Ένα ακόμα σημαντικό έργο του Ταμείου Ανάκαμψης που αφορά στην επιδότηση εγκατάστασης οπτικών ινών σε κτίρια μέσω επιταγών (Vouchers) προκηρύχθηκε από την Κοινωνία της Πληροφορίας.
Το Πρόγραμμα «Smart Readiness», επιχορηγεί την πραγματοποίηση εργασιών που αφορούν στην εγκατάσταση υποδομών που θα διευκολύνουν τη μετατροπή ενός κτιρίου σε «έξυπνο», αλλά και τη διασύνδεση του με δίκτυα κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο) μέσω νέων «έξυπνων» μετρητών.
Για το σκοπό αυτό, το Πρόγραμμα «Smart Readiness» θα παρέχει επιταγές (Vouchers) που θα διατεθούν για την κάλυψη μέρους του κόστους των ανωτέρω εργασιών, η ονομαστική αξία των οποίων θα καθορίζεται ανάλογα με το είδος των εργασιών που θα πραγματοποιηθούν και τα ειδικά χαρακτηριστικά των κτιρίων.
Στόχος του Προγράμματος είναι η αναβάθμιση της «έξυπνης ετοιμότητας» του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας μέσω της δημιουργίας σύγχρονων ψηφιακών υποδομών που θα διευκολύνουν τόσο την μετατροπή των κτιρίων σε «έξυπνα», όσο και τη διασύνδεση τους με «έξυπνους» μετρητές των δικτύων κοινής ωφέλειας.
Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος ανέρχεται σε 100 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας για τη Δράση με τίτλο: «Υποδομές Οπτικών Ινών σε δημόσια κτίρια» στο πλαίσιο του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας Ελλάδα 2.0 με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Συγκεκριμένα, το έργο επιχορηγεί:
- την αναβάθμιση της εσωτερικής καλωδίωσης των κτιρίων προκειμένου να μπορούν να λάβουν ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερυψηλών ταχυτήτων,
- την εγκατάσταση υποδομών για τη διασύνδεση νέων «έξυπνων» μετρητών δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο)
- την εγκατάσταση υποδομών για τη διασύνδεση κατάλληλων αισθητήρων σχετικά με την ασφάλεια, τον έλεγχο καλής λειτουργίας και τη λήψη μετρήσεων που αφορούν στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των βασικότερων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων των κτιρίων (λεβητοστάσιο κεντρικής θέρμανσης και ανελκυστήρας).
Η ονομαστική αξία των Vouchers καθορίζεται ανάλογα με το είδος των εργασιών που θα πραγματοποιηθούν και τα ειδικά χαρακτηριστικά των κτιρίων.
Η Ελλάδα εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντική υστέρηση σε σχέση με άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στην διαθεσιμότητα και διείσδυση των ευρυζωνικών δικτύωνν υπερ-υψηλών ταχυτήτων. Πιο συγκεκριμένα, με βάση τον δείκτη DESI για το έτος 2021, η κάλυψη σταθερών δικτύων υπερ-υψηλών ταχυτήτων (VHCN) ανέρχεται σε 20% έναντι 70% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου, ενώ η διείσδυση ευρυζωνικών υπηρεσιών ταχύτητας 100 Mbps ή μεγαλύτερης ανέρχεται σε 9% έναντι 41% του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Οι επιδόσεις αυτές κατατάσσουν την Ελλάδα στην 22η θέση μεταξύ των κρατών – μελών όσον αφορά στον υποδείκτη Συνδεσιμότητας του δείκτη DESI. Οι υλοποιούμενες αλλά και ανακοινωμένες ιδιωτικές και δημόσιες επενδύσεις αναμένεται να αντιμετωπίσουν σε σημαντικό βαθμό το έλλειμμα όσον αφορά στη διαθεσιμότητα δικτύων και υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο της χώρας, ωστόσο, παρά την αυξημένη διαθεσιμότητα, φαίνεται ότι η μειωμένη ζήτηση εξακολουθεί να παραμένει βασικό πρόβλημα θέτοντας εν αμφιβόλω τον επενδυτικό σχεδιασμό των παρόχων.
