Στο 2,5% με 4% αναθεωρούν τις εκτιμήσεις τους για την ανάπτυξη της οικονομίας, κατά τη διάρκεια της φετινής χρονιάς, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες, λόγω της γεωπολιτικής κρίσης και της κλιμάκωσης των πληθωριστικών πιέσεων που προκαλούν η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους και των τιμών σε σειρά από εμπορεύματα.
Μιλώντας στο Banking Summit της Καθημερινής, οι διευθύνοντες σύμβουλοι των Πειραιώς, Alpha, Eurobank και Εθνικής συμφώνησαν ότι οι έμμεσες επιπτώσεις από τη ρωσική εισβολή θα επιβραδύνουν τον ρυθμό ανάπτυξης της εγχώριας οικονομίας για φέτος, αλλά δεν θα ανατρέψουν τη δυναμική της.
Πιο συντηρητικός εμφανίστηκε ο διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Παύλος Μυλωνάς, ο οποίος ανέφερε ότι η γεωπολιτική κρίση μειώνει τις προσδοκίες ανάπτυξης στο 2,5% με 3%. «Δεν πρόκειται περί καταστροφής αλλά περί επιβράδυνσης» τόνισε, αιτιολογώντας την άποψή του στη δυναμική με την οποία έρχεται από το 2021 η οικονομία (ισχυρή ανάπτυξη το 2021, μείωση της ανεργίας, αύξηση εξαγωγών) και στην ανθεκτικότητα των εταιρικών ισολογισμών.
Υπό το παραπάνω πρίσμα, ο κ. Μυλωνάς εκτιμά ότι κατά τη διετία 2023-24, θα ανακτηθεί μέρος της φετινής υστέρησης στην αύξηση του ΑΕΠ, με αποτέλεσμα στην τριετία 2022-24 να επιτευχθεί μεγέθυνση κοντινή ή και αντίστοιχη των αρχικών εκτιμήσεων.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου εμφανίστηκε πιο αισιόδοξος, εκτιμώντας ότι το ΑΕΠ θα μεγεθυνθεί φέτος κατά 3% με 4%, έναντι αρχικής εκτίμησης (σ.σ. της Πειραιώς) για 5% με 5,5%, παραμένοντας πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο. Με τις εκτιμήσεις τους συμφώνησαν οι CEOs των Alpha Βank και Eurobank.
Σύμφωνα με τον Φωκίωνα Καραβία, διευθύνοντα σύμβουλο της Eurobank, οι εξελίξεις που πυροδότησε η ρωσική εισβολή και η επιβολή αυστηρών οικονομικών κυρώσεων από πλευράς Δύσης υπονομεύουν το θετικό αφήγημα, με το οποίο εισήλθαν στο 2022 οι ευρωπαϊκές οικονομίες και ακόμη περισσότερο η ελληνική, επιβάλλοντας ακόμη μεγαλύτερη προσπάθεια.
Ειδικά για την Ελλάδα απαιτείται, σύμφωνα με τον CEO της Eurobank, πολλαπλασιασμός της προσπάθειας για επίτευξη του εθνικού στόχου ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας (investment grade) και διπλή προσοχή στη δημοσιονομική σταθερότητα, λόγω της επώδυνης προϊστορίας, που βαρύνει τη χώρα ( δίδυμα ελλείμματα).
Ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Βασίλης Ψάλτης έθεσε δύο παραμέτρους, που κατά την εκτίμηση της τράπεζας θα δράσουν ανασχετικά στην ένταση των επιπτώσεων της κρίσης. Ο πρώτος σχετίζεται με την άνοδο του τουρισμού και ο δεύτερος με το απόθεμα καταθέσεων.
Σύμφωνα με τον κ. Ψάλτη, υπάρχει μεγάλη διάθεση, παγκοσμίως, για μετακίνηση, μετά από δύο χρόνια περιορισμών λόγω της πανδημίας και αυτό αναμένεται να οδηγήσει σε μια «δυνατή» χρονιά, τόσο σε τουριστικές αφίξεις όσο και σε έσοδα. «Ίσως όχι τόσο καλή όσο περιμέναμε στο ξεκίνημα του 2022, αλλά ανοδική» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Επιπρόσθετα, η αύξηση των καταθέσεων της προηγούμενης διετίας, η οποία προήλθε εν μέρει, σύμφωνα με τον ίδιο, από τη μείωση της κατανάλωσης, αναμένεται να λειτουργήσει ως ανάχωμα για νοικοκυριά και πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, συμβάλλοντας στη διατήρηση μιας σχετικά ικανοποιητικής αγοραστικής δύναμης.
