Καλή η αύξηση του κατώτατου μισθού αλλά δεν αρκεί μπροστά στις προκλήσεις των πολλαπλών κρίσεων που αντιμετωπίζουν, λένε στην πλειονότητά τους στο Euro2day.gr εκπρόσωποι επιχειρηματικών φορέων απ' όλο το φάσμα της αγοράς, που συγκλίνουν σε γενικές γραμμές στο ότι απαιτείται επιπλέον μείωση του μη μισθολογικού κόστους και στήριξη για τη διαχείριση του ενεργειακού κόστους. Έτσι εκτιμούν ότι θα ενισχυθεί η ρευστότητά τους και θα αποφευχθεί ο κίνδυνος εκτίναξης της αδήλωτης εργασίας ενώ θα ωφεληθούν τόσο νοικοκυριά όσο και επιχειρήσεις.
Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, η κυβέρνηση εκτιμά ότι με την αύξηση του κατώτατου μισθού για το 2022 σωρευτικά κατά 9,7% (2% από 1ης Ιανουαρίου και 7,5% από 1ης Μαΐου) υπερκαλύπτει την αύξηση του πληθωρισμού, ο οποίος τον Μάρτιο ήταν 8,9% και σε συνδυασμό με τα άλλα μέτρα που εφαρμόζει, αντιμετωπίζει σε μεγάλο βαθμό την άνοδο του κόστους ζωής, ιδίως για τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.
Ωστόσο, βιοτέχνες, έμποροι και μικρομεσαίοι επιχειρηματίες προσβλέπουν και σε μείωση των εργοδοτικών εισφορών και του ΦΠΑ για να αντεπεξέλθουν στο επιπλέον κόστος. Από την πλευρά τους, τα στελέχη μεγάλων οργανισμών, αν και απασχολούν εργαζόμενους με αμοιβές πάνω από τον κατώτατο μισθό, αναγνωρίζουν τα άμεσα οφέλη για μερίδα εργαζομένων (650.000 απασχολούμενοι με κατώτατο μισθό) και εκτιμούν ότι η απόφαση θα δημιουργήσει, αφενός, τάση αυξήσεων στις κλαδικές συμβάσεις και αφετέρου, πίεση για βελτίωση των συνθηκών εργασίας. Παρακάτω παρουσιάζονται ενδεικτικές θέσεις φορέων της αγοράς.
Αντίβαρο στις πληθωριστικές πιέσεις βλέπουν τα στελέχη
Ικανοποίηση επικρατεί στους κόλπους των ανώτατων στελεχών επιχειρήσεων για τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού. Συνοψίζοντας τις απόψεις των μελών της Εταιρείας Ανωτάτων Στελεχών Επιχειρήσεων (ΕΑΣΕ), ο Βασίλης Ραμπάτ (καθώς και πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος, Xerox Hellas) δήλωσε στο Euro2day.gr: «Ως ΕΑΣΕ είμαστε ιδιαίτερα ικανοποιημένοι από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού για την αύξηση του κατώτατου μισθού, η οποία θα λειτουργήσει ως αντίβαρο για τις πληθωριστικές πιέσεις, τονώνοντας την οικονομία σε μία εποχή κλυδωνισμών που έχει ενταθεί με τον πόλεμο στην Ουκρανία και το παρατεταμένο λοκντάουν στη Σαγκάη. Η ενίσχυση της αγοράς με μέτρα όπως αυτό που ανακοινώθηκε είναι απαραίτητη για να συνεχίσει η χώρα την πορεία της προς την ανάκαμψη».
