Από ευρωπαϊκά κονδύλια θα μπορεί να χρηματοδοτηθεί πλέον και η υπόγεια αποθήκη φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα, με τον διαγωνισμό του ΤΑΙΠΕΔ, ωστόσο, να πηγαίνει πιο πίσω.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο απέρριψε με μεγάλη πλειοψηφία, την προηγούμενη Τετάρτη, 9 Μαρτίου, πρόταση ένστασης που κατατέθηκε από τη γαλλική ομάδα Renew Europe Group κατά του συνόλου της 5ης λίστας Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI’s). Ουσιαστικά, με την κίνηση αυτή το Ευρωκοινοβούλιο δείχνει την υποστήριξη του στα έργα PCI που πρότεινε η Κομισιόν. Αυτό που απομένει πλέον είναι και το τυπικό οκέι από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Έτσι, η ΥΑΦΑ εγγράφει υποθήκη για τη χρηματοδότηση της από κονδύλια του μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» (CEF).
Από την άλλη πλευρά, όμως, πήρε παράταση από τη ΡΑΕ προτού λήξει η δημόσια διαβούλευση για τα δύο ρυθμιστικά κείμενα της Αρχής σχετικά με την αποθήκη (Κανονισμός Τιμολόγησης και Κοινωνικοποίηση του έργου), καθώς και τα έργα ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ στη δεκαετία 2022-2031, μία εξέλιξη που είχε προβλέψει το Euro2day.gr.
Η διαβούλευση τυπικά έληγε σήμερα, Δευτέρα, αλλά η προθεσμία της παρατάθηκε ως τις 28 Μαρτίου, προφανώς, γιατί τα κείμενα αυτά είναι αρκετά σύνθετα και απαιτούν περισσότερη μελέτη, προτού διατυπωθούν σχόλια. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, το τράτο να έχει να κάνει και με τις ενστάσεις που έχουν δημοσιοποιηθεί ανεπίσημα για τα επενδυτικά κόστη που δίνει ο Ρυθμιστής, σε συνδυασμό με την τρέχουσα συγκυρία, που δεν θεωρείται και τόσο κατάλληλη, καθώς εκτιμάται ότι τα εκτοξεύει. Έτσι, με την ολοκλήρωση της διαβούλευσης θα απαιτηθούν τουλάχιστον 15-20 ημέρες, στην καλύτερη των περιπτώσεων, για την επεξεργασία των σχολίων που θα υποβληθούν, κάτι που σημαίνει ότι η τελική γνωμοδότηση της ΡΑΕ θα είναι έτοιμη περί τα τέλη Απριλίου.
Αν δεν προκύψουν άλλα έκτακτα γεγονότα και δεν υπαγορευτεί νέα «ζύμωση» για την επένδυση, η ΡΑΕ εκτιμάται ότι θα υποβάλει τα ρυθμιστικά κείμενα στο ΤΑΙΠΕΔ ως τις αρχές Μαΐου, ώστε να ο διαγωνισμός να προχωρήσει στο επόμενο στάδιο, της υποβολής δεσμευτικών προσφορών.
Το ερώτημα, ωστόσο, που διατυπώνεται από πηγές της αγοράς είναι κατά πόσο η επένδυση της υπόγειας αποθήκης μπορεί να υλοποιηθεί με βάση τα κόστη που υπολογίζει ο Ρυθμιστής. Πιο συγκεκριμένα, το capex της ΥΑΦΑ υπολογίζεται, με βάση τις μελέτες του ΤΑΙΠΕΔ, σε 314 εκατ. ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το κόστος του «μη αντλήσιμου αερίου» (cushion gas), που θεωρείται απαραίτητο για την απόληψη αερίου από την εγκατάσταση και το οποίο εκτιμάται σε 47-60 εκατ. ευρώ. Αυτά, όμως, τα νούμερα, όπως προκύπτει από τα κείμενα της διαβούλευσης, υπολογίζονται με τιμές φυσικού αερίου του 2020 και όχι σημερινά. Ενδεικτικά, σήμερα το κόστος του cushion gas, λένε οι ίδιες πηγές, ανέρχεται σε 314 εκατ. ευρώ, όσο, δηλαδή, το κόστος μίας ακόμη αποθήκης. Ποσό που προκύπτει με ελάχιστη υπολογιζόμενη τιμή αερίου στα 100 ευρώ τη μεγαβατώρα, όταν το συμβόλαιο μελλοντικής εκπλήρωσης για τον Απρίλιο έκλεισε την προηγούμενη Παρασκευή στα 134,5 ευρώ τη μεγαβατώρα.
Η ΡΑΕ, επίσης, ορίζει τα 160 εκατ. ευρώ ως ποσό ανάκτησης του εγγυημένου μέρους του απαιτούμενου εσόδου της ΥΑΦΑ, προσδιορίζοντας την Κοινωνικοποίηση του έργου στο 50%, το οποίο θα κληθούν να πληρώσουν οι χρήστες, είτε μέσω διακριτού Τέλους Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου, που θα επιμερίζεται σε όλους τους καταναλωτές φυσικού αερίου, ως ανταπόδοση για το αγαθό της ασφάλειας εφοδιασμού, είτε μέσω της διασφάλισης σημαντικού βαθμού χρήσης της ΥΑΦΑ για την αποθήκευση φυσικού αερίου από προμηθευτές και ηλεκτροπαραγωγούς, με επιβολή ανάλογης χρέωσης σε αυτούς.
Το υπόλοιπο 50% θα προέλθει από ευρωπαϊκά κονδύλια (έως 35%) και το 15% θα καλύψει ο επενδυτής. Δίνεται, παράλληλα, δυνατότητα στην πολιτεία, αν υπάρξει χρηματοδοτικό κενό, να το καλύψει με δημόσια δαπάνη, και υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρείται στην ΥΑΦΑ στρατηγικό απόθεμα σε περίπτωση κρίσης εφοδιασμού. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι η κρατική επιδότηση της επένδυσης, εφόσον προκύψει, θα μετακυλιστεί σε όλους τους φορολογούμενους πολίτες.
Σε κάθε περίπτωση, η τύχη του διαγωνισμού προβλέπεται να κριθεί από τη δημόσια διαβούλευση για την ΥΑΦΑ, με θετική εξέλιξη, πάντως, της άρσης του μεγαλύτερου εμποδίου, ήτοι, της έγκρισης της λίστας PCI από το Ευρωκοινοβούλιο.
Να θυμίσουμε ότι η επένδυση αφορά στην αξιοποίηση του σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου, στη Νότια Καβάλα. Το κοίτασμα έχει επιφάνεια 5 τ. χλμ και βρίσκεται στον κόλπο της Καβάλας, 11 χλμ νότια του πετρελαϊκού κοιτάσματος του Πρίνου.
Για το έργο ενδιαφέρονται, η κοινοπραξία, ΔΕΣΦΑ-ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και η Energean Oil & Gas.