Ένα ουσιαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η ελληνική αγορά και αποτελεί τροχοπέδη στην βελτίωση της διείσδυσης των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων είναι η απουσία σύγχρονων υποδομών που επιτρέπουν την παροχή των υπηρεσιών αυτών στο μεγαλύτερο μέρος του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος της χώρας. Η πολυπλοκότητα και το υψηλό κόστος για την εγκατάσταση των αναγκαίων υποδομών σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος των ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερ-υψηλών ταχυτήτων αποτελούν τους κύριους παράγοντες που οδηγούν σε μειωμένη ζήτηση για ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων.
Η εξασφάλιση της πρόσβασης των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων είναι καίριας σημασίας καθώς όπως ανέδειξε η πανδημία του COVID-19 αλλά και η ενεργειακή κρίση, οι σύγχρονες οικονομίες και κοινωνίες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες σε αντίστοιχα μείζονας σημασίας γεγονότα. Γεγονότα όπως αυτά, αλλάζουν ριζικά τον τρόπο ζωής αλλά και τον ρόλο των ψηφιακών υπηρεσιών και υπηρεσιών συνδεσιμότητας οι οποίες αποτελούν, πλέον, αναπόσπαστο αγαθό για κάθε νοικοκυριό αλλά και εργαλείο για τη καθημερινή λειτουργία των επιχειρήσεων και της οικονομίας.
Το Πρόγραμμα Smart Readiness έρχεται να αντιμετωπίσει το πρόβλημα έλλειψης των αναγκαίων υποδομών σε υφιστάμενα κτίρια και δρα συμπληρωματικά με τη δράση Gigabit Voucher προκειμένου να αρθούν εμπόδια που περιορίζουν την πρόσβαση των πολιτών σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων. Επιπλέον, η αναβάθμιση των υποδομών ενός κτιρίου προκειμένου να υποστηρίζονται ευρυζωνικές υπηρεσίες υπερ-υψηλών ταχυτήτων δίνει τη δυνατότητα να εκτελεστούν, παράλληλα, εργασίες που θα διευκολύνουν τη διασύνδεση με έξυπνους μετρητές των δικτύων κοινής ωφέλειας και την εγκατάσταση αισθητήρων που αποσκοπούν στη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των βασικότερων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων των κτιρίων. Το Πρόγραμμα Smart Readiness στοχεύει στην «έξυπνη ετοιμότητα» αντιμετωπίζοντας ολιστικά το πρόβλημα του ελλείμματος σύγχρονων υποδομών στα κτίρια της χώρας.
Ειδικότερα, οι στόχοι του Προγράμματος προσδιορίζονται ως ακολούθως:
- Προώθηση της διείσδυσης ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων, τομέας στον οποίο η Ελλάδα κατατάσσεται στην τελευταία θέση μεταξύ των κρατών μελών της Ε.Ε.
- Προετοιμασία για την εγκατάσταση έξυπνων μετρητών δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρισμού, φυσικού αερίου) χωρίς την ανάγκη σημαντικών πρόσθετων εργασιών εκ μέρους των διαχειριστών δικτύων κοινής ωφέλειας.
- Προετοιμασία για την εγκατάσταση και επικοινωνία κατάλληλων αισθητήρων σχετικά με την ασφάλεια, τον έλεγχο καλής λειτουργίας και τη λήψη μετρήσεων που αφορούν στο περιβαλλοντικό αποτύπωμα των βασικότερων κοινόχρηστων εγκαταστάσεων των κτιρίων (λεβητοστάσιο κεντρικής θέρμανσης και ανελκυστήρας).
Κριτήρια επιλεξιμότητας
Επιλέξιμα κτίρια
Στο πλαίσιο του Προγράμματος «Smart Readiness» επιχορηγούνται εργασίες που θα πραγματοποιηθούν σε κτίρια και ειδικότερα σε μονοκατοικίες και πολυκατοικίες υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
- Βρίσκονται εντός της Περιοχής Παρέμβασης και
- Δεν διαθέτουν ήδη ενδοκτιριακή οπτική καλωδίωση.
Εφόσον κάποιος εκ των ιδιοκτητών μίας πολυκατοικίας ή μονοκατοικίας συνιστά επιχείρηση, θα πρέπει να διατεθούν οι Αριθμοί Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) όλων των ως άνω ιδιοκτητών προκειμένου να ελεγχθεί η σώρευση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας που έχουν λάβει. Σε περίπτωση υπέρβασης των ορίων του κανονισμού από οποιαδήποτε εκ των επιχειρήσεων, το κτίριο δεν θα είναι επιλέξιμο.
Δεν είναι επιλέξιμα και εξαιρούνται από το Πρόγραμμα τα κτίρια ιδιοκτησίας του Δημοσίου, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου (ΝΠΔΔ) και των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα.
