Το κόστος των ταξιδιών θα καθορίσει εν πολλοίς τις επιλογές των Ευρωπαίων ταξιδιωτών στο εγγύς μέλλον, με τον υψηλό πληθωρισμό και μια ενδεχόμενη ύφεση να εκτιμάται ότι θα επιβαρύνουν το διαθέσιμο εισόδημα και την τουριστική ζήτηση, καθυστερώντας την πλήρη ανάκαμψη του κλάδου στην Ευρώπη. Ανασταλτικά στην πλήρη επαναφορά του ευρωπαϊκού τουρισμού εκτιμάται ότι θα λειτουργήσουν επίσης ο εν εξελίξει πόλεμος στην Ουκρανία, καθώς και οι πρόσθετοι ταξιδιωτικοί περιορισμοί για τους Ρώσους.
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη έκδοση της τριμηνιαίας έκθεσης «European Tourism Trends & Prospects» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ταξιδιών (European Travel Commission - ETC), ο ευρωπαϊκός τουριστικός τομέας επέδειξε ισχυρή ανθεκτικότητα το καλοκαίρι, σε ένα περιβάλλον έντονων πληθωριστικών πιέσεων και σοβαρών ελλείψεων προσωπικού, δύο παραγόντων που λειτούργησαν ως τροχοπέδη για την ολική επαναφορά του.
Είναι ενδεικτικό ότι οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες κατέγραψαν τον Αύγουστο πτώση μόλις 11% σε σχέση με το 2019 ως προς τον αριθμό των πτήσεών τους, με την Ευρώπη να εκτιμάται ότι μέχρι το τέλος του 2022 θα έχει ανακάμψει κοντά στο 75% του 2019 σε επίπεδο όγκου εισερχόμενων ταξιδιών και την πλήρη επαναφορά της στα επίπεδα του 2019 να τοποθετείται το 2025. Σύμφωνα, πάντως, με το Eurocontrol, η Ελλάδα είναι μέχρι στιγμής η μοναδική χώρα που σημείωσε θετικό πρόσημο σε σχέση με το 2019 ως προς τον όγκο πτήσεων, καταγράφοντας τις καλύτερες επιδόσεις στην Ευρώπη, με αύξηση 4,1% για το τελευταίο διαθέσιμο τρίμηνο συγκριτικά με τα αντίστοιχα προ πανδημίας νούμερα.
Ενόψει της οικονομικής αβεβαιότητας και του αυξανόμενου πληθωρισμού, η ETC προβλέπει ότι οι ταξιδιώτες θα προτιμήσουν τα ταξίδια μικρών αποστάσεων, τα οποία είθισται να είναι πιο οικονομικά. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο, το κόστος των διακοπών θα αποτελέσει καθοριστικό παράγοντα επιλογής των επόμενων ταξιδιών ιδιαίτερα για τα νοικοκυριά που διαθέτουν χαμηλότερο διαθέσιμο εισόδημα. Αυτή η εξέλιξη αναμένεται να ευνοήσει την ανάκαμψη του τουρισμού στην Ευρώπη, καθώς τα ενδοευρωπαϊκά ταξίδια συνήθως είναι φθηνότερα σε σχέση με τα ταξίδια μεγάλων αποστάσεων. Σήμερα, τα ταξίδια μικρών αποστάσεων αντιπροσωπεύουν περίπου το 72% των συνολικών αποδράσεων στην Ευρώπη, με το ποσοστό αυτό να ενισχύεται περαιτέρω για τους υπόλοιπους μήνες του τρέχοντος έτους.
Στον αντίποδα, τα ταξίδια μεγάλων αποστάσεων στην Ευρώπη εξακολουθούν να βρίσκονται σε σημαντική ύφεση, καθώς επηρεάζονται κατά βάση από τους περιορισμούς που αφορούν κυρίως τους τουρίστες από την Ασία και τον Ειρηνικό. Αντίθετα, οι Αμερικανοί επισκέπτες δίνουν ώθηση στα ταξίδια μεγάλων αποστάσεων με προορισμό την Ευρώπη, επωφελούμενοι της ισοτιμίας δολαρίου - ευρώ. Το ενισχυμένο δολάριο έχει ήδη αποδειχθεί «σωτήριο» για πολλούς ευρωπαϊκούς προορισμούς, με τα τελευταία στοιχεία να δείχνουν ότι 3 στις 5 χώρες έχουν ανακτήσει μέχρι στιγμής τουλάχιστον το 70% του όγκου ταξιδιών από τις ΗΠΑ του 2019.
Η εικόνα του καλοκαιριού
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, περισσότεροι από τους μισούς προορισμούς σημείωσαν ανάκαμψη σε επίπεδο αφίξεων εξωτερικού τουλάχιστον στο 77% του 2019. Η ανάκαμψη αυτή καταγράφηκε κυρίως από προορισμούς της Νότιας Ευρώπης. Με βάση τα στοιχεία, τον Αύγουστο η Τουρκία (-5%), η Σερβία (-8%) και το Λουξεμβούργο (-9%) πέτυχαν το ισχυρότερο comeback στα προ πανδημίας μεγέθη.