Βρυξέλλες, ανταπόκριση
Είναι ίσως η πρώτη φορά στην ιστορία του Eurogroup που οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης άφησαν χώρο στους ηγέτες της ΕΕ, ώστε να υπάρξει μια μικρή επιπρόσθετη δημοσιονομική χαλάρωση λόγω συνεχόμενων κρίσεων, αλλά αυτό απορρίφθηκε από τον ευρωπαϊκό Βορρά.
Το Eurogroup του Μαρτίου είχε αφήσει αυτό το «παραθυράκι», αλλά στη Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαρτίου οι βόρειες χώρες και δη η Γερμανία και η Ολλανδία είπαν «όχι». Και έριξαν ως συνήθως το μπαλάκι λίγο παρακάτω, με τη σημείωση «από τον Μάιο βλέπουμε»...
Έτσι σήμερα οι υπουργοί του Eurogroup καλούνται να συνεδριάσουν και να ξαναμελετήσουν τα στοιχεία που έχουν στα χέρια τους με την πλάτη στον τοίχο. Αναμένεται να προειδοποιήσουν τους πολιτικούς τους προϊσταμένους, να χτυπήσουν «καμπανάκια», να κάνουν εκκλήσεις, αλλά μέχρι εκεί.
Τι καμπανάκια θα χτυπήσουν:
- Όσο συνεχίζει ο πόλεμος στην Ουκρανία τόσο θα μειώνεται η ανάπτυξη και θα αυξάνεται ο πληθωρισμός.
- Όσο δεν υπάρχει λύση για τον εφοδιασμό ενέργειας της ΕΕ τόσο θα μειώνεται η εμπιστοσύνη των επενδυτών και των πολιτών.
- Όσο η ΕΕ δεν λαμβάνει ριζικές αποφάσεις για τον τρόπο αντιμετώπισης των συνεπειών από το ουκρανικό τόσο θα ανεβαίνουν οι τιμές αγαθών και πρώτων υλών.
- Εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα το προσφυγικό, θα αυξάνεται συνεχώς το κόστος αυτών των επιπτώσεων, την ίδια στιγμή που «οι υπουργοί Οικονομικών αναζητούν τρόπους να θωρακίσουν ευάλωτες ομάδες που ήδη υπάρχουν σε εθνικό επίπεδο».
- Δεν υπάρχει -ακόμα τουλάχιστον - «ισχυρή και ενωμένη» απάντηση από τις ηγεσίες της ΕΕ στα πιο πάνω θέματα.
Τι θα γίνει το 2023;
Ενώ τον Μάρτιο τo Eurogroup είχε αποφασίσει ότι «η μετάβαση από μια συνολική υποστηρικτική δημοσιονομική στάση σε μια γενικά ουδέτερη στάση το επόμενο έτος φαίνεται να είναι κατάλληλη», τώρα οι αβεβαιότητες και τα ρίσκα αυξάνονται, με αποτέλεσμα μέχρι τον Μάιο, οπότε πρέπει να ληφθούν αποφάσεις, το τοπίο να παραμένει θολό. Βεβαίως, αυτό δεν σημαίνει ότι το Eurogroup έχει μια ενιαία στάση. Απλά έχει ήδη αποφασίσει ότι θα υπάρξει μια «διαφοροποίηση των δημοσιονομικών στρατηγικών μεταξύ των μελών», όπως γράφτηκε στις αποφάσεις του Μαρτίου.
Το Euro2day.gr είχε καταγράψει πολλές φορές ότι η Κομισιόν και το Eurogroup (κυρίως ο Βορράς) επιθυμούν διμερή δημοσιονομικά συμβόλαια με την κάθε χώρα-μέλος βάσει του χρέους της και των αναγκών της. Υπό αυτό το «πνεύμα», απορρίφθηκε η κοινή πρόταση του Νότου στη Σύνοδο Κορυφής της 25ης Μαρτίου, την οποία υπέγραψαν η Ιταλία, η Ισπανία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία.
Γι’ αυτό και στο υπουργείο Οικονομικών, ο Χρ. Σταϊκούρας δεν τρέφει ψευδαισθήσεις. Και γνωρίζει ότι επιπλέον παροχές το 2022 θα πρέπει να ισοσταθμιστούν με αντίμετρα. Με απλά λόγια, για να δημιουργηθεί δημοσιονομικός χώρος, θα πρέπει να βρεθούν έσοδα από αλλού.
«Για τους τύπους», η πρόταση του Νότου θα πρέπει να συζητηθεί από το Eurogroup σήμερα. Όμως από τη στιγμή που απορρίφθηκε σε ανώτατο επίπεδο, τι περιθώρια υπάρχουν για ανατροπή, που και πάλι θα πρέπει να περάσει και να εγκριθεί από Σύνοδο Κορυφής;
«Η κάθε χώρα θα κοιτάξει την… καμπούρα της», ανέφερε κυβερνητικό στέλεχος στο Euro2day.gr, εκφράζοντας την ελπίδα ότι τον Μάιο η Σύνοδος θα δει πιο καθαρά τις ανάγκες της κάθε χώρας.
Υπενθυμίζουμε ότι ανώτατη πηγή είχε ζητήσει την παρέμβαση της Κομισιόν και του Μαργαρίτη Σχοινά, ώστε αχρησιμοποίητα κονδύλια από το ΕΣΠΑ να αναδιανεμηθούν για τις ανάγκες που δημιούργησαν δύο απανωτές κρίσεις μετά από 12ετία μνημονίων.
Βέβαια, ούτε λόγος για γενικές μειώσεις φόρων και ΦΠΑ στην Ελλάδα, αφού οι δανειστές τα θεωρούν εκ των λίγων σταθερών πηγών εσόδων. Τώρα η Ελλάδα επανέρχεται για μικρή μείωση ΦΠΑ, υπό προϋποθέσεις και σε μερικά βασικά είδη διατροφής που επηρεάζονται άμεσα από τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Τι ζητά ο Κυριάκος Μητσοτάκης για τις επιχειρήσεις
Εκτός από τα φτωχότερα νοικοκυριά, ο πρωθυπουργός θέλει και νέα στήριξη στις επιχειρήσεις. Γι’ αυτό επιμένει και πιέζει προς την κατεύθυνση να φέρει κονδύλια για επενδύσεις από το ΕΣΠΑ 2021-2027 εμπροσθοβαρώς, ώστε να δώσει νέα ενίσχυση στις επιχειρήσεις όπως έκανε και πέρυσι.
Αυτό όμως φαντάζει εξαιρετικά δύσκολο, καθώς εκείνα τα κονδύλια μπήκαν στο 7ετές πλάνο προς το τέλος, γιατί η ΕΕ θέλει να τα «ρίξει» στην πράσινη ανάπτυξη και συνεπώς «όχι σε πρόσκαιρα βοηθητικά πακέτα σε επιχειρήσεις που μέχρι τότε δεν θα υπάρχουν», τόνισε πηγή της Κομισιόν.