Τη δύσκολη πραγματικότητα την οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν οι καταναλωτές λόγω του δυσθεώρητου ενεργειακού κόστους αντικατοπτρίζουν τα ευρήματα της πανελλαδικής ποσοτικής έρευνας που πραγματοποίησε το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς (ΙΝΠ) σε συνεργασία με την ΚΑΠΑ Research.
Μία πραγματικότητα που, όπως προκύπτει από την έρευνα, τους αναγκάζει να υποβαθμίσουν τις ενεργειακές ανάγκες τους, οδηγώντας τους έτσι σε ενεργειακή φτώχεια.
Οι ερευνητές, Φερενίκη Βαταβάλη, ειδική επιστήμονας στο ΕΚΚΕ, Νίκος Κατσουλάκος, αναπληρωτής καθηγητής στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού και Ευαγγελία Χατζηκωνσταντίνου, δρ αρχιτέκτονας πολεοδόμος, κατέγραψαν για λογαριασμό του ΙΝΠ τη συμπεριφορά των καταναλωτών σε σχέση με την κατανάλωση ενέργειας στην κατοικία, με τα αποτελέσματα να λειτουργούν και ως βαρόμετρο για τις πολιτικές στήριξης της κυβέρνησης.
Πιο συγκεκριμένα, τα τελευταία δύο χρόνια:
- Ένα στα δύο νοικοκυριά δυσκολεύεται να καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες
- Επτά στα δέκα νοικοκυριά που δυσκολεύονται να καλύψουν τις ενεργειακές τους ανάγκες έχουν μηνιαίο οικογενειακό εισόδημα κάτω από 1.500 ευρώ
- Ένα στα τρία νοικοκυριά περιόρισε βασικές ανάγκες (φαγητό, φάρμακα κλπ.) για να καλύψει τα ενεργειακά κόστη
- Τέσσερα στα δέκα νοικοκυριά θερμαίνουν ένα μέρος της κατοικίας τους
- Τρία στα τέσσερα νοικοκυριά δεν έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας στο σπίτι τους
Σε σχέση με τους λογαριασμούς ρεύματος, η μέση αύξηση τον χειμώνα που πέρασε ήταν 42%. Ένα στα τρία νοικοκυριά καθυστερεί να πληρώσει τους λογαριασμούς ενέργειας, ενώ ένα στα δύο νοικοκυριά έλαβε λογαριασμούς με υπέρογκο ποσό πληρωμής.
Τι γίνεται στην Ευρώπη
Σε επίπεδο Ε.Ε., περίπου 7% των νοικοκυριών καθυστερεί την πληρωμή λογαριασμών, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 30%.
Στην Ε.Ε. περίπου το 8% των νοικοκυριών δηλώνει αδυναμία να κρατήσει το σπίτι του ζεστό, ενώ στη χώρα μας αυτό το ποσοστό ανέρχεται σε 35%.
Ενδιαφέρουσες είναι οι απόψεις που καταγράφηκαν και για την αποτίμηση των ενεργειακών πολιτικών.
- Τέσσερα στα 10 νοικοκυριά δεν βοηθήθηκαν από τις επιδοτήσεις για το ηλεκτρικό ρεύμα που ενσωματώθηκαν στους λογαριασμούς
- Επτά στα 10 νοικοκυριά δεν ευνοήθηκαν από μέτρα ή προγράμματα για τη μείωση του ενεργειακού κόστους (Εξοικονομώ, ΚΟΤ, επίδομα πετρελαίου, κ.λπ.)
- Δύο στα 3 νοικοκυριά δεν βοηθήθηκαν από την επιδότηση καυσίμων (fuel pass)
- Δύο στα 3 νοικοκυριά δεν πήραν επίδομα θέρμανσης
- Ένα στα δύο νοικοκυριά δεν βοηθήθηκε από τις επιδοτήσεις για το φυσικό αέριο
Όπως αποτυπώνεται στην έρευνα, οι ανεξέλεγκτες αυξήσεις στους λογαριασμούς ενέργειας διογκώνουν τα οικονομικά βάρη για τους καταναλωτές εκείνους που νοικιάζουν σπίτι και παράλληλα δυσκολεύουν τους ιδιοκτήτες κατοικιών να αποπληρώσουν δανειακές υποχρεώσεις.
Προκύπτει ακόμη ότι οι κατοικίες που προορίζονται για ενοικίαση δεν αναβαθμίζονται ενεργειακά, αλλά μόνον αυτές που είναι για ιδιοκατοίκηση.