«Η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι θέμα ασφάλειας και αξιοπιστίας για την Ένωση», υπογράμμισε η υπουργός Καγκελαρίας, αρμόδια για Ευρωπαϊκές και Συνταγματικές Υποθέσεις της Αυστρίας, Καρολίνε Έντσταντλερ, μιλώντας σε πάνελ με θέμα «Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και στρατηγικές προκλήσεις στα Δυτικά Βαλκάνια», στο πλαίσιο του συνεδρίου East Med & Southeast Europe, που διοργανώνει το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, στις Βρυξέλλες.
Στη συζήτηση, οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να τοποθετηθούν στο πώς μπορεί η διεθνής κοινότητα να διαχειριστεί τις εκκολαπτόμενες στρατηγικές προκλήσεις για τα Δυτικά Βαλκάνια από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με στόχο την επιστροφή στη σταθερότητα.
Λόγω της γεωγραφικής και πολιτιστικής τους εγγύτητας με το πολεμικό μέτωπο, τα Βαλκάνια βυθίζονται για ακόμη μια φορά σε ένα επικίνδυνο «μπρα ντε φερ» μεταξύ της Δύσης και της Ρωσίας, της Κίνας κ.ά και οι συμμετέχοντες συζήτησαν πώς θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με επιτυχία η κρίση και να προχωρήσει η πολυπόθητη ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ.
«Η ΕΕ δεν είναι ολοκληρωμένη χωρίς τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων. Τις χρειαζόμαστε αυτές τις χώρες ως εταίρους στην ΕΕ», σημείωσε η κ. Έντσταντλερ, υπογραμμίζοντας πως δεν πρέπει να ξεχνάμε τα κράτη αυτής της περιοχής.
Σημείωσε δε, ότι «τώρα έχουμε μια νέα μεθοδολογία που μας δίνει τη δυνατότητα να επιταχύνουμε τη διαδικασία ένταξης», γι' αυτό και θα πρέπει να διατηρηθεί ο ενταξιακός ρυθμός της Βόρειας Μακεδονίας και της Αλβανίας, να γίνουν βήματα και στην περίπτωση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και να προχωρήσει το ζήτημα του καθεστώτος απελευθέρωσης της βίζας με το Κόσοβο.
Σημείωσε, ωστόσο, ότι δεν υπάρχουν παρακάμψεις ή διαδικασίες fast track στη διαδικασία ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και φυσικά κανένας συμβιβασμός στο ζωτικής σημασίας ζήτημα της έννομης τάξης.
Θ. Ντόκος: Να πείσουμε με έργα και όχι λόγια τα Δ. Βαλκάνια ότι είμαστε ειλικρινείς
«Η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει ότι θα βοηθήσουμε τα Δυτικά Βαλκάνια να ενταχθούν στην Ένωση», τόνισε ο Θάνος Ντόκος, σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας του πρωθυπουργού, επισημαίνοντας πως θα πρέπει να δοθεί μια μικρή προτεραιότητα σε αυτή την πορεία στη Βόρεια Μακεδονία.
Προς επίρρωσιν, μάλιστα, της θέσης του, είπε πως θα πρέπει κάποιος να δει τον χάρτη για να καταλάβει γιατί είναι ζωτικής σημασίας η ένταξη των χωρών της περιοχής καθώς θα αντικρίσει μια «μαύρη τρύπα» στην Ευρώπη.
Ο κ. Ντόκος υπογράμμισε ότι θα πρέπει να πείσουμε με έργα και όχι λόγια τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων ότι είμαστε ειλικρινείς απέναντί τους και χαρακτήρισε πολύ σημαντικό ζήτημα τη διεύρυνση που έχει να κάνει με τις στρατηγικές επιλογές και το ίδιο το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Σημείωσε δε, ότι η Ευρώπη θα πρέπει να αποφύγει να μπει σε μια περίοδο εσωστρέφειας, όπου θα ζει ειρηνικά και με ευμάρεια χωρίς να προσπαθήσει να επηρεάσει το περιβάλλον της καθώς άλλες μεγάλες δυνάμεις δεν θα σεβαστούν αυτή την απόφαση, ενώ υπάρχουν και τα μεγάλα ζητήματα, όπως πχ η κλιματική αλλαγή και οι πληθυσμιακές μετακινήσεις που δεν γνωρίζουν σύνορα.
«Πρέπει να συμβάλλουμε στη σταθερότητα στη γειτονιά μας. Η περιχαράκωση δεν θα μας βγάλει πουθενά», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ντόκος και πρόσθεσε πως «η Ευρώπη πρέπει να πάρει μια στρατηγική απόφαση για τον ρόλο και το μέλλον της και δεν έχουμε ατέλειωτο χρόνο για να συζητούμε αυτά τα ζητήματα».
