O Σύνδεσμος Επιχειρήσεων & Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος ολοκλήρωσε την 5η μελέτη καταγραφής των καταναλωτικών τάσεων στο λιανεμπόριο, μέσω εξαμηνιαίας έρευνας καταναλωτικού κλίματος λιανεμπορίου την οποία πραγματοποιεί από τον Οκτώβριο του 2019. Η έρευνα υλοποιήθηκε με την επιστημονική υποστήριξη του εργαστηρίου ELTRUN του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και έλαβε χώρα την περίοδο 9-11 Δεκεμβρίου 2021, μέσω Πανελλήνιας Έρευνας σε δείγμα 859 καταναλωτών. Καταγράφονται ιδιαίτερα ενδιαφέροντα συμπεράσματα και τάσεις σε σχέση με τις αγοραστικές συνήθειες του κοινού για την αγορά των Χριστουγέννων, την επίδραση των αυξήσεων του κόστους ενέργειας και της πανδημίας.
Κατ' αρχάς, καταγράφονται οι εκτιμήσεις των καταναλωτών σε σχέση με τις αγορές των Χριστουγέννων. Η πλειοψηφία του κοινού, ποσοστό 58%, θεωρεί ότι η αξία των αγορών της τα φετινά Χριστούγεννα θα είναι μειωμένη, μόλις ένα 7% εκτιμά ότι θα είναι αυξημένη, ενώ 35% θεωρούν ότι θα μείνει αμετάβλητη.
Το μεγαλύτερο ποσοστό 31% θεωρεί ότι η μείωση αυτή θα είναι πάνω από το μισό της δαπάνης του προηγούμενου έτους, άνω του 50%. Μεσοσταθμικά, η εκτίμηση των καταναλωτών μεταφράζεται σε μία εκτιμώμενη μείωση της τάξης του -20%, δηλαδή ότι φέτος θα χαθεί περίπου το 1/5 του περσινού «τζίρου».
Όσον αφορά το ύψος της εκτιμώμενης δαπάνης για αγορές την περίοδο των Χριστουγέννων, αυτή μεσοσταθμικά εκτιμάται σε 146 € κατά κεφαλήν. Το 15% εκτιμά ότι δεν θα δαπανήσει τίποτα, το 14% μέχρι 50 ευρώ, το 23% έως 100 ευρώ, το 25% από 101 έως 200 ευρώ, το 17% από 200 έως 500 ευρώ και το 7% πάνω από 500 ευρώ. Πρακτικά το μισό κοινό, ποσοστό 52%, θα δαπανήσει λιγότερο από 100 ευρώ τα φετινά Χριστούγεννα για αγορές.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 20% -ένας στους 5 καταναλωτές- έχει ήδη ολοκληρώσει τις αγορές του για τα Χριστούγεννα, το 7% την περίοδο του Βlack Friday και το υπόλοιπο 13% νωρίτερα. Η πλειοψηφία του κοινού σε ποσοστό 43% αναμένεται να κάνει τις αγορές την εβδομάδα που διανύουμε, ενώ το 37% την εβδομάδα των Χριστουγέννων.
Σε σχέση με τις διαδικτυακές αγορές, όπως φαίνεται στο σχήμα 3, το 16% δηλώνει ότι θα κάνει το μεγαλύτερο μέρος των αγορών του ηλεκτρονικά, ποσοστό που δείχνει τη δυναμική των ηλεκτρονικών καταστημάτων. Το 68% δηλώνει ότι θα κάνει το μεγαλύτερο μέρος σε φυσικά καταστήματα, ενώ ένα 17% δηλώνει ότι δεν θα αγοράσει. Πρακτικά η αναλογία διαμορφώνεται σε 1 καταναλωτής αγοράζει κυρίως ηλεκτρονικά για 4 καταναλωτές που αγοράζουν κυρίως φυσικά.
Τα παραπάνω ευρήματα σχετίζονται και με τις εξελίξεις σε σχέση τόσο με την πανδημία Covid-19 όσο και σε σχέση με την επίδραση που έχει η αύξηση του κόστους ενέργειας και των ανατιμήσεων στο διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών. Όπως φαίνεται στο σχήμα 4, το οποίο καταγράφει τους παράγοντες με τους οποίους επιλέγουν οι καταναλωτές να αγοράσουν προϊόντα, το ποσοστό των καταναλωτών που αγοράζουν προϊόντα με βασικό κριτήριο τη χρηματική δαπάνη αυξήθηκε από 43% πέρυσι την ίδια εποχή σε 59% το 2021, με όλα τα υπόλοιπα κριτήρια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι και η ανησυχία του κοινού σε σχέση με τις ανατιμήσεις έχει αυξηθεί σημαντικά.
Τα αποτελέσματα της έρευνας καταγράφουν τη σημαντική αλλαγή που επήλθε στο καταναλωτικό κοινό τον τελευταίο χρόνο και τη μεγάλη επίδραση των πληθωριστικών πιέσεων στο διαθέσιμο εισόδημα και κατ’ επέκταση στην αγορά της λιανικής στην Ελλάδα.