Οι αγοραπωλησίες φυσικού αερίου με τη Ρωσία είναι εμπορική πράξη και όχι διακρατική. Υπό αυτό το πρίσμα, οι αποφάσεις εντέλει, τουλάχιστον στην περίπτωση των περισσότερων ευρωπαϊκών εταιρειών, θα ληφθούν από τους μετόχους, στους οποίους οι επιχειρήσεις λογοδοτούν.
Τη θέση αυτή εκφράζει ο Νικόλαος Φαραντούρης, καθηγητής Δικαίου της Ενέργειας στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και επί 10ετία επικεφαλής νομικών υπηρεσιών της ΔΕΠΑ και της Eurogas.
Μιλώντας στο Euro2day.gr ο κ. Φαραντούρης επισημαίνει ότι «ασφαλώς, κάποιες από αυτές τις εταιρείες μπορεί να είναι κρατικά ελεγχόμενες όπως η ΔΕΠΑ», αλλά όλες συνολικά θα αντιμετωπίσουν το ίδιο δίλημμα. Δεν είναι τυχαίο, πάντως, το γεγονός ότι οι μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρείες που φέρνουν φυσικό αέριο στην Ευρώπη από χθες τηρούν σιγή ιχθύος, αποφεύγοντας οποιοδήποτε σχόλιο.
Εκείνο το οποίο δεν διευκρινίζεται από το χθεσινό διάταγμα Πούτιν είναι ποιες συμβάσεις αφορά ο νέος μηχανισμός πληρωμής. Δεν ξεκαθαρίζει, με άλλα λόγια, αν αφορά νέες συμβάσεις, είτε βραχυχρόνιες είτε μακροπρόθεσμες, αν πρόκειται για τις spot αγορές ή καλύπτει και τις ισχύουσες, συνεπώς, και τις μακροχρόνιες (long term supply contracts).
Στην τελευταία κατηγορία εμπίπτουν η ΔΕΠΑ, για ετήσιες ποσότητες περί τα 2 δισ. κ.μ. και οι Κοπελούζος και Mytilineos, που μοιράζονται άλλο 1 δισ. κ.μ.
Μέχρι στιγμής, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις ελληνικές εταιρείες, δεν έχει υπάρξει επίσημη εμπορική ενημέρωση από τον αντισυμβαλλόμενό τους, την Gazprom. Ωστόσο, από τη στιγμή που θα προκύψει, θα πρέπει, όπως σημειώνει ο κ. Φαραντούρης, να λάβουν αποφάσεις μέσα στον λίγο χρόνο που απομένει για την καταβολή ή μη του τιμήματος με τον τρόπο που υποδεικνύει το διάταγμα Πούτιν. Η ΔΕΠΑ, για παράδειγμα, όπως είναι σε θέση να γνωρίζει το Euro2day.gr, έχει συμφωνήσει μηνιαία καταβολή, άρα, είναι υποχρεωμένη να πληρώσει περί τα τέλη Απριλίου.
Σε κάθε περίπτωση, η χθεσινή κίνηση της Ρωσίας έχει διπλή ερμηνεία, κατά τον κ. Φαραντούρη.
- Με τον τρόπο αυτό διατηρεί τα συναλλαγματικά διαθέσιμά της και ενισχύει το εθνικό νόμισμά της, παρότι αυτό θα ακριβύνει τις εξαγωγές της, αλλά αυτό είναι δικό της θέμα.
- Στέλνει εκβιαστικό μήνυμα ότι αφού έτσι κι αλλιώς οι Δυτικοί έχουν αποφασίσει να απεξαρτηθούν από το ρωσικό αέριο, δεν έχει νόημα να περιμένει τις εξελίξεις.