Περιοχή Παρέμβασης
Η περιοχή που περιλαμβάνει όλα τα κτήρια από τα οποία διέρχεται ή πρόκειται να διέρχεται έως το 2026, δίκτυο που αναπτύσσεται μέσω ιδιωτικών ή δημόσιων επενδύσεων που μπορεί να παρέχει ευρυζωνικές υπηρεσίες άμεσα αναβαθμίσιμες σε 1 Gbps1 καθώς και οποιοδήποτε άλλο κτήριο βρίσκεται σε απόσταση έως 1000 μέτρα2 από τα ως άνω κτήρια.
Τα ως άνω κτήρια θα προκύπτουν με βάση τα στοιχεία που θα υποβάλλονται από τους Παρόχους Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος, όσο συχνά είναι αναγκαίο.
Για το σκοπό αυτό, οι Πάροχοι που επιθυμούν να δηλώσουν σημεία κάλυψης θα πρέπει να έχουν εγγραφεί αφενός στο Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος, αφετέρου στο Πληροφοριακό Σύστημα «Χάρτης Ευρυζωνικότητας και Μητρώο Δικτύων (ΧΕΜΔ)» του Υ.ΨΗ.ΔΙΑ, μέσω του οποίου θα ενημερώνεται το Πληροφοριακό Σύστημα του Προγράμματος. Η υποβολή των σημείων κάλυψης προς το ΧΕΜΔ θα γίνεται με τη μορφή αρχείου μορφοτύπου “.csv”
Επιλέξιμες εργασίεςΣτο πλαίσιο του Προγράμματος «Smart Readiness» επιχορηγούνται εργασίες που αφορούν στη εγκατάσταση υποδομών που θα διευκολύνουν τη μετατροπή ενός κτιρίου σε «έξυπνο».
Ειδικότερα, επιχορηγούνται εργασίες που περιλαμβάνουν:
1. Η υπηρεσία θεωρείται ότι είναι άμεσα αναβαθμίσιμη σε ταχύτητα 1 Gbps όταν –αφού ο χρήστης συνδεθείη πραγματική ταχύτητα καθόδου της μπορεί να αναβαθμιστεί σε 1Gbps σε διάστημα έως 3 εργάσιμες ημέρες, χωρίς εργασίες στο χώρο του τελικού χρήστη πέραν ίσως από την αντικατάσταση του τερματικού εξοπλισμού αν αυτό είναι απαραίτητο.
2. Η απόσταση των 1000 μέτρων υπολογίζεται σε ευθεία γραμμή γύρω από καθένα εκ των σημείων που έχει δηλωθεί στις καλύψεις των παρόχων
- την εγκατάσταση δικτύων οπτικών ινών εντός του κτηρίου με σκοπό τη διευκόλυνση της παροχής ευρυζωνικών υπηρεσιών υπερυψηλών ταχυτήτων σε όλους τους χώρους του κτιρίου (διαμερίσματα, γραφεία, καταστήματα κλπ).
- την εγκατάσταση υποδομών για τη μελλοντική διασύνδεση των μετρητών των δικτύων κοινής ωφέλειας (ηλεκτρικής ενέργειας, φυσικού αερίου) με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου.
- την εγκατάσταση υποδομών για τη μελλοντική διασύνδεση του λεβητοστασίου της κεντρικής θέρμανσης και του μηχανοστασίου του ανελκυστήρα με το κεντρικό σημείο συγκέντρωση των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου.
Ως ημερομηνία γενικής λήξης του Προγράμματος, ορίζεται η Δευτέρα 30 Ιουνίου 2025. Μετά την καταληκτική αυτή ημερομηνία δεν είναι δυνατή:
- Η υποβολή νέων αιτήσεων εγγραφής Εγκαταστατών.
- Η έκδοση νέων Vouchers.
Ως ημερομηνία λήξης της περιόδου εξαργύρωσης Vouchers για την οποία επιτρέπεται η εξαργύρωση Vouchers, ορίζεται η Τρίτη 30 Σεπτεμβρίου 2025. Ως ημερομηνία ολοκλήρωσης των πάσης φύσεως πληρωμών και ολοκλήρωσης του Προγράμματος ορίζεται η Τετάρτη 31 Δεκεμβρίου 2025.
