Αυτός ο πόλεμος δεν αφορά την Ουκρανία ή την επέκταση του ΝΑΤΟ. Αφορά την ευρωπαϊκή τάξη που δημιουργήθηκε μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Τη θέση αυτή διατύπωσε ο Francis Fukuyama σε πάνελ με τον Ευάγγελο Μυτιληναίο, στο συνέδριο του Economist.
Ο γνωστός καθηγητής επικαλέστηκε άρθρο του Βλ. Πούτιν για να υποστηρίξει ότι ο πραγματικός μακροπρόθεσμος στόχος του είναι να αμφισβητήσει την παγκόσμια τάξη. Πιστεύει ότι ο Ρώσος πρόεδρος μετά την αποτυχία της επιχείρησης στο Κίεβο προσάρμοσε τον στρατηγικό του στόχο και επιδιώκει να καταλάβει τον ουκρανικό Νότο, προκειμένου να στραγγαλίσει την Ουκρανία και να προκαλέσει συνέχιση της επισιτιστικής κρίσης.
Επεσήμανε δε ότι η εκτίμηση της Ρωσίας είναι ότι θα καταφέρει να «κουράσει» τη Δύση.
Κατέθεσε, όμως, και μια αισιόδοξη οπτική. Εκτίμησε ότι δεν πρέπει να δεχτούμε ως βέβαιο το σενάριο παρατεταμένου πολέμου. Η Ρωσία είχε μέτρια κέρδη στο Ντονμπάς αλλά αν δεις τον χάρτη, είναι μικρά κέρδη σε ένα δίμηνο και μάλιστα με μεγάλο κόστος για τον στρατό της Ρωσίας. Τώρα η Ουκρανία παίρνει σύγχρονα όπλα από τη Δύση, όπως τα HIMARS, και με αυτά κατέστρεψε σε τέσσερις ημέρες έξι μεγάλα κέντρα πυρομαχικών. Παράλληλα, το ηθικό των Ρώσων θα αρχίσει να πέφτει.
Αν ο πόλεμος δεν κρατήσει τόσο όσο πολλοί πιστεύουν, θα υπάρξουν μεγάλες συνέπειες παγκοσμίως. Αν η Ουκρανία κερδίσει ξανά το μομέντουμ, πριν το τέλος του καλοκαιριού η κατάσταση θα αλλάξει σημαντικά.
Σε ό,τι αφορά την πιθανότητα ο Πούτιν να προσπαθήσει να αρχίσει διαπραγματεύσεις προκειμένου να διχάσει τη Δύση, εκτίμησε ότι είναι ένα σενάριο που δεν έχει μεγάλες πιθανότητες.
Ο Francis Fukuyama τόνισε ότι αν η Ουκρανία καταφέρει να απωθήσει τους Ρώσους, η Δημοκρατία θα πάρει μεγάλες ανάσες. Είχαμε καιρό να δούμε τέτοια ενότητα στο ΝΑΤΟ. Οι νέοι στην Ευρώπη δεν γνώρισαν ποτέ από κοντά τον πόλεμο ή το τι είναι «απολυταρχία».
Ο Ευάγγελος Μυτιληναίoς τοποθετήθηκε για το θέμα της ενέργειας. Έχουμε κάνει πολλά λάθη στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες, τόνισε, και τώρα τα βλέπουμε όλο και πιο καθαρά. Για παράδειγμα, δεν μας επιτράπηκε να κάνουμε επενδύσεις σε πετρέλαιο και αέριο. Το τραπεζικό σύστημα δεν χρηματοδοτούσε τέτοια projects πολύ πριν τον πόλεμο. Αδιαφορήσαμε για την επάρκεια του εφοδιασμού. Αυτή τη στιγμή, ο εφοδιασμός που θεωρούνταν δεδομένος, δεν είναι. Η Ευρώπη είναι σε πραγματικό κίνδυνο. «Οσο για τις τιμές δεν χρειάζεται να πω πολλά».
Η Ρωσία στον ενεργειακό τομέα είναι εξαιρετικά σημαντική. Από τη μια πλευρά, έχουμε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και από την άλλη, την Ευρώπη που οδεύει προς ύφεση. Ταυτόχρονα, με τόσα χρήματα που «τυπώθηκαν» τα τελευταία χρόνια, ο πληθωρισμός ανέβηκε και δυστυχώς με επιταχυνόμενο ρυθμό.
Αν κοπεί η ροή ρωσικού αερίου, οι προβλέψεις είναι εφιαλτικές, σημείωσε. Η τιμή του φυσικού αερίου ήδη προσεγγίζει τα 200 ευρώ η μεγαβατώρα, όταν προ κρίσης ήταν 20 ευρώ.
Ο Ευάγγελος Μυτιληναίoς αναφέρθηκε στη σημασία της επιτάχυνσης πράσινων έργων. Τόνισε ότι η Κομισιόν πιέζει προς αυτή την κατεύθυνση αλλά υπάρχει ένα «χρονικό κενό» δύο ή τριών χρόνων. Είναι μια «παγίδα θανάτου» για την Ευρώπη. Δεν ξέρω πώς θα αντιμετωπιστεί αυτή η κατάσταση, αν φτάσουμε στο χειρότερο σενάριο.
Σε ό,τι αφορά τον κίνδυνο να κοπεί το ρωσικό αέριο στην Ελλάδα, ο επιχειρηματίας σημείωσε ότι υπάρχουν εναλλακτικές με το LNG και τον αγωγό TAP. Είναι σχετικά μικρή αγορά, χρειάζεται 40-45 φορτία LNG για να καλύψει όλες τις ανάγκες. Εμείς έχουμε ήδη κλείσει 23-24, σημείωσε. Έσπευσε βέβαια να τονίσει ότι το κρίσιμο ερώτημα είναι πού θα βρεθεί το LNG.
Τέλος, κάνοντας μια πολιτική τοποθέτηση, σημείωσε ότι η Ευρώπη στηρίχθηκε για δεκαετίες στις ΗΠΑ για την ασφάλειά της και στη Ρωσία για τη φθηνή ενέργεια. Με αυτό τον συνδυασμό, κατάφερε να ευημερήσει. Τώρα η φθηνή ενέργεια έχει τελειώσει, ενώ ανάλογη είναι η εικόνα για τη «δωρεάν ασφάλεια» που προσέφεραν οι ΗΠΑ.
Μυτιληναίος: Δεν θα κόψει τις ροές η Ρωσία
Στο περιθώριο του συνεδρίου, ο κ. Μυτιληναίος επανέλαβε ότι η χώρα δεν θα έχει πρόβλημα με security of supply αλλά με το ύψος των τιμών. Εκτίμησε ότι η Ρωσία δεν θα κόψει τις ροές. Σε κάθε περίπτωση η εταιρεία έχει φροντίσει για την έγκαιρη προμήθεια LNG.
Σχετικά με τα μέτρα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση για την ανακούφιση των καταναλωτών είπε πως είναι σε σωστή κατεύθυνση. Όσον αφορά τον μηχανισμό, εκτίμησε ότι οι μεγάλες εταιρείες θα μπορούν να αναλάβουν το ρίσκο, αλλά οι μικρές θα δυσκολευθούν.
Τέλος, αποκάλυψε ότι έκανε εισήγηση στην εκτελεστική επιτροπή της Mytilineos για μείωση κατά 20% της ενεργειακής κατανάλωσης σε όλες τις δραστηριότητες της εταιρείας μέσα σε λιγότερο από ένα χρόνο, τονίζοντας ότι η εξοικονόμηση ενέργειας είναι η τελική λύση.