Η ενεργειακή κρίση ξαναγράφει την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης, καθώς οι προτεραιότητες αξιοποίησης του όποιου δημοσιονομικού χώρου προκύψει εστιάζουν ξεκάθαρα στην «κατάσβεση» της φωτιάς στα πορτοφόλια νοικοκυριών, επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας συνολικά.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας έδωσε ήδη από την περασμένη Παρασκευή, κατά την ανακοίνωση του πακέτου μέτρων των 500 εκατ. ευρώ, ξεκάθαρο στίγμα, σημειώνοντας πως τα μέτρα αυτά «στερούν πόρους από την υλοποίηση άλλων πολιτικών αλλά είναι αναγκαία για να προστατεύsουμε τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς» και «τροποποιούν προσωρινά προτεραιότητες άσκησης οικονομικής πολιτικής απορροφώντας δημοσιονομικό χώρο…».
Οι διατυπώσεις αυτές δεν επιδέχονται πολλαπλών ερμηνειών. Μεταφράζονται απλά στο μήνυμα πως, επί του παρόντος και μέχρι να δούμε τι μας ξημερώνει, κανένας άλλος σχεδιασμός ελαφρύνσεων και παροχών δεν βρίσκεται στο τραπέζι. Ενδεχομένως ούτε καν του ΕΝΦΙΑ.
Το οικονομικό επιτελείο δρομολογούσε νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ σε ποσοστό της τάξεως του 8% σε μεσοσταθμική βάση, με ενσωμάτωση του συμπληρωματικού φόρου στον βασικό και προσαρμογή της δομής του φόρου και των συντελεστών του στα νέα δεδομένα τα οποία απορρέουν από την αύξηση των αντικειμενικών αξιών και την ενσωμάτωση 3.500 περιοχών στο σύστημα. Η «άσκηση» αυτή βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν σταματά, όπως διευκρινίζουν αρμόδιες πηγές. Το εάν θα εφαρμοστεί από την 1η Ιανουαρίου 2022 όπως είναι ο στόχος ο οποίος έχει ανακοινωθεί, κανείς δεν μπορεί να το απαντήσει κατηγορηματικά αυτή την ώρα. Κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει, αλλά ούτε και να το προσυπογράψει. Το χαρτί των ελαφρύνσεων παραμένει λευκό.
Στα πλάνα της κυβέρνησης ήταν παράλληλα η εξαγγελία ενός νέου γύρου ελαφρύνσεων σε συνάρτηση με τοn δημοσιονομικό χώρο που θα «γεννούσε» η υψηλότερη ανάπτυξη με την κατάθεση και συζήτηση του προϋπολογισμού 2022. Ανάλογα με το πόσο ταχύτερα σε σχέση με τους αρχικούς υπολογισμούς (3,6% στον προϋπολογισμό, 6,1% στο προσχέδιο) θα έτρεχε τελικά η ανάπτυξη φέτος και σε συνάρτηση με τις προσδοκίες για το 2022, στο τραπέζι των επιλογών πρόσθετων ελαφρύνσεων βρίσκονταν το «πάγωμα» της εισφοράς αλληλεγγύης για δημόσιους υπαλλήλους και συνταξιούχους το επόμενο έτος, «κούρεμα» έστω προσωρινού χαρακτήρα στο τέλος επιτηδεύματος και πρόσθετη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Ο στόχος για ανάπτυξη 6,1% θεωρείται ασφαλής, καθώς η αναθεώρηση ήταν «μετρημένη», κόντρα στις φιλόδοξες εκτιμήσεις διεθνών οίκων ακόμα και για ρυθμό ανάπτυξης 8,5% φέτος, όμως ο δημοσιονομικός χώρος από το 3,6% στο 6,1% έχει ήδη αναλωθεί.
Στην παρούσα φάση, οτιδήποτε έξτρα θεωρείται παρακινδυνευμένο, εκτός και εάν μεσολαβήσει δραστική εξομάλυνση των εκρηκτικών πιέσεων στο κόστος της ενέργειας (δεν προκύπτει με τα σημερινά δεδομένα).
Αντίθετα, αρμόδιες κυβερνητικές πηγές δηλώνουν ετοιμότητα νέων πυροσβεστικών παρεμβάσεων στα τιμολόγια της ενέργειας (σε 1-2 μήνες θα επανεξεταστούν τα δεδομένα, ανέφερε ο υπουργός Ενέργειας Κώστας Σκρέκας) ή όπου αλλού χρειαστεί για να σβήσουν ή έστω να περιοριστούν δραστικά οι φωτιές που άναψε η ενεργειακή κρίση.