Ευπρόσδεκτη η αύξηση 7,5% αλλά δεν είναι η λύση, λένε οι σύμβουλοι
Από την πλευρά του, ο Σύνδεσμος Εταιρειών Συμβούλων Μάνατζμεντ Ελλάδας (ΣΕΣΜΑ) υποδέχθηκε με σχετική ικανοποίηση την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 50 ευρώ. Αν και ο ΣΕΣΜΑ εκπροσωπεί εταιρείες που απασχολούν στελέχη αμειβόμενα με μισθούς πάνω από τον κατώτατο μισθό, έχει ενδιαφέρον για το θέμα, καθώς τα μέλη του -συμβουλευτικές εταιρείες- συνεργάζονται με πελάτες σε όλους τους κλάδους της αγοράς, όπου ενδέχεται να απασχολούνται χαμηλόμισθοι. Όπως σημειώνει στο Euro2day.gr ο Γιώργος Ραουνάς, πρόεδρος του ΣΕΣΜΑ (και συνεταίρος-γενικός διευθυντής της KPMG στην Ελλάδα), «η αύξηση της τάξης του 7,5% είναι σημαντική, είναι προφανώς επιθυμητή και ευπρόσδεκτη, αλλά δεν επιλύει για τους εργαζόμενους τα θέματα που ανακύπτουν τους τελευταίους μήνες από τα υψηλά κόστη ενέργειας και βασικών αγαθών. Θα καλύψει οριακά και για ορισμένες περιπτώσεις, των πιο ευάλωτων ομάδων, την επιβάρυνση». Σχολιάζει ότι οι αποφάσεις προφανώς έχουν συνεκτιμήσει τα δημοσιονομικά δεδομένα, αλλά το ουσιαστικό που πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι πώς θα δημιουργήσουμε καλύτερα αμειβόμενες θέσεις εργασίας. «Το μέλημα των εταιρειών μας είναι να αμείβεται επαρκώς η εργασία και να υπάρχει έλεγχος για την προστασία των εργαζομένων», τονίζει χαρακτηριστικά ο κ. Ραουνάς, προσθέτοντας και τη σημασία της μείωσης των εργοδοτικών εισφορών, που θα μπορούσε εμμέσως να συνεισφέρει περαιτέρω στη βελτίωση του εισοδήματος των εργαζομένων.
Μείωση ΦΠΑ και μέτρα για το ενεργειακό κόστος ζητούν οι ΜμΕ
Κάθε παρέμβαση ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των εργαζομένων-καταναλωτών είναι θετική για την αγορά, σύμφωνα με τη Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Ελλάδος (ΓΣΕΒΕΕ), που θεωρεί ότι η απόφαση της κυβέρνησης να επισπεύσει την αύξηση του κατώτατου μισθού από την 1η Mαΐου κατά 50 ευρώ, από τα 663 στα 713 ευρώ, σε 650.000 εργαζόμενους, θα ανακουφίσει τα νοικοκυριά και θα ενισχύσει την αγοραστική τους δύναμη. Ωστόσο, όπως τονίζει ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ, σε μία δύσκολη συγκυρία οι επιχειρήσεις αυτές επωμίζονται ένα επιπλέον κόστος, την ίδια ώρα που η απόφαση αύξησης του κατώτατου μισθού είναι δημοσιονομικά ουδέτερη.
Στο πλαίσιο αυτό αναμένει από την κυβέρνηση το αμέσως επόμενο διάστημα να προχωρήσει σε μέτρα στήριξης για τη μείωση του ενεργειακού κόστους και του ΦΠΑ, για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, αλλά και την περαιτέρω μείωση των εργοδοτικών εισφορών, ώστε η αγορά να μπορέσει να αντεπεξέλθει και τελικά η αύξηση του κατώτατου μισθού να ωφελήσει τόσο τα νοικοκυριά όσο και τις επιχειρήσεις. «Σε διαφορετική περίπτωση, είναι ορατός ο κίνδυνος εκτίναξης της αδήλωτης εργασίας ή/και μετακύλισης του κόστους στον καταναλωτή ως ύστατες πράξεις επιβίωσης των επιχειρήσεων», τονίζει ο κ. Καββαθάς.
Το εμπόριο «δείχνει» ασφαλιστικές εισφορές και ΕΓΣΣΕ
Το ελληνικό εμπόριο είναι έτοιμο να στηρίξει το ύψος της αύξησης του κατώτατου μισθού παρά την άμεση και σημαντική επιβάρυνση στο μισθολογικό κόστος των επιχειρήσεων. Ο Γιώργος Καρανίκας, πρόεδρος της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου & Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), τονίζει ότι μέσω της αύξησης στον κατώτατο μισθό θα διατηρηθεί η αγοραστική δύναμη των πιο αδύναμων καταναλωτών, με θετικές επιπτώσεις στον τζίρο των επιχειρήσεων.
«Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις για ακόμα μεγαλύτερη μείωση του μη μισθολογικού κόστους, με στόχο τη διατήρηση των θέσεων εργασίας καθώς και τη μείωση του κόστους λειτουργίας των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων», προσθέτει αναφερόμενος στο επιπλέον κόστος που θα κληθούν να καταβάλουν οι μικρές και πιο ευάλωτες -με οικονομικούς και κοινωνικούς όρους- επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένων των αναλογικά υψηλότερων ασφαλιστικών εισφορών. Επιπλέον, ο κ. Καρανίκας εύχεται αυτή είναι η τελευταία φορά που ο κατώτατος μισθός προσδιορίζεται με κυβερνητική απόφαση, καθώς είναι αναγκαίο η αποφασιστική αρμοδιότητα να επιστρέψει στους κοινωνικούς εταίρους, μέσα από τη διαβούλευση για την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΕΓΣΣΕ).
