Με πάνω από το 1/4 των vouchers να έχουν εξαργυρωθεί ή δεσμευτεί μέχρι σήμερα, το πρόγραμμα «Ανακυκλώνω, αλλάζω συσκευή» -για την απόσυρση ενεργοβόρων κλιματιστικών, ψυγείων και καταψυκτών και την αντικατάστασή τους με νέες συσκευές φιλικές στο περιβάλλον και πιο αποδοτικές ενεργειακά- προβλέπεται να καλύψει τελικά περίπου 220 χιλ. νοικοκυριά, ενώ θα μοχλεύσει περί τα 330 εκατ. ευρώ στην αγορά.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, για την εξέλιξη του προγράμματος έχουν εξαργυρωθεί ή δεσμευθεί σε επιχειρήσεις του λιανεμπορίου πάνω από 75.000 επιταγές (vouchers) από τις περίπου 290.000 συνολικά. Υπενθυμίζεται ότι με βάση επίσημα στοιχεία, ο αρχικός προϋπολογισμός του προγράμματος ανέρχεται σε 151.385.289 ευρώ για 151.410 δικαιούχους με 290.640 επιταγές.
Στο πρόγραμμα εφαρμόστηκαν κοινωνικά κριτήρια, οπότε εντάχθηκε σημαντικός αριθμός ευπαθών ομάδων αποσπώντας μερίδιο 61,33% στο σύνολο των δικαιούχων. Ειδικότερα, περιλαμβάνονται 19.773 ΑμεΑ (ποσοστό 13,06%), 43.986 μονογονεϊκές οικογένειες (29,01%) και 29.156 τρίτεκνοι και πολύτεκνοι (19,26%). Επίσης 1.884 (ή 1,24%) είναι οι μονογονεϊκές οικογένειες με μέλος με αναπηρία.
Δεδομένης της μεγάλης συμμετοχής νοικοκυριών με χαμηλά εισοδήματα, ο μεγάλος όγκος της ζήτησης (6 στα 10 νοικοκυριά) κατευθύνεται σε πιο οικονομικές συσκευές. Ως αποτέλεσμα, ένα μέρος της αξίας των επιταγών δεν εξαργυρώνεται στο κατάστημα και επαναπιστώνεται στο πρόγραμμα καθώς η επιδότηση ξεπερνά το ποσοστό που έχει οριστεί (π.χ. 50% της αξίας), οπότε το ποσό που περισσεύει, επιστρέφει στο πρόγραμμα.
Με βάση τους υπολογισμούς που κάνει το επιτελείο του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στο σημερινό δείγμα, υπολογίζεται ότι με αυτά τα «υπόλοιπα» δημιουργείται ευκαιρία για ένταξη στο πρόγραμμα επιπλέον 60-70 χιλ. νοικοκυριών, με αποτέλεσμα να φτάσει να καλύψει 210-220 χιλ. νοικοκυριά συνολικά (από τους 151.410 δικαιούχους αρχικά).
Ας σημειωθεί ότι ταυτόχρονα διερευνάται δυνατότητα εξασφάλισης νέων πόρων για την περαιτέρω επέκταση του προγράμματος, που είχε μεγάλη ανταπόκριση από το καταναλωτικό κοινό. Ήδη εξάλλου καλλιεργούνται προσδοκίες και στον επιχειρηματικό κόσμο, που προσβλέπει σε μελλοντική αναβάθμιση του αποτυπώματος του προγράμματος στην αγορά πάνω από μισό δισ. ευρώ.
Σε αυτή την πίτα διεκδικούν μερίδιο τόσο οι μεγάλοι retailers της ελληνικής αγοράς, από τον Κωτσόβολο, την Public/Media Markt και το Πλαίσιο, όσο και μικρότεροι παίκτες όπως Expert, Electronet, Welcome Stores, Euronics, αλλά και εταιρείες DIY όπως Praktiker, Leroy Merlin και συνολικά πάνω από 1.200 εγκεκριμένοι προμηθευτές σε όλη την Ελλάδα.
Τα στατιστικά, οι προθεσμίες και τα «υπόλοιπα»
Υπενθυμίζεται ότι κάθε αίτηση περιλαμβάνει αθροιστικά 1-3 συσκευές προς επιχορήγηση και ειδικότερα: έως 2 κλιματιστικά, 1 ψυγείο και 1 καταψύκτη. Επίσης κάθε επιταγή αντιστοιχεί σε μία συσκευή, οπότε ο μέγιστος αριθμός επιταγών που έχει λάβει κάθε δικαιούχος είναι 3. Δίνοντας το voucher στον έμπορο, ο καταναλωτής καλύπτει ένα μέρος της τιμής του προϊόντος, ίσο με την αξία του voucher. Την υπολειπόμενη αξία θα πρέπει να την εξοφλήσει με δικά του χρήματα.
Μέχρι σήμερα έχουν δεσμευθεί ή εξαργυρωθεί σε εμπορικά καταστήματα περισσότερα vouchers για ψυγεία. Είναι σχεδόν τα μισά (49,5%) από τα συνολικά 75.025 που έχουν δεσμευθεί. Ακολουθούν τα κλιματιστικά, με μερίδιο 41,5% και μετά οι καταψύκτες με 9%. Προς ανακύκλωση έχουν ήδη παραδοθεί σχεδόν οι μισές από τις παλιές συσκευές (31.718) που αποσύρονται.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το ανώτατο ποσό επιχορήγησης ανά συσκευή, δηλαδή η αξία του voucher, διαφοροποιείται ανάλογα με την κατηγορία του προϊόντος και το ποσοστό του ΦΠΑ (σε ορισμένες περιοχές της χώρας είναι κάτω από 24%, οπότε αναπροσαρμόζεται αναλογικά προς τα κάτω) ενώ το ποσοστό επιχορήγησης κυμαίνεται από 30% έως 50%, αναλόγως της εισοδηματικής κατηγορίας του δικαιούχου.
Σημειώνεται ότι η καταληκτική ημερομηνία για αγορές είναι η Παρασκευή, 16 Σεπτεμβρίου και η καταληκτική ημερομηνία παράδοσης συσκευής προς ανακύκλωση από τον ιδιώτη στον έμπορο είναι η Παρασκευή, 30 Σεπτεμβρίου.