Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, χρηματοδότηση ύψους 217 εκατ. ευρώ από το ελληνικό δημόσιο για την κατασκευή του τμήματος Πάτρας-Πύργου της Ολυμπίας Οδού στην Ελλάδα.
Δεδομένου ότι η κατασκευή και λειτουργία του τμήματος Πάτρας-Πύργου θα ενσωματωθεί στην υφιστάμενη σύμβαση παραχώρησης με την παραχωρησιούχο Ολυμπία Οδό ΑΕ, η Επιτροπή αξιολόγησε και ενέκρινε επίσης την εφαρμογή, στο τμήμα Πάτρας-Πύργου, του υφιστάμενου μηχανισμού επιμερισμού διοδίων στο πλαίσιο της σύμβασης, καθώς και την υπό όρους παράταση της περιόδου παραχώρησης για 3 έτη, αναφέρει ανακοίνωση της Κομισιόν.
Η χρηματοδότηση αυτή θα επιτρέψει να ολοκληρωθεί και να λειτουργήσει μέρος του διευρωπαϊκού οδικού δικτύου, χωρίς να προκληθούν στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.
Η εκτελεστική αντιπρόεδρος, Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε σχετικά:
«Η κατασκευή του τμήματος Πάτρας-Πύργου της Ολυμπίας Οδού θα συμβάλει στην ανάπτυξη των σχετικών περιοχών και των οικονομικών δραστηριοτήτων στις περιοχές αυτές. Η εν λόγω απόφαση επιτρέπει στην Ελλάδα να στηρίξει την κατασκευή αυτής της σημαντικής υποδομής, η οποία αποτελεί μέρος του διευρωπαϊκού οδικού δικτύου και η οποία αναμένεται επίσης να βελτιώσει σημαντικά τις συνθήκες οδικής ασφάλειας στην περιοχή.»
Το ελληνικό μέτρο στήριξης
Η Ελλάδα κοινοποίησε στην Επιτροπή τα σχέδιά της να χορηγήσει δημόσια στήριξη στην Ολυμπία Οδό Α.Ε. για την κατασκευή του τμήματος Πάτρας-Πύργου, μήκους 74,5 χλμ., της Ολυμπίας Οδού. Η Ολυμπία Οδός Α.Ε. είναι επίσης παραχωρησιούχος του τμήματος Ελευσίνας-Πάτρας της Ολυμπίας Οδού, το οποίο λειτουργεί ήδη. Η Ολυμπία Οδός συνδέει την περιφέρεια Αττικής με τη Δυτική Πελοπόννησο.
Η δημόσια στήριξη θα συνίσταται σε:
- επιχορήγηση ύψους 216,6 εκατ. ευρώ
- παροχή υψηλότερου μεριδίου εσόδων από διόδια για την παραχωρησιούχο βάσει της σύμβασης παραχώρησης για να στηριχθούν ορισμένες συμφωνημένες και συμβατικές ανώτατες δαπάνες, και απόδοση για την παραχωρησιούχο που να αντικατοπτρίζει την κατασκευή του πρόσθετου τμήματος
- πιθανή τριετή παράταση της περιόδου παραχώρησης βάσει της σύμβασης σε περίπτωση που η παραχωρησιούχος δεν επιτύχει ορισμένη απόδοση έως το τέλος της τρέχουσας περιόδου παραχώρησης.
Η Επιτροπή αξιολόγησε το μέτρο σύμφωνα με το άρθρο 107 παράγραφος 3 στοιχείο γ) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ), το οποίο επιτρέπει κρατικές ενισχύσεις για την προώθηση της ανάπτυξης ορισμένων οικονομικών δραστηριοτήτων ή οικονομικών περιοχών.
Η Επιτροπή διαπίστωσε τα εξής:
η ενίσχυση θα συμβάλει στην ανάπτυξη των οικονομικών περιοχών, τις οποίες εξυπηρετεί κυρίως το τμήμα Πάτρας-Πύργου: τη Δυτική Ελλάδα και την Πελοπόννησο. Θα ενισχύσει ορισμένες οικονομικές δραστηριότητες και θα στηρίξει τις επενδύσεις και τη δημιουργία θέσεων εργασίας στις περιοχές αυτές, βελτιώνοντας τη διαλειτουργικότητα, την προσβασιμότητα και την ασφάλεια του οδικού δικτύου.