Πιέσεις για καλύτερες συνθήκες εργασίας στον τουρισμό
Σύμφωνα με παράγοντες της ξενοδοχειακής αγοράς, η αύξηση του κατώτατου μισθού δημιουργεί πιέσεις στον κλάδο για αυξήσεις στις κλαδικές συμβάσεις εργασίας αλλά και για βελτίωση των συνθηκών απασχόλησης των εργαζομένων. Το θέμα αποκτά ιδιαίτερη σημασία λαμβάνοντας υπόψη τη δυσκολία πλήρωσης κενών θέσεων εργασίας στον κλάδο. Εξάλλου, σύμφωνα με ανάρτηση στο twitter του Ανδρέα Ανδρεάδη, επίτιμου προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) και CEO του Ομίλου Sani/Ikos, παρότι προσφέρονται αμοιβές πολύ πάνω από τις συλλογικές συμβάσεις στον κλάδο, ο ποιοτικός τουρισμός μας κινδυνεύει.
«Πράγματι υπάρχει τεράστια έλλειψη προσφοράς εργασίας με αμοιβές σημαντικά πάνω από τις κλαδικές συμβάσεις. Τα μεγαλύτερα προβλήματα εντοπίζονται στον επισιτισμό (κουζίνα & service), με ακάλυπτες πάνω από 50.000 θέσεις. Απαιτούνται λύσεις τώρα, ο ποιοτικός τουρισμός μας κινδυνεύει!», σύμφωνα με τον κ. Ανδρεάδη. Εξάλλου την έλλειψη προσωπικού έχει επισημάνει και ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ Γιάννης Ρέτσος.
Οφέλη από τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών
Πάντως, όπως ο ΣΕΤΕ έτσι και ο ΣΕΒ -του οποίου τα μέλη απασχολούν εργαζόμενους με αμοιβές πάνω από τον κατώτατο μισθό- είχαν εισηγηθεί μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη θέση του ΣΕΒ, που εκφράστηκε στο πλαίσιο της διαβούλευσης, «η αύξηση του μεικτού κατώτατου μισθού κατά 4% σε συνδυασμό με τη μείωση των εισφορών του εργαζομένου μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερη αύξηση των καθαρών αποδοχών των αμειβομένων με τον κατώτατο μισθό». Με βάση τα 4 σενάρια που πρότεινε ο ΣΕΒ, ανάλογα με τη μείωση των εισφορών εργαζομένου, από 0,5% μέχρι 3,5%, προκύπτουν καθαρές αποδοχές πλήρους απασχόλησης από 586 μέχρι 607 ευρώ.
Μείωση του μη μισθολογικού κόστους θέλουν οι επαγγελματίες
Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΕΑ), τονίζει στο Euro2day.gr ότι «το ΕΕΑ ήταν υπέρ της αύξησης του κατώτατου μισθού, έχοντας μιλήσει για 750 ευρώ. Αλλά ζητάμε ταυτόχρονη μείωση μη μισθολογικού κόστους». Σχολιάζει ότι η αύξηση του κατώτατου μισθού συνεισφέρει στην αύξηση της κατανάλωσης, αλλά εξηγεί ότι είναι πιθανόν κλάδοι που πιέζονται περισσότερο στις τρέχουσες συνθήκες να αντιμετωπίσουν πρόβλημα από την αύξηση του εργατικού κόστους. Αναφέρει ενδεικτικά τον κίνδυνο μείωσης θέσεων εργασίας ή ωραρίου σε ορισμένες περιπτώσεις επιχειρήσεων από κλάδους π.χ. ένδυσης-υπόδησης και εστίασης, που σήμερα γράφουν πτώση πωλήσεων πάνω από 30-40%. «Σε αυτές τις επιχειρήσεις κάθε αύξηση κόστους θα δημιουργήσει περαιτέρω προβλήματα», σύμφωνα με τον κ. Χατζηθεοδοσίου, που τάσσεται μεν υπέρ των κυβερνητικών αποφάσεων για την αύξηση του κατώτατου μισθού, προτείνει δε περαιτέρω παρεμβάσεις με μείωση των φορολογικών βαρών και του μη μισθολογικού κόστους.