«Όχι» λένε στην αποθήκευση φυσικού αερίου στην Ιταλία τρεις ηλεκτροπαραγωγοί της χώρας, η Mytilineos, η ΗΡΩΝ και η Motor Oil, μαζί με τον Ελληνικό Σύνδεσμο Ανεξάρτητων Ηλεκτροπαραγωγών (ΕΣΑΗ) και την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Εμπόρων Ενέργειας (EFET). Αντίθετα, υπέρ της επιλογής αυτής τάσσονται ΔΕΣΦΑ και Προμηθέας Gas ΑΕ.
Όπως προκύπτει από τα σχόλια που υποβλήθηκαν στη δημόσια διαβούλευση της ΡΑΕ για το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης, στην περίπτωση διαταραχής της προμήθειας φυσικού αερίου, οι ενστάσεις που διατυπώνονται για την αποθήκευση στη γειτονική χώρα σχετίζονται άμεσα με το υπέρμετρο κόστος που συνεπάγεται η λύση αυτή, όχι μόνον για τους προμηθευτές και τους ηλεκτροπαραγωγούς, αλλά και για τους καταναλωτές.
Ενδεικτικά, η Mytilineos αναφέρει ότι το κόστος για την εταιρία εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 50 εκατ. ευρώ. Σε περίπτωση κήρυξης κατάστασης συναγερμού, επισημαίνει, τα αποθέματα στην Ιταλία «είναι απολύτως επισφαλή», γεγονός που επιβεβαιώνεται από την ασάφεια της χρήσης των συγκεκριμένων ποσοτήτων. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει δυνατότητα επιπλέον διαθεσιμότητας του TAP για εισαγωγές από τη γειτονική χώρα, καθώς η χωρητικότητα του έχει ήδη δεσμευτεί για τις ποσότητες που εισάγουν κάθε μέρα προμηθευτές και ΔΕΣΦΑ. Η Mytilineos προτείνει αφενός οι προμηθευτές να έχουν τη διακριτική ευχέρεια να επιλέξουν πώς θα ανταποκριθούν στην υποχρέωση να διατηρούν ικανά αποθέματα αερίου και αφετέρου θεωρεί ότι η ενίσχυση της Ρεβυθούσας με το FSU είναι επαρκής για την κάλυψη των εγχώριων αναγκών.
Ασύμφορη κρίνεται και από την ΗΡΩΝ η υποχρέωση τήρησης στρατηγικού αποθέματος φυσικού αερίου στην Ιταλία. Η θέσπιση του μέτρου αυτού, επισημαίνει, από τη μία πλευρά δημιουργεί ζητήματα ανταγωνιστικότητας με άλλες θερμικές μονάδες που δεν χρησιμοποιούν αέριο και από την άλλη, επιβαρύνει αναιτιολόγητα την οικονομική κατάσταση της εταιρίας, σε σημείο αμφισβήτησης της βιωσιμότητας της.
Επιπλέον, η ΗΡΩΝ υποστηρίζει ότι ο νέος μηχανισμός με το πλαφόν στη χονδρεμπορική αγορά δεν επιτρέπει την ανάκτηση του κόστους προμήθειας φυσικού αερίου από την αγορά. Για τους λόγους αυτούς κρίνει την αποθήκευση στην Ιταλία αναποτελεσματική και αντιπροτείνει η Ελλάδα να ζητήσει από την Κομισιόν την εξαίρεση της από την υποχρέωση αυτή, με το επιχείρημα ότι «έχει στα σκαριά» την επένδυση της υπόγειας αποθήκης αερίου στην Καβάλα, η οποία, μάλιστα, συμπεριλαμβάνεται στα ευρωπαϊκά Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Motor Oil υπερθεματίζει της κατασκευής νέων υποδομών, όπως το FSRU στους Αγίους Θεοδώρους που προωθεί η εταιρία. Προκρίνει όχι τη διατήρηση αποθεμάτων στην Ιταλία από ηλεκτροπαραγωγούς, αλλά τη διατήρηση στρατηγικού αποθέματος μόνον από τον ΔΕΣΦΑ και τη διάθεση της ποσότητας αυτής ως αέριο εξισορρόπησης κατά τους μήνες, Νοέμβριος 2022-Μάρτιος 2023, μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Έτσι, προσθέτει, οι τιμές εξισορρόπησης θα αντικατοπτρίζουν τα κόστη μεταφοράς και αποθήκευσης με αντικειμενικό τρόπο και όλοι οι χρήστες ΕΣΦΑ θα έχουν την ίδια πρόσβαση και θα προβαίνουν σε συναλλαγές φυσικού αερίου εκμεταλλευόμενοι το χαρτοφυλάκιο τους.
Να διαγραφεί από το Σχέδιο Προληπτικής Δράσης η διατήρηση αποθεμάτων αερίου στην Ιταλία, λέει και ο ΕΣΑΗ, με το επιχείρημα ότι σε αυτήν την ασφυκτικά δύσκολη οικονομική συγκυρία νέες υποχρεώσεις για τους συμμετέχοντες στην αγορά θα πρέπει να «ζυγίζονται» με γνώμονα τα οφέλη που αποφέρουν. Κατά την άποψη του ΕΣΑΗ η αποθήκευση στην Ιταλία δεν έχει οφέλη ούτε για τους καταναλωτές, ούτε για τους συμμετέχοντες, ούτε για την εθνική οικονομία. Συμφωνεί δε με την ΗΡΩΝ για το αίτημα εξαίρεσης που πρέπει να υποστηρίξει η χώρα μας.
Η European Federation of Energy Traders (EFET) μιλά για περιττό κίνδυνο και πρόσθετο κόστος, αναδεικνύοντας κι αυτή το θέμα της χωρητικότητας του TAP.
Ο ΔΕΣΦΑ, στον αντίποδα, τάσσεται υπέρ της αποθήκευσης αερίου στην Ιταλία και τη διάθεση του μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Σε ό,τι αφορά τη διατήρηση στρατηγικών αποθεμάτων από τον ίδιο τον Διαχειριστή εκτιμά ότι δεν συμπεριλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του, ενώ επισημαίνει τον κίνδυνο το αέριο αυτό να μην μπορεί τελικά να πωληθεί μέσω του Χρηματιστηρίου Ενέργειας. Κάτι το οποίο θα δημιουργήσει, όπως λέει, πρόβλημα στη διαχείριση της εγχώριας αγοράς φυσικού αερίου και για το λόγο αυτό προτείνει αποθέματα να διατηρούν μόνον οι ηλεκτροπαραγωγοί.
Η Προμηθέας Gas, τέλος, δεν εμφανίζεται αρνητική στην αποθήκευση αερίου στην Ιταλία, υποστηρίζει, ωστόσο, ότι οι ποσότητες προς αποθήκευση να γίνουν με βάση το ποσοστό του κάθε προμηθευτή επί των εισαγωγών φυσικού αερίου στη χώρα μας και όχι με βάση το μερίδιο τους στην αγορά. Προτείνει μάλιστα η υποχρέωση αυτή να μην αναληφθεί από κάθε εισαγωγέα, αλλά συνολικά από τον μεγαλύτερο εισαγωγέα φυσικού αερίου στην ελληνική αγορά, όπως είχε γίνει και το 2018, δηλαδή, τη ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Σχόλια υπέβαλαν και η ΔΕΗ, η ΔΕΠΑ Εμπορίας και η ΕΔΑ Αττικής, ωστόσο, δεν δημοσιοποιήθηκαν, ύστερα από αίτημα τους, στο πλαίσιο των κανόνων της δημόσιας διαβούλευσης.