Τα μέτρα στήριξης είναι αναγκαία και αναλογικά για την υλοποίηση του έργου. Ειδικότερα, η Ελλάδα κατέδειξε ότι:
- η δημόσια χρηματοδότηση, η οποία θα καλύψει μέρος του κόστους κατασκευής, δεν υπερβαίνει το χρηματοδοτικό κενό
- το ποσό της ενίσχυσης βασίζεται σε εύλογες εκτιμήσεις κόστους, σε σύγκριση με εκείνες άλλων αυτοκινητοδρόμων
- η δημόσια χρηματοδότηση επιτρέπει στην παραχωρησιούχο απόδοση σύμφωνη με τους όρους της αγοράς.
Ως εκ τούτου, οι θετικές επιπτώσεις του μέτρου όσον αφορά τη συμβολή στην ανάπτυξη οικονομικών περιοχών και δραστηριοτήτων υπερτερούν των περιορισμένων αρνητικών επιπτώσεών του όσον αφορά τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού και τον αντίκτυπο στις συναλλαγές μεταξύ των κρατών μελών.
Σε αυτή τη βάση, η Επιτροπή κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η δημόσια χρηματοδότηση που χορηγήθηκε για την κατασκευή του τμήματος Πάτρας-Πύργου της Ολυμπίας Οδού είναι σύμφωνη με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις.
Ιστορικό
Η Επιτροπή έχει ήδη εκδώσει δύο αποφάσεις σχετικά με την Ολυμπία Οδό.
Το 2008, η Επιτροπή διαπίστωσε ότι η παραχώρηση για το σύνολο του έργου της Ολυμπίας Οδού δεν συνιστούσε κρατική ενίσχυση. Ωστόσο, μετά την απόφαση αυτή, λόγω της οικονομικής κρίσης, σημειώθηκε σημαντική μείωση της κυκλοφορίας και, ως εκ τούτου, των εσόδων από διόδια. Ταυτόχρονα, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που συμμετείχαν στο έργο αντιμετώπισαν έλλειψη ρευστότητας και απότομη αύξηση του κόστους χρηματοδότησής τους. Συνεπώς, η παραχωρησιούχος εταιρεία δεν μπόρεσε να συγκεντρώσει τα απαραίτητα κεφάλαια στην αγορά και οι εργασίες για το έργο διακόπηκαν το 2011.
Το 2013, το Ελληνικό Δημόσιο κατέληξε σε συμφωνία με την παραχωρησιούχο η οποία προέβλεπε:
- αναβολή της κατασκευής των τμημάτων Πάτρας-Πύργου και Πύργου-Αλφειού-Τσακώνας της Ολυμπίας Οδού
- περαιτέρω χρηματοδοτική συνεισφορά του Δημοσίου για την κατασκευή του τμήματος Ελευσίνας-Πάτρας της Ολυμπίας Οδού
- υψηλότερο μερίδιο των εσόδων από διόδια για την παραχωρησιούχο για τη στήριξη του κόστους και απόδοση για την παραχωρησιούχο
- πιθανή τριετή παράταση της περιόδου παραχώρησης, εάν ένα έτος πριν από τη λήξη της περιόδου παραχώρησης η παραχωρησιούχος δεν επιτύγχανε ορισμένη απόδοση
Η Επιτροπή ενέκρινε τα μέτρα αυτά, τα οποία συνιστούσαν κρατική ενίσχυση, το 2013 (SA.36878).
Η μη εμπιστευτική εκδοχή της απόφασης θα δημοσιευτεί με αριθμό υπόθεσης SA.60279 στο μητρώο κρατικών ενισχύσεων που περιλαμβάνεται στον ιστότοπο της Επιτροπής για τον ανταγωνισμό, αφού διευθετηθούν τυχόν ζητήματα απορρήτου. Οι νέες δημοσιεύσεις αποφάσεων για τις κρατικές ενισχύσεις στο διαδίκτυο και στην Επίσημη Εφημερίδα αναρτώνται στο Competition Weekly e-News (εβδομαδιαίο ηλεκτρονικό δελτίο για τον ανταγωνισμό).