Δύσκολα βάζει στην παγκόσμια ανάπτυξη η νέα μετάλλαξη, υποστηρίζει η αμερικανική εταιρεία πιστοληπτικής αξιολόγησης Moody’s. Όπως επισημαίνει, η εμφάνιση της παραλλαγής Όμικρον της πανδημίας βάζει νέους κινδύνους στις προοπτικές της παγκόσμιας ανάπτυξης, καθώς αυξάνονται οι ανησυχίες σχετικά με τους κινδύνους για την υγεία από τη μετάλλαξη και αρκετές χώρες έχουν επιβάλει νέους ταξιδιωτικούς περιορισμούς τις τελευταίες ημέρες. Για την ώρα, η Moody’s διατηρεί τις μακροοικονομικές προβλέψεις της για τις χώρες της Ενωσης των G20.
Οι πληροφορίες σχετικά με τη νέα μετάλλαξη και τις δράσεις πολιτικής που έχουν ληφθεί μέχρι σήμερα δεν υποστηρίζουν ακόμη μια ουσιαστική μεταβολή στις προβλέψεις, εξηγεί, οι οποίες βασίζονταν στην προσδοκία όμως ότι ο ιός θα γίνει σταδιακά ενδημικός και η έξοδος από την πανδημία θα επιτευχθεί.
Η εμφάνιση της νέας μετάλλαξης έρχεται επίσης σε μια περίοδο εύθραυστης οικονομικής ανάκαμψης, με τις αλυσίδες εφοδιασμού «τεντωμένες», αυξημένο πληθωρισμό και ελλείψεις στην αγορά εργασίας. Οι επιχειρηματικές διαταραχές που προκύπτουν από την εξάπλωση της νέας μετάλλαξης θα μπορούσαν να εμποδίσουν τη χαλάρωση των πιέσεων στην αλυσίδα εφοδιασμού, περιορίζοντας την παραγωγική ικανότητα και υποδαυλίζοντας περαιτέρω πιέσεις κόστους σε τομείς με έκθεση στον παγκόσμιο εφοδιασμό. Από την πλευρά της ζήτησης, ο φόβος της μόλυνσης θα μπορούσε να αποτρέψει ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων από το να συμμετάσχουν σε οικονομική δραστηριότητα που απαιτεί στενή επαφή. Η ζήτηση θα μπορούσε να μειωθεί για υπηρεσίες που κυμαίνονται από τη φιλοξενία μέχρι τα ταξίδια, σε μια εποχή που οι διακοπές, που σχετίζονται με τις δαπάνες, συνήθως θα αυξάνονταν.
Οι οικονομίες διαφέρουν ως προς την ικανότητά τους να αντέξουν ένα ακόμη κύμα λοιμώξεων. Σε περίπτωση που η νέα μετάλλαξη οδηγήσει σε ένα ακόμη αυξανόμενο κύμα λοιμώξεων Covid-19, οι οικονομίες που θα πληγούν περισσότερο θα είναι εκείνες με χαμηλότερα ποσοστά εμβολιασμού, μεγαλύτερη εξάρτηση από τον τουρισμό και χαμηλότερη ικανότητα να προσφέρουν πρόσθετη στήριξη της δημοσιονομικής και νομισματικής πολιτικής, για να αντισταθμίσουν τις επιπτώσεις στην ανάπτυξη από την αναζωπύρωση των λοιμώξεων. Εάν η μετάλλαξη επηρεάζει τη διάθεση ανάληψης κινδύνου στις παγκόσμιες αγορές, θα προκαλέσει περαιτέρω χρηματοοικονομική πίεση για τους εκδότες χρέους με μεγάλες χρηματοδοτικές ανάγκες.
Οι πιθανές πολιτικές δράσεις των φορέων
Οι πολιτικές δημόσιας υγείας, μετά την εμφάνιση της μετάλλαξης Δέλτα, που εφαρμόστηκαν για την αντιμετώπιση των διαδοχικών κυμάτων μολύνσεων, παρέχουν κάποια βάση για τον προσδιορισμό των παραγόντων που θα καθορίσουν τον οικονομικό και πιστωτικό αντίκτυπο αυτής της τελευταίας μετάλλαξης. Η Όμικρον εντοπίστηκε έγκαιρα και αυτό αυξάνει τη δυνατότητα των φορέων χάραξης πολιτικής να λάβουν μέτρα για την επιβράδυνση της εξάπλωσης της νέας μετάλλαξης.
