Τη βεβαιότητά της ότι ο κλάδος αερομεταφορών στις χώρες που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα στον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας θα καταγράψει ζημιές εξέφρασε η Διεθνής Ενωση Αερομεταφορών (International Air Transport Association-ΙΑΤΑ). «Είναι πολύ νωρίς για να εκτιμήσουμε τις βραχυπρόθεσμες συνέπειες στον κλάδο των αερομεταφορών, αλλά είναι δεδομένο ότι υπάρχει κίνδυνος ο συγκεκριμένος τομέας να καταγράψει ζημιές ειδικά στις χώρες που εμπλέκονται στη σύγκρουση», επισημαίνει χαρακτηριστικά η Ενωση.
Οπως τονίζεται, οι αερομεταφορές είναι ανθεκτικές σε τέτοιου είδους… κραδασμούς, γι’ αυτό και η συγκεκριμένη σύγκρουση είναι απίθανο να επηρεάσει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του κλάδου. Η γεωγραφική έκταση, η σοβαρότητα και η χρονική περίοδος κατά την οποία θα διαρκέσουν οι κυρώσεις ή/και το κλείσιμο του εναέριου χώρου θα καθορίσουν εν πολλοίς το εύρος των επιπτώσεων, οι οποίες θα γίνουν πιο αισθητές στη Ρωσία, την Ουκρανία και τις γειτονικές περιοχές.
Όπως τονίζεται, δε, ο αντίκτυπος στα κόστη των αεροπορικών εταιρειών ως αποτέλεσμα των διακυμάνσεων των τιμών της ενέργειας ή της αλλαγής δρομολογίων για την αποφυγή του ρωσικού εναέριου χώρου θα μπορούσε να έχει ευρύτερες επιπτώσεις, με την Ενωση να εκτιμά ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη και η οικονομική δραστηριότητα είναι πιθανό να επηρεαστούν ακόμη και σε χώρες εκτός της Ανατολικής Ευρώπης.
Πριν από την εμφάνιση της πανδημίας της νόσου Covid-19, η Ρωσία ήταν η 11η μεγαλύτερη αγορά αερομεταφορών ως προς τον αριθμό των επιβατών, με την Ουκρανία να καταλαμβάνει την 48η θέση.
Η πρόβλεψη για ανάκαμψη των αερομεταφορών
Την ίδια στιγμή, οι προσδοκίες στο κομμάτι της βραχυπρόθεσμης ανάκαμψης των αερομεταφορών έχουν μετατοπιστεί ελαφρώς, αντανακλώντας την εξέλιξη των ταξιδιωτικών περιορισμών που επιβλήθηκαν από ορισμένα κράτη, σύμφωνα με την IATA, η οποία εκτιμά ότι το 2024 θα επέλθει η ολική επαναγορά του κλάδου.
Συγκεκριμένα, ο αριθμός των ταξιδιωτών διεθνώς θα ανέλθει σε 4 δισ. το 2024, αριθμός που υπερβαίνει τα προ πανδημίας επίπεδα και αντιστοιχεί στο 103% του 2019. Βέβαια, η συνολική εικόνα των αερομεταφορών παραμένει αμετάβλητη σε σχέση με τις προβλέψεις του Νοεμβρίου, πριν από την εμφάνιση της παραλλαγής «Ομικρον». Στη συγκεκριμένη πρόβλεψη, πάντως, δεν έχει συνυπολογιστεί ο αντίκτυπος της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
«Η πορεία του αριθμού των επιβατών προς την ανάκαμψη δεν άλλαξε εξαιτίας της παραλλαγής “Ομικρον”. Οι άνθρωποι θέλουν να ταξιδέψουν. Και όταν αρθούν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί, θα ταξιδέψουν ξανά. Υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για να φτάσουμε στην κανονικότητα, αλλά η πρόβλεψη για την εξέλιξη του αριθμού των επιβατών μάς δίνει καλό λόγο να είμαστε αισιόδοξοι», τόνισε ο Willie Walsh, γενικός διευθυντής της IATA.
Με βάση την τελευταία ενημέρωση της IATA, το 2021 ο συνολικός αριθμός ταξιδιωτών διαμορφώθηκε στο 47% των επιπέδων του 2019. Ποσοστό που αναμένεται να βελτιωθεί σε 83% το 2022, σε 94% το 2023, στο 103% το 2024 και στο 111% το 2025.
Αντίστοιχα, το 2021 ο αριθμός των διεθνών ταξιδιωτών ανήλθε στο 27% των επιπέδων του 2019 και αναμένεται να βελτιωθεί στο 69% το 2022, στο 82% το 2023, στο 92% το 2024 και στο 101% το 2025.
Πρόκειται για ένα ελαφρώς πιο αισιόδοξο βραχυπρόθεσμο σενάριο διεθνούς ανάκαμψης σε σύγκριση με τον Νοέμβριο του 2021, με βάση τη σταδιακή χαλάρωση ή την εξάλειψη των ταξιδιωτικών περιορισμών σε πολλές αγορές.
Το 2021 ο αριθμός των ταξιδιωτών εσωτερικού διαμορφώθηκε στο 61% των επιπέδων του 2019. Το ποσοστό αυτό αναμένεται να βελτιωθεί σε 93% το 2022, 103% το 2023, 111% το 2024 και 118% το 2025.
Οι προοπτικές για την εξέλιξη του αριθμού των εγχώριων ταξιδιωτών είναι ελαφρώς πιο απαισιόδοξες από ό,τι τον Νοέμβριο, καθώς, ενώ οι εγχώριες αγορές των ΗΠΑ και της Ρωσίας έχουν ανακάμψει, δεν ισχύει το ίδιο για τις άλλες μεγάλες εγχώριες αγορές της Κίνας, του Καναδά, της Ιαπωνίας και της Αυστραλίας.
Οσον αφορά την Ευρώπη, το 2021 ανακτήθηκε το 40% του αριθμού των ταξιδιωτών του 2019, και εκτιμάται ότι το ποσοστό αυτό θα ανέβει στο 86% το 2022, στο 96% το 2023 και στο 105% στο 2024.
Στην κατεύθυνση ενίσχυσης της ανάκαμψης των αερομεταφορών, η IATA τίθεται υπέρ της άρσης όλων των ταξιδιωτικών περιορισμών (συμπεριλαμβανομένων της καραντίνας και των τεστ) για όσους έχουν εμβολιαστεί πλήρως, των τεστ αντιγόνου πριν από την αναχώρηση για να επιτραπεί το ταξίδι χωρίς καραντίνα για μη εμβολιασμένους ταξιδιώτες, της κατάργησης όλων των ταξιδιωτικών απαγορεύσεων και της επιτάχυνσης της χαλάρωσης των ταξιδιωτικών περιορισμών, λαμβάνοντας ως δεδομένο ότι οι ταξιδιώτες δεν αποτελούν μεγαλύτερη «πηγή» εξάπλωσης της COVID-19 σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.