Ν. Χριστοδουλίδης: Δεν δώσαμε στα Δ. Βαλκάνια όσα τους είχαμε υποσχεθεί
Ο Νίκος Χριστοδουλίδης, πρώην υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας (2018-2022), υπογράμμισε επίσης την ανάγκη «να είμαστε ειλικρινείς με τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων», καθώς μέχρι στιγμής υπάρχουν κυρίως υποσχέσεις αλλά όχι απτά αποτελέσματα.
«Θα πρέπει να αποφασίσουμε εσωτερικά αν θέλουμε περισσότερα μέλη και μετά να πάμε σε αυτές τις χώρες και να τις αντιμετωπίσουμε με ειλικρίνεια», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Χριστοδουλίδης, υπογραμμίζοντας πως η διεύρυνση είναι από τα πιο σημαντικά εργαλεία της ΕΕ και με τον τρόπο που το χρησιμοποιούμε χάνει αυτή τη στιγμή την αποτελεσματικότητά του.
Σε σχέση με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ο κ. Χριστοδουλίδης υπογράμμισε πως «τα Δυτικά Βαλκάνια δεν έχουν "ανοσία" στις συνέπειες αυτής της κρίσης (πχ στον τομέα της ενέργειας)» και προειδοποίησε πως αν η ΕΕ δεν δράσει θα δημιουργηθεί κενό και άλλες δυνάμεις θα σπεύσουν να αναπληρώσουν αυτό το κενό.
Αναφέρθηκε ακόμη στην κόπωση που αισθάνονται ορισμένοι πολίτες στα Δυτικά Βαλκάνια από την όλη διαδικασία, με αποτέλεσμα να μην πιστεύουν πια στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων καθώς «δεν τους δώσαμε αυτά που τους είχαμε υποσχεθεί».
Μ. Ντβόρζακ: Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε τα Δ. Βαλκάνια
«Δεν έχουμε την πολυτέλεια να χάσουμε τα Δυτικά Βαλκάνια. Θα πρέπει να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν για να τους κρατήσουμε στο πλευρό μας και να τους εντάξουμε όσο το δυνατόν περισσότερο στις συζητήσεις και τις διαδικασίες μας», υπογράμμισε, τοποθετούμενος στη συζήτηση, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Τσεχίας Μάρτιν Ντβόρζακ (Martin Dvořák).
Υπογράμμισε δε, πως αυτή είναι μια πολύ σημαντική πρόκληση αυτή τη στιγμή στη σκιά της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ενώ σε ό,τι αφορά τις διαφοροποιήσεις στο πλαίσιο της Ομάδας των Χωρών του Βίσεγκραντ, στην οποία ανήκει και η χώρα του μαζί με την Πολωνία, την Ουγγαρία και τη Σλοβακία, σημείωσε ότι υπάρχει στήριξη στην ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων «αλλά δεν θα έλεγα ότι είναι μια ομοιογενής στάση αυτή».
Αναφερόμενος στην τσεχική προεδρία στο Συμβούλιο της ΕΕ, ανέφερε ότι αναπόφευκτα οι εξελίξεις στην Ουκρανία οδήγησαν το επίκεντρο στην κρίση που δημιουργήθηκε, ωστόσο, όπως είπε, δεν μπορούμε να ζητήσουμε από τα υποψήφια κράτη μέλη της Ένωσης να περιμένουν την αντιμετώπιση των συνεπειών αυτής της κρίσης, προτού γίνουν μέλη.
Ν. Ντιμιτρόφ: Θέμα ασφαλείας η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων
Χρησιμοποιώντας δύο πολύ δημοφιλή τραγούδια, το «Stairway to Heaven» των Led Zeppelin και το «Road to Nowhere» των Talking Heads περιέγραψε την ενταξιακή πορεία της χώρας του, στην έναρξή της και σήμερα, ο Νίκολα Ντιμιτρόφ (Nicola Dimitrov), πρώην υπουργός Εξωτερικών (2017-2020) της Βόρειας Μακεδονίας.
«Κάποιος που ήταν βρέφος το 2005, όταν ξεκινούσε η διαδικασία σήμερα ενηλικιώνεται, όμως είμαστε σχεδόν στο ίδιο σημείο (της ενταξιακής διαδικασίας)», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Ντιμιτρόφ, επισημαίνοντας πως «οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων παραμένουμε υποψήφιες χωρίς να κινούμαστε».
«Συνεχίζουμε να βάζουμε στο καλάθι της ΕΕ αλλά δεν μας επιστρέφονται πολλά», τόνισε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, υπογραμμίζοντας πως είναι η ώρα να παρθούν αποφάσεις.
Η ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων είναι απαραίτητη, είναι θέμα ασφαλείας, τόνισε -μεταξύ άλλων- ο κ. Ντιμιτρόφ.
Τη συζήτηση συντόνισε ο Ρόναλντ Φρόιντενσταϊν (Roland Freudenstein), αντιπρόεδρος και επικεφαλής του GLOBSEC (Βρυξέλλες).
