Η υιοθέτηση της ηλεκτρικής κινητικότητας (eMobility) δεν αποτελεί απλώς μία οικονομική ή περιβαλλοντική τάση, καθώς η επιτυχία της βασίζεται, επίσης, και στην ευρύτερη αποδοχή της από τους καταναλωτές. Ο ρυθμός της υιοθέτησης και χρήσης των ηλεκτρικών οχημάτων είναι ταχύς, με ένα στα πέντε οχήματα που πωλήθηκαν στην Ευρώπη το 2021 να είναι ηλεκτρικό. Η επιτάχυνση του ρυθμού αυτού, όμως, εξαρτάται από τη δυνατότητα παροχής μίας απρόσκοπτης καταναλωτικής εμπειρίας στους χρήστες ηλεκτρικών οχημάτων, μέσω αποτελεσματικών υποδομών, που θα επιτρέπουν σε όλους να φορτίζουν το όχημά τους γρήγορα και αξιόπιστα.
Η νέα έκθεση της EY και του ευρωπαϊκού οργανισμού Eurelectric, με τίτλο, "Can utilities turn EVs into a grid asset?", εξετάζει την αναμενόμενη αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων, από περίπου 5 εκατ. επιβατικά αυτοκίνητα, οχήματα ελαφράς και βαρέας χρήσης, σήμερα, στα 130 εκατ. ηλεκτρικά οχήματα μέχρι το 2035, και τον αντίκτυπό της στο δίκτυο. Η έκθεση καταλήγει ότι οι διαχειριστές συστημάτων διανομής ενέργειας (distribution system operators - DSOs) θα διαδραματίσουν κρίσιμο ρόλο στην επιτυχία της ηλεκτρικής κινητικότητας και στην ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης που είναι απαραίτητες για την υποστήριξή της.
Η έκθεση αντλεί δεδομένα από τον Eurelectric και τα μέλη του, και περιλαμβάνει πληροφορίες και συμπεράσματα που αντλήθηκαν από συζητήσεις με ηγετικά στελέχη από εταιρείες από το ευρύτερο οικοσύστημα της ηλεκτρικής κινητικότητας, συμπεριλαμβανομένων αυτοκινητοβιομηχανιών, εταιρειών κοινής ωφέλειας, εταιρειών διαχείρισης στόλου, πολιτικών μηχανικών και παραγωγών φορτιστών.
Από αδυναμία σε πλεονέκτημα
Τα δίκτυα ενέργειας της Ευρώπης βρίσκονται αντιμέτωπα με μία τεραστίων διαστάσεων πρόκληση, που πυροδοτείται από την αναμενόμενη έλευση 130 εκατ. ηλεκτρικών οχημάτων. Η έκθεση υπολογίζει ότι η προβλεπόμενη αύξηση των ηλεκτρικών οχημάτων θα απαιτήσει τουλάχιστον 65 εκατ. σημεία φόρτισης, από τα οποία, τα 9 εκατ. θα είναι δημόσια – από μόλις 374.000 σήμερα. Η ζήτηση για ηλεκτρικό ρεύμα για τις ανάγκες της φόρτισης, επίσης, αναμένεται να αυξηθεί κατά 30% ανά έτος, προσθέτοντας πάνω από 200TWh μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας. Σύμφωνα, όμως, με την έκθεση, οποιαδήποτε αποσταθεροποίηση δε θα προκληθεί από αυτή την αύξηση στη ζήτηση, αλλά από τα χιλιάδες ή, ακόμη, και εκατομμύρια ηλεκτρικά οχήματα που θα φορτίζουν ταυτόχρονα.
