Το τέλος των θετικών επιδράσεων από την επαναλειτουργία λόγω πανδημίας θα επιφέρει ηπιότερη ζήτηση, ενώ και η εξομάλυνση της δημοσιονομικής πολιτικής αφαιρεί επιπλέον στήριξη, εκτιμά η ING, για την οποία το κρίσιμο ζήτημα είναι οι επερχόμενες εκλογές, οι οποίες προσθέτουν μια «πρέζα» πολιτικής αβεβαιότητας στο μείγμα.
Η ολλανδική ING υπενθυμίζει το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης να καλέσει τους Έλληνες στις κάλπες μερικούς μήνες νωρίτερα από τον Ιούλιο. Οι επερχόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με αμιγώς αναλογικό σύστημα, μια αλλαγή από την προηγούμενη δομή, το οποίο έδωσε στη Νέα Δημοκρατία τη δυνατότητα (ΝΔ) να κυβερνήσει αυτοδύναμη.
Το νέο σύστημα θα καταστήσει πολύ πιο περίπλοκη την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σύμφωνα με τις τελευταίες διαθέσιμες δημοσκοπήσεις, η ΝΔ προηγείται με 37% των ψήφων, ακολουθούμενη από τον ΣΥΡΙΖΑ (28%) και το ΠΑΣΟΚ (11,5%). Με αυτά τα ποσοστά, η ΝΔ θα απέχει πολύ από το να επιτύχει πλειοψηφία με το νέο σύστημα, αν δεν ευθυγραμμιστεί με άλλους (ΠΑΣΟΚ). Η συγκρότηση ενός αξιόπιστου συνασπισμού μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο εγχείρημα. Η προεκλογική εκστρατεία μπορεί να αγγίξει ευαίσθητα θέματα όπως το Qatargate μαζί με τις κατηγορίες για υποκλοπές και όλα αυτά είναι μείγμα πιθανών πηγών πολιτικής αβεβαιότητας κατά το δεύτερο τρίμηνο.
Το οικονομικό προφίλ της Ελλάδας
O ολλανδικός οίκος προβλέπει ανάπτυξη 0,7% φέτος και 1,6% το 2024, με τον πληθωρισμό να μειώνεται στο μισό από πέρυσι στο 4,3% φέτος και στο 2,4% το 2024. Η ανεργία θα παραμείνει σταθερά σε χαμηλότερα επίπεδα κοντά στο 11,5% ενώ το έλλειμμα του προϋπολογισμού από 4% το 2022 θα μειωθεί σε 2,9% και 2,4% την περίοδο 2023-2024.
Η εξομάλυνση της δημοσιονομικής πολιτικής θα βοηθήσει στην περαιτέρω μείωση του χρέους/ΑΕΠ, ενώ το ελληνικό αναπτυξιακό προφίλ αντανακλά πρόσφατα τις εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού. Η επιτάχυνση του πληθωρισμού κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (με αποκορύφωμα την κορύφωση του 12,1% τον Σεπτέμβριο) επιβάρυνε την κατανάλωση, η οποία παρουσίασε συρρίκνωση 0,1% σε τριμηνιαία βάση το τρίτο τρίμηνο του 2022, παρά τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις ενέργειας. Μαζί με την καθαρή επιβάρυνση των εξαγωγών, αυτό προκάλεσε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,5% το τρίτο τρίμηνο του 2022. Πιθανόν να ακολουθήσει παρόμοιο μοτίβο το τέταρτο τρίμηνο, παρά την επιβεβαιωμένη δημοσιονομική στήριξη και την επιβράδυνση του πληθωρισμού.
Οι προοπτικές για το 2023 παραμένουν αβέβαιες, αλλά το ΑΕΠ βρίσκεται πολύ πάνω από τα προ-πανδημικά επίπεδα. Οι εισπράξεις από τον τουρισμό επέστρεψαν στο ιστορικό τους ανώτατο επίπεδο το καλοκαίρι του περασμένου έτους, καθιστώντας απίθανο να δούμε περαιτέρω σημαντικά κέρδη το 2023.
Η ανάκαμψη που παρατηρήθηκε στην απασχόληση αποτέλεσε ισχυρό μοχλό της κατανάλωσης το α’ εξάμηνο του 2022, αλλά τώρα φαίνεται να χάνει την ισχύ της. Οι μεταβολές στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα θα εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις εξελίξεις του πληθωρισμού, με αναπόφευκτες παρενέργειες στην κατανάλωση. Οι επενδύσεις θα πρέπει, κατ' αρχάς, να παραμείνουν σχετικά υποστηριζόμενες χάρη στην εισροή των ευρωπαϊκών ταμείων ανάκαμψης, αλλά δεν θα είναι απρόσβλητες από την επίμονη αβεβαιότητα που περιβάλλει το κόστος των έργων.
Η δημοσιονομική πολιτική, αν και ενδεχομένως θα φιλοξενήσει κάποια επιπλέον προσωρινή στήριξη σε περίπτωση συνεχιζόμενων διαταραχών στις τιμές της ενέργειας, θα λάβει μια πιο πειθαρχημένη στροφή. Ο ελληνικός προϋπολογισμός για το 2023 στοχεύει στην επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο συνάδει με τη δημοσιονομική υπεραπόδοση του 2022 και μια πιο αισιόδοξη πρόβλεψη για το ΑΕΠ.
«Επί του παρόντος είμαστε λιγότερο αισιόδοξοι για την ανάπτυξη και παρόλο που το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να μην επιτευχθεί ελαφρά, βλέπουμε να υλοποιείται ωστόσο μια σημαντική μείωση του λόγου χρέους/ΑΕΠ προς το επίπεδο του 170%. Με μέση διάρκεια χρέους άνω των 18 ετών, η συνεχιζόμενη απότομη αύξηση των επιτοκίων μπορεί ακόμη να αντιμετωπιστεί βραχυπρόθεσμα χωρίς να εγείρει ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους. Η επίδραση του πληθωρισμού, αν και λιγότερο ισχυρή από ό,τι το 2022, θα εξακολουθήσει να λειτουργεί», καταλήγει η ING.