Κίνδυνο να μείνουν χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, ήτοι ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, αντιμετωπίζουν περισσότεροι από 250.000 μη μισθωτοί. Η προθεσμία να ρυθμίσουν τα χρέη τους λήγει και από τους συνολικά 750.000, μόλις 200.000 εκτιμάται ότι έχουν ήδη καταφύγει στον ΕΦΚΑ για ρύθμιση. Υπάρχουν βέβαια και περίπου 300.000 κακοπληρωτές, που ούτως ή άλλως δεν πληρώνουν και κατά συνέπεια δεν έχουν ούτε τώρα κάλυψη.
Αναλυτικά, μόλις 200.000 ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες εκτιμάται ότι προσέφυγαν στον ΕΦΚΑ και ρύθμισαν εν μέρει ή στο σύνολο τις οφειλές τους, ενώ άλλοι 250.000-300.000 κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη, εάν δεν ρυθμίσουν τα χρέη τους.
Συνολικά, από τον ΕΦΚΑ υπολογίζεται ότι περίπου 750.000 μη μισθωτοί ήταν αυτοί που δεν είχαν ρυθμίσει τις οφειλές τους μέσω των 72 δόσεων ή της πάγιας ρύθμισης των 12 δόσεων στις αρχές Μαρτίου, κάτι που ανάγκασε την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να θεσμοθετήσει μόνο για φέτος τη δυνατότητα πληρωμής μόνο των ποσών που αντιστοιχούν στις εισφορές του κλάδου υγείας. Από αυτούς βέβαια, περίπου 250.000-300.000 θεωρούνται στρατηγικοί κακοπληρωτές, με χρέη και τα προηγούμενα έτη. Συνεπώς, μένουν άλλοι 250.000 με 300.000 που πλέον πρέπει να σπεύσουν να πληρώσουν.
Η προθεσμία λήγει στις 31 Μαΐου και εάν δεν καλύψουν την οφειλή, κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς δωρεάν ιατροφαρμακευτική κάλυψη (λήψη ασφαλιστικής ικανότητας). Από τον ΕΦΚΑ μάλιστα διαμηνύουν ότι δεν θα υπάρξει άλλη παράταση. Αυτό στην πράξη σημαίνει πως από την 1η Ιουνίου και μετά, ασφαλιστική ικανότητα θα συνεχίσουν να έχουν όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες δεν έχουν οφειλές προς το ΚΕΑΟ καθώς και όσοι έχουν οφειλές, τις οποίες όμως έχουν ρυθμίσει.
Η κατ’ εξαίρεση διάταξη που ισχύει μόνο για φέτος, δίνει τη δυνατότητα παράτασης της ασφαλιστικής ικανότητας σε όσους έχουν καταβάλει εντός του 2021 ή καταβάλλουν εντός του 2022, αναδρομικά για το έτος 2021, το ποσό που αντιστοιχεί στην ετήσια εισφορά για παροχές σε είδος και σε χρήμα. Πρόκειται για την τελευταία ευκαιρία που έχουν οι μη μισθωτοί να σπεύσουν να πληρώσουν έστω τις εισφορές υγείας, ή και να ρυθμίσουν τις οφειλές με την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων. Στην περίπτωση βέβαια που ο ΕΦΚΑ δεν τους δώσει από την 1η Ιουνίου ασφαλιστική ενημερότητα, παρότι δεν έχουν οφειλές, τότε υπάρχει και σχετική πλατφόρμα στην οποία μπορούν να υποβάλουν σχετικό αίτημα ηλεκτρονικά -χωρίς να μεταβούν σε υποκατάστημα.
Αναλυτικά, και προκειμένου να μη μείνουν χωρίς ιατροφαρμακευτική κάλυψη εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και αυτοαπασχολούμενοι, οι οποίοι «χτυπήθηκαν» από τον κορωνοϊό και δεν κατάφεραν να εντάξουν τα χρέη της πανδημίας στη ρύθμιση των 72 δόσεων, το υπουργείο Εργασίας προχώρησε στην ψήφιση διάταξης που ορίζει ότι θα μπορέσουν να λάβουν ασφαλιστική ικανότητα, με την προϋπόθεση ότι θα καταβάλουν από 660 έως και 792 ευρώ. Το ποσό προκύπτει από το δωδεκαπλάσιο της μηνιαίας ασφαλιστικής κατηγορίας για παροχές σε είδος και σε χρήμα, την οποία είχαν επιλέξει για το έτος 2021. Για την 1η ασφαλιστική κατηγορία, οι εισφορές υγείας είναι 55 ευρώ τον μήνα και ο ΕΦΚΑ ζητεί 660 ευρώ προκειμένου να υπάρξει κάλυψη, ενώ για τις υπόλοιπες 5 κατηγορίες η εισφορά υγείας σε είδος και σε χρήμα είναι της τάξης των 66 ευρώ, ήτοι απαιτούνται 792 ευρώ για να έχουν οι μη μισθωτοί για χρέη εντός του 2021, ιατροφαρμακευτική κάλυψη.
Προσοχή όμως. Από την 1η Μαρτίου 2023 θα εφαρμοστεί το καθεστώς που ίσχυε πάντοτε και που προβλέπει την παροχή ασφαλιστικής ικανότητας σε όσους μη μισθωτούς δεν οφείλουν ή σε εκείνους που έχουν ρυθμισμένες οφειλές.
Δημοσιοποίηση μεγαλοοφειλετών
Εν τω μεταξύ, στα… μανταλάκια αναμένεται να κρεμάσει ο ΕΦΚΑ τους οφειλέτες με πάνω από 150.000 ευρώ χρέος. Γενικό έγγραφο του φορέα ενημερώνει τις υπηρεσίες να προβούν σε όλες τις απαιτούμενες ενέργειες προκειμένου να βεβαιωθεί ότι οι οφειλέτες δεν εξαιρούνται από τη διαδικασία και έτσι, να αποστείλει τις τελικές λίστες με τα στοιχεία των μεγαλοοφειλετών στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Η δημοσιοποίηση των ονομάτων θα γίνει στον διαδικτυακό τόπο της ΓΓΔΕ.
Βάσει νόμου, οι οφειλές θα αναρτώνται εφόσον η βασική ληξιπρόθεσμη οφειλή προς τους φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης υπερβαίνει ανά φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα το ποσό των 150.000 ευρώ και η καταβολή της καθυστερεί για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του έτους. Οι διαδικασίες από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΕΦΚΑ θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 22/06/2022.