Η ανάλυση της ΕΥ αποκαλύπτει ότι τα δίκτυα ενέργειας, τα οποία ήδη είναι επιβαρυμένα σε πολλές περιοχές, θα μπορούσαν να υπερφορτωθούν, εάν οι περίοδοι αιχμής για τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων συμπίπτουν με τις περιόδους αιχμής γενικής κατανάλωσης. Ανάλυση των έξι πιο συνηθισμένων περιπτώσεων φόρτισης – σε κατοικημένες αστικές και αγροτικές περιοχές, στον χώρο εργασίας, σε κόμβους διαχείρισης στόλων, νυκτερινή φόρτιση και φόρτιση στο δημόσιο οδικό δίκτυο – δείχνει ότι η ανώτατη επιβάρυνση θα αυξηθεί μεταξύ 21% και 90%. Για αυτόν τον λόγο, η προσέγγιση «το αφήνω να φορτίσει και το ξεχνάω» ενδέχεται να επιδεινώσει τα περιστατικά υπερφόρτωσης στα ήδη επιβαρυμένα δίκτυα.
Η έκθεση καταδεικνύει ότι η διαχειριζόμενη φόρτιση (managed charging) θα αλλάξει τους όρους του παιχνιδιού, βοηθώντας τους διαχειριστές συστημάτων διανομής ενέργειας να μετατρέψουν την πρόκληση της φόρτισης εκατομμυρίων ηλεκτρικών οχημάτων, από αδυναμία σε πλεονέκτημα. Η εισαγωγή έξυπνων δικτύων θα παρέχει στους διαχειριστές, πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο σχετικά με το πώς λειτουργούν τα δίκτυα, αλλά και τη δυνατότητα να αναλύουν τις σημερινές, καθώς και τις μελλοντικές ανάγκες. Αυτά τα δεδομένα θα βοηθήσουν στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων, είτε για ενίσχυση των δικτύων, είτε για ευέλικτες λύσεις, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες της ηλεκτροκίνησης.
Παράλληλα, η ενσωμάτωση ψηφιακών λύσεων θα επιτρέψει στους παρόχους να διαχειριστούν τη διαθέσιμη χωρητικότητα, τον χρόνο και τη διάρκεια της φόρτισης, και να μετατοπίσουν τη φόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων σε περιόδους όπου η ενέργεια θα είναι επαρκής και με φθηνότερο κόστος, προλαμβάνοντας, έτσι, οποιαδήποτε κατάρρευση του δικτύου εξαιτίας της επιπλέον πίεσης.
Η επιτακτική ανάγκη να επιταχυνθεί η εισαγωγή υποδομών φόρτισης με ρυθμό όμοιο αυτού της χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων, θα απαιτήσει μια ευρύτερη συνεργασία μεταξύ δήμων, τοπικών αρχών, πολιτικών μηχανικών, διαχειριστών σημείων φόρτισης, παρόχων υπηρεσιών ηλεκτρικής κινητικότητας, αυτοκινητοβιομηχανιών και διαχειριστών συστημάτων διανομής ενέργειας. Μόνο μέσα από τη συνεργασία, το σύστημα οδικών μετακινήσεων του σήμερα θα μπορέσει να εξυπηρετήσει τις ανάγκες όλων στο μέλλον.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα της έρευνας, ο κος Τάσος Ιωσηφίδης, Εταίρος, Επικεφαλής Τμήματος Συμβούλων Εταιρικής Στρατηγικής και Συναλλαγών, και Επικεφαλής Τομέα Ενέργειας & Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας της EY Ελλάδος, δήλωσε:
«Η Ευρώπη βρίσκεται αντιμέτωπη με μια εκθετική αύξηση του αριθμού των ηλεκτροκίνητων οχημάτων στο εγγύς μέλλον. Ωστόσο, ενώ η αυτοκινητοβιομηχανία έχει ήδη κινητοποιηθεί με σημαντικές επενδύσεις, θα απαιτηθούν, παράλληλα, τεράστιες επενδύσεις και στα δίκτυα φόρτισης και τη γενικότερη καταναλωτική εμπειρία, ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να φορτίσουν τα οχήματά τους γρήγορα, εύκολα και αξιόπιστα. Για να στεφθεί με επιτυχία η μετάβαση στην ηλεκτρική κινητικότητα, και να πετύχουμε τους στόχους που έχουμε θέσει για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, οι διαχειριστές των συστημάτων διανομής ενέργειας θα πρέπει να κινητοποιηθούν άμεσα για να δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές, εκσυγχρονίζοντας και ενισχύοντας τα δίκτυά τους».