Τη χαριστική βολή απειλεί να δώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία σε πολλές επιχειρήσεις, κυρίως μικρομεσαίες, από εμπορικά καταστήματα μέχρι εστιατόρια, μπαρ, ξενοδοχειακές μονάδες και βιοτεχνίες, που δεν έχουν καταφέρει να ορθοποδήσουν μετά από δύο χρόνια πανδημίας.
Οι επιχειρηματίες ζητούν πρόσθετες παρεμβάσεις καθώς, όπως τονίζουν, οι παρενέργειες από τον πόλεμο εμποδίζουν την ανάκαμψή τους και η εκτόξευση του πληθωρισμού, με την ακρίβεια σε βασικές πρώτες ύλες για την παραγωγική ή εμπορική τους δραστηριότητα κάνουν τα πράγματα χειρότερα από τον ένα μήνα στον άλλο.
Μεταξύ άλλων, ζητούν μείωση του ΦΠΑ και του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα (ΕΦΚ), αύξηση της επιδότησης των λογαριασμών ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ανακατανομή των κονδυλίων του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ και επιτάχυνση προγραμμάτων όπως το «Εξοικονομώ» για μικρομεσαίες επιχειρήσεις, η επιδότηση ενεργοβόρων συσκευών και το πρόγραμμα επιδότησης εγκαταστάσεων φωτοβολταϊκών στις στέγες των επιχειρήσεων.
Ειδικότερα, ο Γιώργος Καββαθάς, πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Εστιατορικών και Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) και πρόεδρος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), τονίζει στο Euro2day.gr ότι «η αγορά δεν έχει αντοχές. Οι λογαριασμοί ρεύματος είναι εξωφρενικοί και το κακό δεν σταματάει. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι π.χ. για λογαριασμό 980 ευρώ, ο επόμενος έρχεται 2.100».
Στο ίδιο πλαίσιο και το σχόλιο του Γιώργου Καρανίκα, προέδρου της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), που αναφέρει στο Euro2day.gr ότι «ο πόλεμος επηρεάζει συνολικά τα ενεργειακά προϊόντα. Δεν είναι μόνο το φυσικό αέριο, είναι και το πετρέλαιο, τα καύσιμα… Το πρόβλημα είναι συνολικό».
Εξηγεί ότι «οι τιμές είναι εξοντωτικές, ξεπερνούν τα ενοίκια και τρομάζουν μερίδα της αγοράς που δεν θα αντέξει αν συνεχιστεί η κρίση». Προσθέτει ότι σε περιβάλλον χαμηλής ζήτησης και με συσσωρευμένα χρέη από την πανδημία ο κίνδυνος είναι μεγάλος, ειδικά για μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, που «γονατίζουν» όπως λέει.
Μεταφέρει την αγωνία του εμπορικού κόσμου για τους λογαριασμούς ρεύματος των επόμενων μηνών, την ώρα που οι πωλήσεις υποχωρούν κατακόρυφα σε μη αναγκαία αγαθά. Την κατάσταση αυτή άλλωστε μετέφερε προ ημερών στον υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα, τον οποίο συνάντησε με αντιπροσωπεία εκπροσώπων του εμπορικού κόσμου. Κοινό αίτημα είναι η πλήρης επικαιροποίηση του μηχανισμού στήριξης των επιχειρήσεων, με την υιοθέτηση μόνιμων και ενισχυμένων μέτρων απέναντι στην εκτόξευση του ενεργειακού κόστους και των πληθωριστικών πιέσεων.
Φορείς της αγοράς μεταφέρουν στο Euro2day.gr ότι όσο η κατάσταση είναι ρευστή, δεν ξέρουν καλά καλά τι να ζητήσουν για την ελάφρυνση των επιχειρήσεων από τα υπερβολικά ενεργειακά κόστη, καλώντας την κυβέρνηση να λύσει την εξίσωση.
Μέτρα για την κλιμακούμενη επιβάρυνση
Σύμφωνα με τον κ. Καββαθά, θα πρέπει να αυξηθεί το ποσοστό επιδότησης των λογαριασμών από το 50% στο 75% σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους που είναι ενεργοβόροι.
Θα πρέπει πάντως να σημειωθεί ότι δεν έχουν καμφθεί οι αντιρρήσεις κυβερνητικών στελεχών για το συγκεκριμένο μέτρο, παρά την κλιμάκωση της ενεργειακής κρίσης στον απόηχο των τελευταίων εξελίξεων στο μέτωπο του πολέμου στην Ουκρανία. Επιπλέον, μπερδεμένοι δηλώνουν πολλοί επιχειρηματίες για το μέτρο που αφορά στο πλαφόν στα κέρδη των επιχειρήσεων από προϊόντα των οποίων οι τιμές είναι πιο «ευαίσθητες».
Ο κ. Καββαθάς σχολιάζει ως ασαφή τη διάταξη, καθώς δεν γίνεται ξεκάθαρο π.χ. εάν αγγίζει όλη την αλυσίδα της εμπορίας καυσίμων ή αφορά μόνο στο βενζινάδικο. Επιπλέον εξηγεί ότι καθώς ο ΕΦΚ κινείται πάνω από το 80% του κόστους του καυσίμου, η μείωσή του θα μπορούσε να βοηθήσει, αποφορτίζοντας εν μέρει την αγορά από τις υπερβολικές πιέσεις. Το ίδιο ευεργετική, σύμφωνα με τον κ. Καββαθά, θα μπορούσε να αποβεί η μείωση του ΦΠΑ σε βασικά καταναλωτικά αγαθά, καθώς έτσι θα μπορούσε να μείνει κάποιο εισόδημα στα νοικοκυριά για άλλες δαπάνες.
Εν κατακλείδι, η αβεβαιότητα για την έκβαση της κρίσης συντηρεί τον φόβο για την επόμενη μέρα και κάποιοι επιχειρηματικοί φορείς αρχίζουν να μιλούν για τη δημιουργία ταμείου, σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντίστοιχου με το ταμείο Covid. Πάντως, όπως σημειώνει ο κ. Καββαθάς, τα όποια μέτρα σχεδιάζονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα ειδικά χαρακτηριστικά της ελληνικής αγοράς, καθώς η αύξηση των τιμών της ενέργειας και των καυσίμων έχουν διαφορετικό αντίκτυπο σε κάθε χώρα, ανάλογα με τα επίπεδα μισθών κι ως εκ τούτου το βάρος είναι συγκριτικά μεγαλύτερο για την Ελλάδα.