Τέλος, ενθαρρυντικός παράγοντας σύμφωνα με τους τραπεζίτες είναι ότι οι τράπεζες αλλά και οι περισσότερες μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις μπήκαν στη νέα κρίση με ισχυρότερους ισολογισμούς.
Περιορισμένος κίνδυνος δημιουργίας νέων NPEs
Όσον αφορά στον κίνδυνο γένεσης νέων δανείων σε καθυστέρηση, εξαιτίας των πληθωριστικών πιέσεων που «ροκανίζουν» το διαθέσιμο εισόδημα, οι τραπεζίτες, αφού στάθηκαν στην εντυπωσιακή πρόοδο στο μέτωπο της εξυγίανσης των ισολογισμών από το απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εμφανίστηκαν βέβαιοι ότι πρόκειται για περιορισμένη πιθανότητα.
Ο Φωκίων Καραβίας σημείωσε ότι η αύξηση του ενεργειακού κόστους πιέζει νοικοκυριά και πολύ μικρές επιχειρήσεις, τονίζοντας ότι οι τράπεζες πρέπει να είναι εξαιρετικά προσεκτικές στη συμπεριφορά αυτών των ομάδων, αλλά και της «δεξαμενής» των ρυθμισμένων δανείων καθώς, όπως όλα δείχνουν, δεν θα έχουν στη διάθεσή τους το εργαλείο του moratorium πληρωμών, το οποίο ίσχυσε πανευρωπαϊκά για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας.
Η πιθανή, όμως, συνέχιση της δημοσιονομικής χαλάρωσης δημιουργεί, σύμφωνα με τον Βασίλη Ψάλτη, ευχέρειες, ενώ ο Χρήστος Μεγάλου σημείωσε ότι οι ως τώρα ενδείξεις από το μέτωπο των ροών νέων NPEs είναι θετικές για τις τράπεζες.
Εξειδικεύοντας την παραπάνω τοποθέτηση ο Παύλος Μυλωνάς στάθηκε στα πολύ χαμηλά ποσοστά νέων καθυστερήσεων από όσα δάνεια έκαναν χρήση moratorium πληρωμών και των προγραμμάτων Γέφυρα Ι και ΙΙ. Εκτίμησε, δε, ότι με ανάπτυξη της οικονομίας κατά 2,5% με 3% δύσκολα θα προκύψει σημαντικός αριθμός νέων καθυστερήσεων σε δάνεια, συμπληρώνοντας ότι το ενεργειακό κόστος βαρύνει συνήθως τους οικογενειακούς ισολογισμούς με περίπου το 20% των δαπανών. Από τη στιγμή που τα μέτρα στήριξης απορροφούν περίπου το 50% της ανόδου του ενεργειακού κόστους, η επίπτωση γίνεται, κατά τον ίδιο, πιο διαχειρίσιμη.
Λεφτά υπάρχουν, αρκετά βιώσιμα επενδυτικά σχέδια χρειάζονται
Τέλος, όλοι μαζί συμφώνησαν ότι πλέον η Ελλάδα, χάρη στους ευρωπαϊκούς πόρους (Ταμείο Ανάκαμψης, Δίκαιης Μετάβασης, ΕΣΠΑ), την ενίσχυση των τραπεζικών ισολογισμών και την απρόσκοπτη άντληση ρευστότητας από το ευρωσύστημα δεν έχει πρόβλημα χρηματοδοτικού κενού.
Λεφτά (σ.σ. διαθέσιμοι πόροι) υπάρχουν, το πρόβλημα ως προς την ανάγκη κάλυψης του μακροχρόνιου επενδυτικού κενού έγκειται στην απουσία ικανών επενδυτικών σχεδίων, που να προσφέρονται για χρηματοδότηση.
Οι λόγοι έχουν να κάνουν με το μικρό μέγεθος της μέσης εγχώριας επιχείρησης, τις μεταρρυθμίσεις που εκκρεμούν για τη βελτίωση του φιλοεπενδυτικού περιβάλλοντος (βελτίωση στους χρόνους απόδοσης δικαιοσύνης, επιτελικό κράτος, μείωση χρόνων αδειοδότησης επενδύσεων κ.ά.).