετικής υποχρέωσης, το πρόστιμο υπολογίζεται με βάση τον μέσο όρο των εσόδων των υποβληθεισών δηλώσεων και δεν μπορεί να είναι κατώτερο των 30.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης απλογραφικών βιβλίων και των 50.000 ευρώ ανά ελεγχόμενο έτος, εφόσον πρόκειται για υπόχρεο τήρησης διπλογραφικών βιβλίων, ούτε μπορεί να είναι ανώτερο του τριπλάσιου του κατά περίπτωση κατώτερου προστίμου.