Οι περιορισμοί πιθανότατα θα αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες, μέχρι οι επιστήμονες να μάθουν περισσότερα, καθώς με την Όμικρον η πανδημία Covid-19 παραμένει μια απειλή για την υγεία, καθώς και η κύρια πηγή αβεβαιότητας για την παγκόσμια οικονομία και μοχλό μεταβλητότητας των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Παράλληλα, αυτή τη στιγμή δεν είναι ακόμη γνωστό αν η νέα μετάλλαξη είναι πιο μεταδοτική ή πιο σοβαρή ή σε ποιο βαθμό τα υπάρχοντα εμβόλια και οι θεραπείες παρέχουν προστασία έναντι σοβαρής νόσου. Παρ’ όλα αυτά, η συνεχής πρόοδος στις παγκόσμιες προσπάθειες εμβολιασμού και η δημόσια συμμόρφωση με τη χρήση εργαλείων όπως οι μάσκες και η κοινωνική αποστασιοποίηση θα είναι σημαντικοί παράγοντες για τον καθορισμό των οικονομικών επιπτώσεων. Οι χώρες με εξασφαλισμένη προμήθεια αποτελεσματικών εμβολίων, συστημάτων χορήγησης και υψηλά επίπεδα αποδοχής των εμβολίων από τους πολίτες, θα παραμείνουν σε καλύτερη θέση.
Τα χαρακτηριστικά του ιού θα διαμορφώσουν επίσης την πολιτική και την αντίδραση του ιδιωτικού τομέα. Εάν οι αξιωματούχοι τελικά διαπιστώσουν ότι η Όμικρον θέτει υψηλό κίνδυνο για τη δημόσια υγεία και αν η μετάλλαξη αποδειχθεί δύσκολο να περιοριστεί με συνοριακούς περιορισμούς -παρόμοια με την εξάπλωση της μετάλλαξης Δέλτα-, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής σε αρκετές χώρες θα επιβάλουν πιθανότατα νέους περιορισμούς στην κινητικότητα. Η σοβαρότητα των περιορισμών θα ποικίλλει ανάλογα με παράγοντες όπως η συγκεκριμένη κατάσταση της δημόσιας υγείας σε κάθε χώρα, η δημόσια υποστήριξη για τους περιορισμούς και η προθυμία των αρχών να αναλάβουν το οικονομικό και πολιτικό κόστος που συνδέεται με τους περιορισμούς.
Η κανονικότητα μετά την πανδημία είναι και πάλι αβέβαια
Τα επιχειρηματικά σχέδια για τη σταδιακή επιστροφή σε μια νέα κανονικότητα μετά την πανδημία είναι πλέον αβέβαια. Μέχρι να υπάρξει μεγαλύτερη σαφήνεια σχετικά με τη συνολική κατάσταση της πανδημίας, ο φόβος της μόλυνσης από την Covid-19, η πιο παρατεταμένη αβεβαιότητα γύρω από τα σχολεία και την παιδική μέριμνα και η ανανέωση στους περιορισμούς στα διεθνή ταξίδια θα συνεχίσουν να περιορίζουν την προσφορά εργασίας.
Για παράδειγμα, οι χώρες της αναδυόμενης αγοράς που βασίζονται στις διεθνείς αγορές για δανεισμό μπορεί να αντιμετωπίσουν αυξημένους κινδύνους αναχρηματοδότησης. Οι προηγμένες οικονομίες, που βοηθιούνται από τη χρήση εξαιρετικά αποτελεσματικών εμβολίων, τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και την εκτεταμένη πολιτική στήριξη του ιδιωτικού τομέα, είναι σε καλύτερη θέση να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις που θέτει η νέα μετάλλαξη από ό,τι οι χώρες της αναδυόμενης αγοράς. Η διστακτικότητα απέναντι στα εμβόλια, καταλήγει η Moody’s, παραμένει εμπόδιο για την ανάκαμψη σε πολλά μέρη, συμπεριλαμβανομένων αρκετών προηγμένων οικονομιών.