«Αφού ο πληθωρισμός ξεπέρασε το 10%, είναι ο κύριος αντίξοος άνεμος που θα εμποδίσει την αύξηση του ελληνικού ΑΕΠ το 2022», εξηγεί η γαλλική τράπεζα BNP Paribas. Η οικονομία έχει αποδειχθεί ανθεκτική μέχρι στιγμής και η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο ποσοστό από το 2010, ενώ το ΑΕΠ ανακάμπτει δυναμικά από το τέλος των μέτρων αποκλεισμού το 2020.
«Μια ύφεση είναι απίθανη φέτος, ιδίως από τη στιγμή που ο τουρισμός είναι προετοιμασμένος για μια σταθερή καλοκαιρινή περίοδο ενώ στις 20 Αυγούστου 2022, η Ελλάδα θα εξέλθει επισήμως από το πρόγραμμα ενισχυμένης οικονομικής εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο οποίο εντάχθηκε τον Ιούνιο του 2018», εξηγεί η τράπεζα. Τον Μάιο, η χώρα μας αποπλήρωσε το τελευταίο από τα δάνεια του ΔΝΤ (1,9 δισ. ευρώ) που είχε συνάψει κατά τη διάρκεια της κρίσης του 2011.
«Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε νέα επιτάχυνση του πληθωρισμού, δεδομένου ότι οι τιμές καταναλωτή αυξάνονται απότομα το πρώτο εξάμηνο του 2022», εξηγεί η τράπεζα. Για την ενίσχυση των μέτρων στήριξης των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, η κυβέρνηση διατήρησε τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ για την εστίαση και τις υπηρεσίες μεταφορών και επεκτείνει την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στο σύνολο του πληθυσμού το 2023 (προς το παρόν, η μείωση του φόρου ισχύει μόνο για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα). Ωστόσο, στη δημοσιονομική πολιτική της κυβέρνησης τα περιθώρια ελιγμών είναι πολύ στενά: ο ΟΟΣΑ προβλέπει πρωτογενές έλλειμμα 4,1% του ΑΕΠ το 2022.
Οι κίνδυνοι ύφεσης φαίνεται να είναι περισσότερο περιορισμένοι
«Μετά την ανάκαμψη κατά 8% το 2021, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε και πάλι έντονα το α' τρίμηνο του 2022 (+2,3% q/q), ενισχυμένο από την ιδιωτική κατανάλωση (+2,5% q/q) και τις επενδύσεις (+3,7% q/q). Στο τέλος του Q1 2022, ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ ήταν περίπου 2,5% υψηλότερος από τα προ της πανδημίας επίπεδα, ποσοστό τριπλάσιο από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Το ποσοστό ανεργίας υποχώρησε στο 12,5% τον Απρίλιο, το χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών. Αυτό το ποσοστό πρέπει να διατηρηθεί σε προοπτική, ωστόσο, δεδομένου ότι ο ενεργός πληθυσμός έχει συρρικνωθεί απότομα από το ξέσπασμα της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008/2009, ιδίως μεταξύ των νέων», επισημαίνει η BNP.
Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα
Η ελληνική οικονομία έχει αποδειχθεί ανθεκτική μέχρι στιγμής και οι κίνδυνοι ύφεσης φαίνεται να είναι περισσότερο περιορισμένοι από ό,τι στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η χώρα πιθανόν να επωφεληθεί από μια εξαιρετική καλοκαιρινή τουριστική περίοδο, αν και οι προοπτικές αυτές θα μπορούσαν να «αμαυρωθούν» κάπως από τις κοινωνικές αναταραχές και τις ελλείψεις εργατικού δυναμικού που μαστίζουν σήμερα την αεροπορική βιομηχανία.
Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου το 2ο εξάμηνο του 2022 επικεντρώνονται γύρω από τις συνέπειες της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής στην Ευρωζώνη (και την επακόλουθη άνοδο των αποδόσεων των ομολόγων) και τον πληθωρισμό. Ο τελευταίος εξαπλώνεται με ταχείς ρυθμούς και αυξήθηκε πάνω από το 10% τον Μάιο και οι τιμές εξακολουθούν να αποτελούν μακράν την κύρια κινητήρια δύναμη πίσω από την αύξηση του πληθωρισμού.
Παρά τις εντεινόμενες ανησυχίες για τον πιθανό κατακερματισμό της Ευρωζώνης και την απότομη άνοδο των αποδόσεων των ελληνικών κρατικών ομολόγων, η διαφορά με το γερμανικό Bund εξακολουθεί να είναι μικρότερη από ό,τι για την Ιταλία. Αυτό θα μπορούσε να αντανακλά εν μέρει ότι ορισμένα θεμελιώδη μεγέθη είναι τώρα πιο ευνοϊκά για την Ελλάδα. Παρόλο που το δημόσιο χρέος της είναι υψηλότερο από εκείνο της Ιταλίας, η ελληνική κυβέρνηση έχει περιορίσει τις ανάγκες αναχρηματοδότησής της (22,4% του ΑΕΠ το 2021, έναντι 30,6% στην Ιταλία) και αυτή η διαφορά θα πρέπει να συνεχίσει να διευρύνεται σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα φαίνεται επίσης να είναι πιο σταθερή από ό,τι στην Ιταλία, όπου ο συνασπισμός υπό την ηγεσία του Μάριο Ντράγκι παραμένει εύθραυστος. Ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απολαμβάνει μια άνετη κοινοβουλευτική πλειοψηφία (το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας κατέχει 158 έδρες σε σύνολο 300) και η δημοτικότητά του είναι υψηλή. Η Ελλάδα θα πραγματοποιήσει τις επόμενες εθνικές εκλογές το 2023, επισημαίνει η BNP Paribas, που δεν φαίνεται να ασπάζεται το σενάριο πρόωρων εκλογών.