Το Κέντρο για το Μέλλον της Εργασίας του Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών σε συνεργασία με την Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών και την υποστήριξη της Microsoft, διοργάνωσε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για τις ψηφιακές δεξιότητες με μεγαλύτερη ζήτηση και τους κινδύνους του ψηφιακού χάσματος για την ανάπτυξη της οικονομίας.
Η συζήτηση έλαβε χώρα με αφορμή έρευνα για τις ψηφιακες δεξιοτητες με την μεγαλύτερη ζήτηση στην Ελλάδα - που πραγματοποιήθηκε από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για λογαριασμό του Οικονομικού Φόρουμ Δελφών με την υποστήριξη της Microsoft- και αποτελεί την πρώτη έκδοση του «Delphi Insights», αφιερωμένη στις δεξιότητες που απαιτούνται στο τρέχον εργασιακό περιβάλλον στην Ελλάδα.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, ο κ. Κωστής Χατζηδάκης, Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, σημείωσε πως για πρώτη φορά η Ελληνική Πολιτεία προσανατολίζεται τόσο πολύ σε θέματα κατάρτισης, διαθέτοντας πάνω από 1 δισ. ευρώ για κατάρτιση. Παράλληλα σημείωσε πως σε 15 μέρες ξεκινάει ψηφιακό Προγραμμα για πράσινες δεξιότητες, που θα αφορά 80.000 ανέργους και θα υπάρξει αντίστοιχο προγραμμα για περίπου 150.000 εργαζόμενους έως το τέλος του 2022.
Από την πλευρά του ο κ. Μάκης Βορίδης, Υπουργός Εσωτερικών τόνισε πως πρέπει να εναρμονιστεί ο δημόσιος τομέας σε σχέση με τα νέα δεδομένα ψηφιακού μετασχηματισμού και πως οι απαιτήσεις της οικονομίας και της κοινωνίας σε σχέση με το επίπεδο των ψηφιακών υπηρεσιών και λειτουργιών αυξάνονται.
Ο κ. Γιάννης Τσακίρης, Υφυπουργός Αρμόδιος για τις Δημόσιες Επενδύσεις και το Εταιρικό Σύμφωνο για το Πλαίσιο Ανάπτυξης, με τη σειρά του πρόσθεσε πως μέσω του Επιχειρησιακού Προγράμματος “Ανάπτυξη Ανθρώπινου Δυναμικού” ένας μέρος των κεφαλαίων από τα 4,2 δισ. ευρώ θα διατεθούν για την κατάρτιση. Ο κ. Τσακίρης τόνισε πως αγορά και ακαδημαϊκή κοινότητα, απαιτείται να αποφασίσουν από κοινού για τις ανάγκες της αγοράς εργασίας μέσα από έρευνες, και η Πολιτεία θα βρίσκεται δίπλα τους να τους στηρίξει μέσω χρηματοδότησης, από προγράμματα του ΕΣΠΑ.
Ο Λεωνίδας Χριστόπουλος, Γενικός Γραμματέας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών, ανέφερε πως γίνεται σημαντική προσπάθεια για να ανέβει ο δείκτης για τις ψηφιακές δεξιότητες και πως δημιουργείται μια εθνική συμμαχία, για ένταξη φορέων και ακαδημαϊκής κοινότητας έτσι ώστε να χρηματοδοτηθούν δράσεις κατάρτισης. Σημείωσε πως βρίσκεται σε εξέλιξη ένα εθνικό στρατηγικό σχέδιο για την κατάρτιση των πολιτών, όπως εκπαίδευση μέσω των ΚΕΠ για τη χρήση του gov.gr, σε ότι αφορά τις έξυπνες πόλεις την κατάρτιση των δημοτικών υπαλλήλων για να μπορούν να χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες όπως επίσης και την εκπαίδευση των γυναικών που δραστηριοποιούνται στον αγροτικό τομέα σε συνεργασία με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
Η κα. Μαρίλη Μέξη, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Οξφόρδης,Επιστημονική διευθύντρια, Κέντρο για το Μέλλον της Εργασίας -Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, Ειδική Σύμβουλος για την ψηφιακή εργασία και την απασχόληση, Διεθνής Οργάνωση Εργασίας ΟΗΕ και Geneva Graduate Institute, τόνισε πως επιχειρήσεις/χώρες που δεν έχουν προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα δε θα καταφέρουν να επιβιώσουν στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον, ενώ οι χώρες που θα απορροφούν ψηφιακές άμεσες επενδύσεις θα είναι νικητές.
