Το 50% του κόστους κατασκευής της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Νότια Καβάλα θα επιβαρύνει τελικά, είτε τους καταναλωτές φυσικού αερίου, είτε τους χρήστες της ΥΑΦΑ.
Το ποσοστό αυτό ορίζει η ΡΑΕ για την Κοινωνικοποίηση του έργου και ανέρχεται σωρευτικά στο ποσό των 160 εκατ. ευρώ. Από το υπόλοιπο 50%, το 15% θα καλύψει ο επενδυτής και το 35% μπορεί να καλυφθεί από τον ευρωπαϊκό χρηματοδοτικό μηχανισμό Connecting Europe Facility, καθώς η ΥΑΦΑ συμπεριλαμβάνεται στην 5η λίστα των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (PCI), η οποία αναμένεται να εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
Δίνεται, παράλληλα, δυνατότητα στην πολιτεία, αν υπάρξει χρηματοδοτικό κενό, να το καλύψει με δημόσια δαπάνη, και υπό την προϋπόθεση ότι θα διατηρείται στην ΥΑΦΑ στρατηγικό απόθεμα σε περίπτωση κρίσης εφοδιασμού. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι η κρατική επιδότηση της επένδυσης, εφόσον προκύψει, θα μετακυλιστεί σε όλους τους φορολογούμενους πολίτες.
Οι ρυθμίσεις αυτές περιλαμβάνονται στον Κανονισμό Τιμολόγησης της ΥΑΦΑ που έδωσε χθες προς δημόσια διαβούλευση ο Ρυθμιστής. Ο Κανονισμός συνδυάζεται και με την Κοινωνικοποίηση του έργου. Ταυτόχρονα, η ΡΑΕ έδωσε προς διαβούλευση και την εισήγηση του ΔΕΣΦΑ για το πρόγραμμα ανάπτυξης του εθνικού συστήματος φυσικού αερίου 2022-2031. Η διαβούλευση θα διαρκέσει έως τις 14 Μαρτίου. Μετά την επεξεργασία των σχολίων που αναμένονται, η Αρχή θα στείλει τα τελικά ρυθμιστικά κείμενα στο ΤΑΙΠΕΔ, ώστε να οριστεί προθεσμία για την υποβολή των δεσμευτικών προσφορών από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές. Εκτιμάται ότι αυτό θα γίνει περί τα τέλη Μαρτίου, αρχές Απριλίου και πάντα υπό την αίρεση ότι δεν θα χρειαστεί παράταση της διαβούλευσης.
Όπως προκύπτει από την απόφαση της ΡΑΕ, η επένδυση θα γίνει χωρίς τα συμπληρωματικά έργα που πρότεινε ο ΔΕΣΦΑ, δηλαδή, ένα δεύτερο αγωγό και τα συνοδά έργα. «Η μελέτη κόστους-οφέλους που διεξήγαγε ο ΔΕΣΦΑ για τη συνδυασμένη κατασκευή και λειτουργία της ΥΑΦΑ και μερικής αναβάθμισης του συστήματος μεταφοράς δεν φαίνεται να παράγει θετικό αποτέλεσμα», επισημαίνεται. Για το λόγο αυτό καλείται ο Διαχειριστής να αναζητήσει τρόπους λειτουργίας της ΥΑΦΑ, χωρίς σημαντικές επενδύσεις στο σύστημα.
Το capex της ΥΑΦΑ υπολογίζεται, με βάση τις μελέτες του ΤΑΙΠΕΔ, σε 314 εκατ. ευρώ, χωρίς να συμπεριλαμβάνεται το κόστος του «μη αντλήσιμου αερίου» (cushion gas), που θεωρείται απαραίτητο για την απόληψη αερίου από την εγκατάσταση και το οποίο εκτιμάται σε 47-60 εκατ. ευρώ.
Τα 160 εκατ. ευρώ, που θέτει η ΡΑΕ ως ποσό ανάκτησης του εγγυημένου μέρους του απαιτούμενου εσόδου της ΥΑΦΑ προτείνεται να γίνει με δύο τρόπους:
- Είτε μέσω διακριτού Τέλους Αποθήκευσης Φυσικού Αερίου, που θα επιμερίζεται σε όλους τους καταναλωτές φυσικού αερίου, ως ανταπόδοση για το αγαθό της ασφάλειας εφοδιασμού.
- Είτε μέσω της διασφάλισης σημαντικού βαθμού χρήσης της ΥΑΦΑ για την αποθήκευση φυσικού αερίου από προμηθευτές και ηλεκτροπαραγωγούς, με επιβολή ανάλογης χρέωσης σε αυτούς.
Το πλαίσιο του Κανονισμού Τιμολόγησης θα ισχύσει εφόσον κατασκευασθεί και λειτουργήσει η ΥΑΦΑ με τα εξής χαρακτηριστικά: χωρητικότητα 1 δισ. κ.μ., δυναμικότητα εισπίεσης 80 GWh τη μέρα, δυναμικότητα απόληψης 103 GWh τη μέρα και ετήσιος ενεργός διακινούμενος όγκος 6.063 GWh.
Η επένδυση αφορά στην αξιοποίηση του σχεδόν υπό εξάντληση υποθαλάσσιου κοιτάσματος φυσικού αερίου, στη Νότια Καβάλα. Το κοίτασμα έχει επιφάνεια 5 τ. χλμ και βρίσκεται στον κόλπο της Καβάλας, 11 χλμ νότια του πετρελαϊκού κοιτάσματος του Πρίνου. Εκτιμάται ότι εμφανίζει σημαντικά πλεονεκτήματα για τη χρήση του ως υπόγεια αποθήκη, λόγω της γεωλογίας του, των υφιστάμενων υποδομών και της εγγύτητας του με το εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου.
Η παραχώρηση του έργου είναι για 50 χρόνια. Η μετατροπή του υπόγειου κοιτάσματος σε ΥΑΦΑ από τον επενδυτή θα γίνει μέσα σε δεσμευτική προθεσμία που θα προσδιοριστεί στη σύμβαση παραχώρησης.