Ειδικότερα, οι κατηγορίες επιλέξιμων εργασιών αφορούν στα ακόλουθα:
Α. Κατασκευή της κάθετης καλωδίωσης οπτικών ινών εντός κτιρίου που περιλαμβάνει την εγκατάσταση BEP (Building Entry Point), ενός FB (Floor Box) ανά όροφο και της κάθετης καλωδίωσης που συνδέει το BEP με τα FBs καθώς και τις σωληνώσεις που συνδέουν το BEP με το σημείο αναμονής του παρόχου πρόσβασης στο όριο της ρυμοτομικής γραμμής ή πλησίον αυτού. Η κάθετη καλωδίωση οπτικών ινών θα πρέπει να υποστηρίζει την παροχή ευρυζωνικών υπηρεσιών ταχύτητας τουλάχιστον 1 Gbps χωρίς την ανάγκη πρόσθετων εργασιών πλέον των εργασιών κατασκευής της οριζόντιας καλωδίωσης οπτικών ινών για τη διασύνδεση της οριζόντιας ιδιοκτησίας.
B. Διασύνδεση των μετρητών κατανάλωσης ρεύματος που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του χώρου φιλοξενίας μετρητών κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).
Γ. Διασύνδεση των μετρητών φυσικού αερίου που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του χώρου φιλοξενίας μετρητών φυσικού αερίου με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).
Δ. Διασύνδεση του λεβητοστασίου της κεντρικής θέρμανσης που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του χώρου στέγασης του λέβητα κεντρικής θέρμανση με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP). Στο τμήμα αυτό δεν περιλαμβάνεται καλωδίωση, καθώς αυτή θα εγκατασταθεί από τον Πάροχο Πρόσβασης κατά τη σύνδεση του κτιρίου. Προκειμένου το σημείο απόληξης της σωλήνωσης (τυπικά στο ρείθρο του πεζοδρομίου έμπροσθεν του κτιρίου) να ταυτίζεται με το σημείο αναμονής του παρόχου πρόσβασης οι εγκαταστάτες θα μπορούν να επικοινωνούν/συνεργάζονται και να λαμβάνουν καθοδήγηση από τον πάροχο πρόσβασης του δικτύου που καλύπτει την περιοχή του κτιρίου. Η τοποθέτηση του καλωδίου εντός της σωλήνωσης δύναται να πραγματοποιηθεί μεταγενέστερα από τον ΔΕΔΔΗΕ (Β) / τον πάροχο φυσικού αερίου (Γ) / τον αρμόδιο συνεργάτη-συντηρητή του κτιρίου (Δ και Ε) σύμφωνα με τις προδιαγραφές του σχετικού εξοπλισμούς που θα εγκατασταθεί
Ε. Διασύνδεση του μηχανοστασίου του ανελκυστήρα που περιλαμβάνει την κατασκευή σωλήνωσης για τη σύνδεση του του μηχανοστασίου του ανελκυστήρα με το κεντρικό σημείο συγκέντρωσης των υποδομών ηλεκτρονικών επικοινωνιών του κτιρίου (πλησίον του BEP).
Καθορισμός Αξίας Voucher
Στο πλαίσιο του Προγράμματος προβλέπεται η επιχορήγηση μέρους ή του συνόλου του κόστους των εργασιών που αντιστοιχούν στις ανωτέρω αναφερόμενες εργασίες. Το συνολικό ποσό του Voucher ανά κτίριο προκύπτει με βάση τις κατηγορίες των εργασιών που θα πραγματοποιηθούν (υποχρεωτικά εργασίες που αντιστοιχούν στο στοιχείο Α και, επιπλέον, τουλάχιστον μία από τις παραπάνω εργασίες που αντιστοιχούν σε οποιοδήποτε εκ των στοιχείων Β έως Ε). Πιο συγκεκριμένα, το ποσό του Voucher καθορίζεται ως ακολούθως:
Α Κτίριο (εφόσον τοποθετηθεί BEP στο κτίριο) 200 ευρώ
Α Όροφος (εφόσον τοποθετηθεί FB στον όροφο) 140 ευρώ
Β Κτίριο 60 ευρώ
Γ Κτίριο 60 ευρώ
Δ Κτίριο 60 ευρώ
Ε Κτίριο 60 ευρώ
Η επιχορήγηση δίνεται μόνο μία φορά σε κάθε κτίριο. Οι δαπάνες που ενισχύονται στο πλαίσιο του Προγράμματος δεν επιτρέπεται να ενισχυθούν από καμία άλλη πηγή, Εθνική ή Ευρωπαϊκή.