Την προεργασία για εκδόσεις συμπληρωματικών κεφαλαίων έχουν ξεκινήσει οι εγχώριες τράπεζες, προκειμένου να αξιοποιήσουν οποιοδήποτε «παράθυρο ευκαιρίας» δώσουν οι αγορές ως το τέλος της χρονιάς.
Παρότι, προς το παρόν, το περιβάλλον είναι απαγορευτικό, από πλευράς τιμολόγησης, για εκδόσεις που συνυπολογίζονται στην ελάχιστη απαίτηση ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων (Minimum Requirement of Own Funds and Eligible Liabilities - MREL), εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα έχουν αναθέσει σε ξένες επενδυτικές τράπεζες τη διερεύνηση αγοράς, ποντάροντας ότι στο διάστημα Ιουνίου-Ιουλίου το κλίμα θα βελτιωθεί.
Αν οι παραπάνω προσδοκίες δεν επιβεβαιωθούν, οι εκδόσεις θα μετατεθούν για το Β' εξάμηνο, περίοδος, όμως, που μπορεί να ενέχει αυξημένο πολιτικό ρίσκο, λόγω ενδεχόμενης πρόωρης προσφυγής σε εκλογές ή έντασης του προεκλογικού κλίματος.
Θεωρητικά, οι τράπεζες θα μπορούσαν να μεταθέσουν τις εκδόσεις, τις οποίες προγραμμάτιζαν για φέτος, κατανέμοντάς τες στην τριετία 2023-25, καθώς η Ευρωπαϊκή Αρχή Εξυγίανσης δεν έχει θέσει δεσμευτικούς ενδιάμεσους σταθμούς ως προς την επίτευξη ελάχιστων απαιτήσεων MREL την 1η Ιανουαρίου 2026.
Πρόκειται για σημαντική λεπτομέρεια, που, όμως, δεν λύνει τα χέρια των διοικήσεων, λόγω του ύψους των εκδόσεων στις οποίες πρέπει να προχωρήσουν την τετραετία 2022-25, αλλά και των ενδιάμεσων απαιτήσεων που έχουν τεθεί ενδεικτικά από την Αρχή Εξυγίανσης.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, εκτιμάται ότι οι τέσσερις τράπεζες θα βγουν στις αγορές με μία τουλάχιστον έκδοση, αντλώντας σε αυτή την περίπτωση χαμηλότερο ποσό σε σχέση με αυτό που είχαν προγραμματίσει προ γεωπολιτικής κρίσης (σ.σ. άντληση, μέσω Tier II ή senior preferred bonds, περίπου 1 δισ. από κάθε τράπεζα).
Το συνολικό ύψος των εκδόσεων στις οποίες πρέπει να προχωρήσουν ως το τέλος του 2025 οι Πειραιώς, Alpha, Eurobank και Εθνική αγγίζει τα 14,5 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί περίπου σε 9,7% του σταθμισμένου σε κίνδυνο ενεργητικού. Πρόκειται για το υψηλότερο νούμερο, μεταξύ των ευρωπαϊκών τραπεζών, εξαιτίας της μακράς αποχής από τέτοιες εκδόσεις, που προκάλεσε η πολυετής κρίση χρέους.
Αν οι συστημικές τράπεζες δεν προχωρήσουν φέτος σε περιορισμένες εκδόσεις Tier II ή senior preferred, το ποσό θα ανακατανεμηθεί στην τριετία 2023-25, αυξάνοντας το μέσο ύψος των ετήσιων εκδόσεων σε περίπου 4,8 δισ. ευρώ για τις τέσσερις τράπεζες αθροιστικά. Επιπρόσθετα, μικρές αποκλίσεις ως προς τον ενδιάμεσο στόχο της 1ης Ιανουαρίου 2022 σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς, από κάποιες τράπεζες, καθιστώντας δυσχερέστερη την ολοσχερή αναβολή του φετινού προγράμματος.
Υπενθυμίζεται ότι το ύψος των εκδόσεων αποτέλεσε μια από τις παραμέτρους πίεσης των τραπεζικών ομολόγων, στις αρχές του έτους, λόγω της ανησυχίας των επενδυτών για την άντληση 14,5 δισ. ευρώ σε πληθωριστικό περιβάλλον και σε ανοδικό κύκλο επιτοκίων. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία και οι πρωτόγνωρες κυρώσεις της Δύσης εις βάρος της Ρωσίας επιδείνωσαν έτι περαιτέρω το περιβάλλον, ανεβάζοντας αισθητά τις αποδόσεις.
Σημειώνεται ότι τα επιχειρησιακά πλάνα των εγχώριων τραπεζών περιλαμβάνουν χαμηλά κόστη εκδόσεων ομολόγων. Ενδεικτικά, αναφέρεται πως για άντληση κεφαλαίων συνολικού ύψους 3,7 δισ. ευρώ, συστημική τράπεζα έχει υπολογίσει μέσο κουπόνι περίπου 2,5% (σ.σ. η χαμηλότερη έκδοση του 2021 είχε κουπόνι 3,8%) και συνολικό κόστος τετραετίας περίπου 80 εκατ. ευρώ.
Η επίτευξη της ελάχιστης απαίτησης ιδίων κεφαλαίων και επιλέξιμων υποχρεώσεων δείκτη MREL ως την 1/1/2026 αποτελεί ένα κρίσιμο σκαλοπάτι στην προσπάθεια τραπεζικής ενοποίησης καθώς αποσκοπεί στη διασφάλιση της αξιοπιστίας του καθεστώτος εξυγίανσης. Διασφαλίζει, δηλαδή, ότι τα πιστωτικά ιδρύματα θα διαθέτουν επαρκή χρηματοοικονομικά μέσα, επιλέξιμα για διαγραφή ή μετατροπή σε μετοχικό κεφάλαιο, ώστε να μπορούν να απορροφήσουν ζημίες χωρίς να θέσουν σε κίνδυνο τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα ή να απαιτηθεί η διάσωσή τους με δημόσιους πόρους.
Ο δείκτης MREL, εκφραζόμενος ως ποσοστό του σταθμισμένου βάσει κινδύνου ενεργητικού, δεν περιλαμβάνει την απαίτηση Συνδυασμένου Αποθέµατος Ασφαλείας (Combined Buffer Requirement - CBR), η οποία ανέρχεται σε 3,25%.