Συνεχίζοντας η κα. Μέξη πρόσθεσε πως η τεχνητή νοημοσύνη καθιστάται τεχνολογία γενικού σκοπού και επιφέρει αλλαγές στο τεχνολογικό περιεχόμενο των επαγγελμάτων. Αναφερόμενη στην έρευνα τόνισε πως ο βαθμός ωριμότητας πλήθους επιχειρήσεων στην Ελλάδα είναι χαμηλος, καθώς και πως οι περισσότερες επιχειρήσεις περιορίζονται στην χρήση βασικών τεχνολογικών δεξιοτήτων. Παράλληλα η έρευνα καταδεικνύει ότι πλήθος Ελληνικών επιχειρήσεων δεν είναι αρκετά ψηφιοποιημενες καθώς και το περιορισμένο τεχνολογικό περιεχόμενο πολλών επαγγελμάτων.
Κλείνοντας η κα. Μέξη σημείωσε πως πρέπει να στηριξουμε τις επιχειρήσεις ώστε να καταστούν κατάλληλοι υποδοχής του νέου ψηφιακού ταλέντου το οποίο σημαίνει ότι πρέπει να διασφαλίσουμε πως εταιρείες μπορούν να απορροφήσουν τις νέες τεχνολογίες και να τις ενσωματώσουν στην λειτουργία τους. Άρα χρειάζονται οι δράσεις για την ενδυνάμωση των επιχειρήσεων να συνδυαστούν με τις δράσεις για την ενίσχυση των ψηφιακών δεξιοτήτων των εργαζομένων.
Η κα. Μαριάννα Σκυλακάκη, Founder a8inea.com, στο πλαίσιο μιας ακόμη έρευνας που πραγματοποίησε το a8inea.com για λογαρισμό του Κέντρου για το Μέλλον της Εργασίας του Οικονομικου Φόρουμ των Δελφών τόνισε πως υπάρχει χάσμα στις προηγμενες δεξιότητες στην χώρα, ενώ πρόσθεσε πως το Ελληνικό περιβάλλον εμφανίζει μικρότερη ζήτηση σε προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες σε σχέση με χώρες του εξωτερικου.
Τις απόψεις της Ακαδημαϊκής Κοινότητας κατέθεσαν ο Μελέτιος Αθανάσιος Δημόπουλος, Πρύτανης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, ο Νίκος Παπαϊωάννου, Πρύτανης, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, ο Γιώργος Λεκάκος, Αντιπρύτανης Έρευνας και δια Βίου Μάθησης, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, η Χρυσή Βιτσιλάκη, Πρυτάνισσα Πανεπιστημίου Αιγαίου, ο Γιώργος Δουκίδης, Καθηγητής Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, Μέλος του Ανωτάτου Συμβουλίου της Εθνικής Αρχής Ανώτατης Εκπαίδευσης.
Όλοι συμφώνησαν πως τα πανεπιστήμια σε συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα έχουν κάνει σημαντικά βήματα προσαρμογής στη νέα ψηφιακή εποχή, με τη δημιουργία νέων τμημάτων για ψηφιακές δεξιότητες και την εισαγωγή νέων προγραμμάτων και πτυχίων. Ωστόσο ο αριθμός αποφοίτων σε ψηφιακές δεξιότητες είναι ακόμη μικρός σε σύγκριση με άλλες χώρες. Για αυτό και ζητούν τη στήριξη της πολιτείας ώστε να υπάρξει πρόοδος στο πεδίο αυτό.
Από την πλευρά τους στελέχη του ιδιωτικού τομέα τόνισαν πως χρειάζεται να μειωθεί το μισθολογικό κόστος και να δοθούν υψηλότεροι μισθοί, γιατί αυτή τη στιγμή ο διεθνής ανταγωνισμός, είναι μεγάλος και πολλοί Έλληνες εργαζόμενοι με υψηλή ψηφιακή εξειδίκευση μένουν στην Ελλάδα αλλά επιλέγουν μέσω τηλεργασίας να εργάζονται για επιχειρήσεις του εξωτερικού ή να εγκαταλείψουν τη χώρα.
