Η πτώση των τιμών ενέργειας οδηγεί σε μείωση του πληθωρισμού και σε σταδιακή συγκράτηση του εμπορικού ελλείμματος - Θετική η εικόνα στις αρχές του 2023.
Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα συνέχισε σε καθοδική τροχιά για πέμπτο μήνα στη σειρά τον Φεβ-23, αμβλύνοντας τη διάβρωση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, παραμένοντας ωστόσο σε υψηλά επίπεδα σε σύγκριση με τον στόχο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), πολλώ δε μάλλον σε σύγκριση με τις τιμές των τελευταίων ετών.
Αυτό, σημειώνει η Eurobank στο τακτικό δελτίο της για την εγχώρια οικονομία, πρακτικά σημαίνει ότι η άνοδος του γενικού επιπέδου των τιμών συνεχίζεται με σχετικά υψηλό αλλά μειούμενο ρυθμό. Το εν λόγω αποτέλεσμα αντανακλά: (1) την πτώση των τιμών ενέργειας και (2) τη διάχυση του πληθωρισμού σε αρκετές κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών.
Σύμφωνα με την πρόσφατη ανακοίνωση της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ), η ετήσια μεταβολή του Εναρμονισμένου Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) μειώθηκε στο 6,5% (8,5% στην Ευρωζώνη) από 7,3% τον Ιαν-23 (8,6% στην Ευρωζώνη). Σε σύγκριση με το ιστορικό υψηλό του Σεπ-22 (12,1%), η πτώση του πληθωρισμού ανέρχεται στις 5,6 ποσοστιαίες μονάδες, αποτέλεσμα το οποίο προέρχεται σχεδόν αποκλειστικά από τη ραγδαία συρρίκνωση του πληθωρισμού στην κατηγορία της στέγασης, νερού, ηλεκτρικού, αερίου και άλλων καυσίμων από 38,1% τον Σεπ-22 στο -4,9% τον Φεβ-23.
Σε ό,τι αφορά την παρατήρηση του Φεβ-23, η ετήσια άνοδος του ΕνΔΤΚ κατά 6,5% πηγάζει κυρίως από 3 εκ των 12 ομάδων αγαθών και υπηρεσιών που συνθέτουν τον εν λόγω δείκτη. Αυτές είναι: διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά (αύξηση του επιπέδου των τιμών κατά 14,5% και συνεισφορά στον συνολικό πληθωρισμό 2,9 ΠΜ), ξενοδοχεία-καφέ-εστιατόρια (7,8%, συνεισφορά 1,6 ΠΜ) και μεταφορές (7,9%, συνεισφορά 1,0 ΠΜ).
Ακολουθούν οι κατηγορίες των διαρκών αγαθών, ειδών νοικοκυριού και υπηρεσιών (10,2%), ένδυσης και υπόδησης (6,8%), άλλων αγαθών και υπηρεσιών (5,7%), υγείας (5,3%), αναψυχής και πολιτιστικών δραστηριοτήτων (3,6%), εκπαίδευσης (2,2%) και αλκοολούχων ποτών και καπνού (1,8%) με αθροιστική συνεισφορά στον συνολικό πληθωρισμό της τάξης των 1,6 ΠΜ. Σύμφωνα με τις χειμερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Φεβ-23), ο μέσος ετήσιος πληθωρισμός για το σύνολο του έτους 2023 προβλέπεται στο 4,5% (5,6% στην Ευρωζώνη) και για το 2024 στο 2,4% (2,5% στην Ευρωζώνη).
Η μείωση των τιμών ενέργειας, πέραν από την επιβράδυνση του πληθωρισμού, αποτυπώνεται και στην ετήσια συρρίκνωση του εμπορικού ελλείμματος της ελληνικής οικονομίας τον Ιαν-23. Σύμφωνα με τα στοιχεία εμπορευματικών συναλλαγών της ΕΛΣΤΑΤ, οι εξαγωγές εμπορευμάτων σε τρέχουσες τιμές ενισχύθηκαν σε ετήσια βάση κατά 30,2% (12,4% χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία) και οι εισαγωγές εμπορευμάτων σε τρέχουσες τιμές αυξήθηκαν κατά 5,8% (4,2% χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία).
Ως εκ τούτου, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε -για δεύτερο μήνα στη σειρά- στα €2.364,5 εκατ. τον Ιαν-23 από €3.027,2 εκατ. τον Ιαν-22 (στα €1.785,3 εκατ. τον Ιαν-23 από €2.022,3 εκατ. τον Ιαν-22 χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα καύσιμα). Η πτώση των τιμών ενέργειας και η αναμενόμενη επιβράδυνση της εγχώριας ζήτησης μετά τη μεταπανδημική έκρηξη της διετίας 2021-2022 είναι πιθανόν να οδηγήσουν σε συγκράτηση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου της ελληνικής οικονομίας το 2023.
Παράλληλα με τα θετικά αποτελέσματα της μείωσης του πληθωρισμού και του εμπορικού ελλείμματος, η παραγωγή στη μεταποίηση συνέχισε να κινείται ανοδικά στις αρχές του 2023. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης παραγωγής μεταποίησης αυξήθηκε κατά 0,4% MoM / 8,4% ΥοΥ τον Ιαν-23 από 0,8% MoM / 5,6% ΥοΥ τον Δεκ-22. Το εν λόγω αποτέλεσμα είναι συμβατό με τη βελτίωση του δείκτη PMI μεταποίησης στις 51,7 μονάδες τον Φεβ-23 από 49,2 μονάδες τον Ιαν-23 και 47,2 μονάδες τον Δεκ-22. Την ίδια περίοδο ανοδικά κινήθηκε και ο δείκτης οικονομικού κλίματος στις 107,5 μονάδες τον Φεβ-23 από 105,9 μονάδες τον Ιαν-23 και 103,7 μονάδες τον Δεκ-22.
Τα παραπάνω αποτελέσματα μαζί με τη θετική στατιστική επίδραση βάσης των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών του 2022 (+1,5 ΠΜ) συνηγορούν στο ότι η ελληνική οικονομία το 2023 μπορεί να κινηθεί με πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης μεγαλύτερο από την τρέχουσα πρόβλεψη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (1,2%).
Καθοδικοί κίνδυνοι αυτού του σεναρίου είναι οι εξής: (1) τυχόν αναθεωρήσεις των στοιχείων των εθνικών λογαριασμών προς τα κάτω, (2) επιπτώσεις στις επενδύσεις από την άνοδο των επιτοκίων και τον εκλογικό κύκλο και (3) μεγαλύτερη του αναμενομένου επιβράδυνση του ρυθμού ανόδου των τουριστικών εισπράξεων.