H διάσκεψη, που αποτελεί πλατφόρμα διαλόγου και επικοινωνίας των πρωταγωνιστών των πολιτικών, θεσμικών και διπλωματικών εξελίξεων της Ανατολικής Μεσογείου και Νοτιοανατολικής Ευρώπης, πραγματοποείται στο Egmont Palace και διοργανώνεται σε συνεργασία με την εφημερίδα «Η Καθημερινή».
Το συνέδριο των Βρυξελλών είναι η επόμενη κίνηση του Φόρουμ να βρεθεί στα κέντρα αποφάσεων, μετά την επιτυχημένη ετήσια παρουσία του στην Ουάσιγκτον.
Γ. Βράιλας: Η Ελλάδα κόμβος ενέργειας και υποδομών
«Η Μεσόγειος πρέπει να είναι μία περιοχή ειρήνης και συνεργασίας» τόνισε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ, Ιωάννης Βράιλας, μιλώντας στο συνέδριο East Med & Southeast Europe, το οποίο διοργανώνει το Οικονομικό φόρουμ των Δελφών στις Βρυξέλλες.
«Για τον σκοπό αυτό, πρέπει να προωθήσουμε τη σταθερότητα και τις περιφερειακές συνέργειες, να δείξουμε σεβασμό στο διεθνές δίκαιο, τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και τις σχέσεις καλής γειτονίας, καθώς και να απέχουμε από επιθετικές στάσεις, προβοκάτσιες και ρεβιζιονιστικό λόγο», συμπλήρωσε.
Υπογράμμισε ότι «η Ελλάδα κάνει αυτό που της αναλογεί ενισχύοντας τη συνεργασία και υπογράφοντας συμφωνίες με πολλές χώρες της περιοχής που μοιράζονται αυτούς τους στόχους», ενώ επισήμανε ότι το Οικονομικό φόρουμ των Δελφών διοργανώνει το συνέδριο East Med & Southeast Europe «σε μια κρίσιμη καμπή για την Ευρώπη και τις περιοχές της ΝΑ Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου».
Ο κ. Βράιλας ανέφερε, επίσης, ότι «ο πόλεμος στην Ουκρανία μας ανάγκασε να επανεξετάσουμε όλες τις μεταψυχροπολεμικές βεβαιότητες που θεωρούσαμε πολύτιμες» συμπληρώνοντας ότι «η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι παρατεταμένες μάχες στην ευρωπαϊκή ήπειρο, η χρήση της ενέργειας και της μετανάστευσης ως όπλου, οι κατάφωρες παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου, ο υβριδικός πόλεμος, η απειλή μιας πυρηνικής καταστροφής - όλα αυτά μαζί συνιστούν εξελίξεις που θα ήταν αδιανόητες μέχρι πολύ πρόσφατα».
Επιπροσθέτως, σημείωσε ότι «τα θεμέλια της ευρωπαϊκής ασφάλειας και σταθερότητας βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο. Η ενεργειακή κρίση και οι επακόλουθες τεράστιες πληθωριστικές πιέσεις αποδυναμώνουν την κοινωνική συνοχή των κοινωνιών μας, απαιτώντας επείγουσες και κοινές ευρωπαϊκές ενέργειες».
«Σε αυτό το σκηνικό, η Νοτιοανατολική Ευρώπη χρειάζεται να αντιμετωπίσει τις δευτερογενείς επιπτώσεις του ουκρανικού πολέμου και την αποσταθεροποιητική επιρροή εξωτερικών δυνάμεων» ανέφερε, για να συμπληρώσει: Η Ελλάδα, «πάντα υποστήριζε τη διεύρυνση της ΕΕ προς τη ΝΑ Ευρώπη και πρωτοστάτησε στη διαδικασία που διαμορφώθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Θεσσαλονίκης το 2003. Σε αυτό το πνεύμα, χαιρετίσαμε θερμά την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Αλβανία και τη Βόρεια Μακεδονία. Επιπλέον, η πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής για χορήγηση καθεστώτος υποψήφιας χώρας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη θα μπορούσε επίσης να αποδειχθεί παράγοντας σταθερότητας του λαού της χώρας μπορεί να αδράξει την ευκαιρία».
Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην ΕΕ τόνισε ότι μετά τον τερματισμό του Μηχανισμού Ενισχυμένης Εποπτείας, η Ελλάδα «γίνεται γρήγορα ένας ελκυστικός επενδυτικός προορισμός και ένας κόμβος ενέργειας και υποδομών».
Τέλος, επισήμανε ότι η χώρα βρίσκεται «στην πρώτη γραμμή των συλλογικών προσπαθειών της ΕΕ για την αντιμετώπιση των προκλήσεων της εποχής μας - όπως αποδεικνύεται από τις πολλές προτάσεις που κατατέθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση για την οικονομική ανάκαμψη, το πιστοποιητικό εμβολιασμού ή πιο πρόσφατα για την ενέργεια, οι οποίες στη συνέχεια εγκρίθηκαν, μέσω συγκεκριμένων αποφάσεων της Επιτροπής και των εταίρων μας».
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