Παράλληλα ο ιδιωτικός τομέας ζητάει να εναρμονιστεί το τοπίο σε σχέση με την πιστοποίηση των ψηφιακών δεξιοτήτων, να εμπεδωθεί στην αγορά εργασίας μια εταιρική κουλτούρα όπου θα αναπτύξει θετικά τη σύνδεση εκπαίδευσης των εργαζομένων σε θέματα ψηφιακών δεξιοτήτων, ώστε να διαμορφωθούν εργαζόμενοι “υπερ-τεχνολόγοι”. Ταυτόχρονα απαιτείται να ενισχυθεί η κατάρτιση, σε ψηφιακά ζητήματα και σε άλλες τεχνολογίες, για τους μάνατζερ και για τις ΜμΕ, οι οποίες χρειάζονται κατάρτιση, εκπαίδευση και δικτύωση ώστε να εντάξουν στη λειτουργία τους πιο προηγμένες ψηφιακές τεχνολογίες που είναι αναγκαίες για την επιβίωσή τους στο διεθνές ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν υψηλόβαθμα στελέχη από εταιρείες – σημαντικούς εργοδότες στην Ελληνική Οικονομία - μεταξύ των οποίων: ο κ. Ιάκωβος Καργαρώτος, Vice Chairman, Philip Morris International, ο κ. Θεοδόσης Μιχαλόπουλος, CEO, Microsoft, ο κ. Λεωνίδας Κωβαίος, CIO, Ελληνικά Πετρέλαια, ο κ. Χαράλαμπος Μπακολιάς, CEO, Ansys, ο κ. Βύρων Νικολαΐδης, Ιδρυτής και Διευθύνων Σύμβουλος, PEOPLECERT GROUP, ο κ. Θεόφιλος Βασιλειάδης, CEO, kariera.gr, η κα. Έλενα Στυλιανού, Managing Partner, RSM Greece, ο κ. Κυριάκος Σαμπατάκης, Country Managing Director, Accenture, ο κ. Μιχάλης Τσαρμπόπουλος, Chief Digital Officer, Alpha Bank, ο κ. Χάρης Μυγδάλης, Group Chief Digital Officer, Eurobank, ο κ. Βασίλης Κουτεντάκης, Executive General Manager της Τράπεζα Πειραιώς και ο κ. Κωνσταντίνος Τάκος, Head of People & Change Consulting, PWC.
Τα βασικά συμπεράσματα της σημερινής συζήτησής για τις ελλείψεις ψηφιακών δεξιοτήτων στον εργασιακό τομέα είναι πως προκύπτει ένα χάσμα στις προηγμένες ψηφιακές δεξιότητες στην Ελλάδα. Πιο συγκεκριμένα:
- Πολλοί εργοδότες αναφέρουν την έλλειψη ψηφιακών δεξιοτήτων και ειδικευμένου τεχνολογικού ταλέντου ως σημαντικό εμπόδιο στον ψηφιακό μετασχηματισμό τους.
- Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις δυσκολεύονται να απορροφήσουν τις νέες τεχνολογίες και έτσι εμφανίζουν χαμηλό βαθμό ψηφιακής ωρίμανσης με αποτέλεσμα η ζήτηση για προηγμένες δεξιότητες να είναι χαμηλή
- Το χάσμα δεξιοτήτων εμφανίζεται εντονότερο σε ψηφιακά ώριμους τομείς όπως το ελληνικό τεχνολογικό οικοσύστημα, γεγονός που υποδηλώνει ότι είναι πιθανό να γίνει πιο πιεστικό πρόβλημα τα επόμενα χρόνια, καθώς η ψηφιοποίηση της ελληνικής οικονομίας θα επιταχύνεται.
- Την ανάγκη καλύτερου εξοπλισμού του συστήματος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης για να καταστεί δυνατός ο ψηφιακός μετασχηματισμός, ευθυγραμμίζοντας τα προγράμματα σπουδών με τις ανάγκες της αγοράς εργασίας
- Η χρήση big data μπορεί να επιτρέψει την καλύτερη χαρτογράφηση των μεταβαλλόμενων απαιτήσεων στην αγορά εργασίας, μέσω αποτελεσματικών συστημάτων παρακολούθησης.
- Τα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης, η μαθητεία στις ΤΠΕ, η εκπαίδευση στο χώρο εργασίας, αλλά και οι ελεύθερα προσβάσιμες διαδικτυακές πλατφόρμες μάθησης μπορούν επίσης να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο.